Quşlar onurğalı heyvanlar olub, yumurta ilə artmaqdadılar. Dünya üzərində təxminən 10 min dəyişik quş növü vardır. Quşları digər canlılardan ayıran xüsusiyyətlərdən biri sabit bədən istiliyinə sahib olmaları və uçmaq imkanlarının olmasıdır.
Quşların bədən quruluşları uçmağa uyğun bir quruluşdadır. Aşağı ağırlıqda olmaları üçün sümüklərinin içi boş və bədənlərində hava kisələri vardır. Tükləri çox çox yüngüldür və uçmalarına kömək edir.
Quşların skelet sistemi necədir?
Sümüklərinin içləri boş olsa da skelet sistemi möhkəm bir şəkildədir. Quşların çiyin, omba və sinə sümükləri bir-birinə bir birinə bitişik formadadır. Bu sayədə quşların quruluşu çox daha sağlam hala gəlmişdir. Skelet sistemi, quşların ağırlıqlarının çox kiçik bir hissəsini əhatə edir. Quşların növünə görə dəyişənlik göstərsə də, skeletlərinin ağırlığı bütün bədənin 5% -i qədərdir.
Quşların tənəffüs sistemi necədir?
Quşların tənəffüs sistemi, quruda yaşayan canlılara görə fərqlidir.Tənəffüs sistemləri, oksigen ehtiyaclarını qarşılamaq baxımından olduqca əhəmiyyətlidir. İnsana nəzərən 20 qat daha çox oksigenə ehtiyacı olan quşların ağciyərləri də buna görə inkişaf etmişdir. Oksigen ağciyər kanalı boyunca tək istiqamətdə hərəkət edir və bu sayədə də quşlar oksigen ehtiyaclarını kəsilməz bir şəkildə qarşılayırlar.
Quşlar uçuşdakı tarazlıqlarını necə saxlayırlar?
Quşların başları yüngül olduğu üçün uçuş əsnasında önə doğru əyilməzlər. Bu sayədə də uçarkən tarazlıqlarını təmin edə bilərlər. Bədənlərindəki tüklər, quşların uçuşları sırasındakı ən əhəmiyyətli tarazlıq ünsürlərindən biridir. Qanad hissəsindəki tükləri sayəsində tarazlıqlarını təmin etməkdədirlər. Quşların tüklərinin yüngül olması eyni zamanda onlara göyə qalxmağa imkan yaradır.
Quşlarda güc və enerji sistemi:
Quşların enerji saxlama sistemləri vardır. Köçəri quşlar uzun səfərləri zamanı lazım olan enerji ehtiyaclarını bədənlərində yığarlar. Güclü ola bilmək üçün arıq olmaq məcburiyyətində olan quşlar, çox kilolarından sıyrılaraq çox daha rahat uçarlar. Enerjilərinə qənaət etmək üçün uyğun uçuş sürətini təyin edərlər və küləkdən uyğun şəkildə istifadə edərlər.
Hava axınları sayəsində reallaşan uçma üsulları.
Yüksək bir uçurumdan aşağıya doğru uçan quşlar yuxarıya doğru olan hava axınlarından istifadə edərlər. Bir təpənin üzərində şiddətli bir külək əsərsə, hava axınları dalğa şəklində olarlar. Bu dalğalı hava axınlarından faydalanılaraq reallaşdırılan uçuşlara dalğa süzülməsi adı verilməkdədir.
Quşlar, köç əsnasında əsasən "V" şəklində uçurlar və güclü olanlar ən baş hissəyə keçərək havanı qırarlar. Daha zəif olan quşlar isə arxalara düzülərək mənfi hava şərtlərindən daha az təsirlənərlər.
Quşların uçuş texnikalarını müəyyən bir kateqoriya ayırmaq çətindir. Hər quş növünün özünə xas bir uçuş texnikası vardır. Ortaq xüsusiyyətləri küləyi doğru istifadə edərək enerjilərini ən optimal səviyyədə istifadə etmələridir.
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR