Qiymətli daş-qaşlar-əsrlərdir, onlardan bəzək əşyası kimi istifadə edirik. Zaman-Zaman var-dövlətini daş-qaşa çevirənlər də az olmayıb. İndi bir qədər qəribə səslənsə də, qədim zamanlarda qiymətli daş-qaşlardan başqa məqsədlərlə, xüsusilə də müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilirmiş.Rəngi qırmızı, al-qırmızı olan yaqut hələ qədim zamanlardan zərgərlər tərəfindən istifadə olunub. Latınca rubin (qırmızı) adlanan bu daş almazla bir səviyyədə qiymətləndirilir. Hətta Şərq aləmində almazdan üstün hesab olunur.
Azərbaycan alimləri qırmızı yaqutun 8 növünü müəyyənləşdiriblər:qırmızı, ərğəvani, vərdi, xəmri, ləhmi, xəlli, gülnari və gövhəri.Yunan filosofu Teofrast yazırdı ki, yaqut Şərqin ən parlaq daşıdır. Filosof Əbu Reyhan Məhəmməd İbn Əhməd əl-Biruni isə qiymətli daşlar içərisində ən bahalı və füsunkarının yaqut olduğunu bildirirdi. Qədim dövrlərdə yaqut alovlu ehtiras, güc, qüvvət, qüdrət, qadın-kişi arasında sevgi coşğusunun rəmzi hesab olunub.
Dünyada ən iri yaqut 459 qıramdır (2475 karat) və Hindistanda yaşayan tanınmış vəkil Vidcay Radca məxsusdur.Məlumata görə , "Radca ratta" adlanan bu daş ona əcdadlarından miras qalıb.
Dünyanın ən gözəl yaqutları isə 1899-cu və 1928-ci illərdə Birmada tapılıb. Biri 15,4 qram (77 karat) , digəri isə 30 qram (150 karat) olan bu daşların dünya bazarında rekord qiyməti 1 karat üçün 100 min 639 dollardır. Yeri gəlmişkən dünyada yaqutun başlıca yataqları Birma və Şri-Lanka adasındadır.