Hal-hazırda istehlak mədəniyyətinin inkişafı ilə birlikdə dağ kimi böyüyən bir alış-veriş çılgınlığı ilə qarşı-qarşıyayıq. Həm büdcənizə zərər verən, həm də asılılıq səviyyəsində olduğu üçün psixoloji ziyanlara yol açan alış-veriş asılılığı necə müalicə edilir?
Alış-veriş asılılığı bir çox psixoloji problemi də özü ilə gətirir. Bəs alış-veriş asılılığı nədir?
Alış-veriş asılılığının nə deməkdir?
Alış-veriş bağımlısı olan insanlar ümumiyyətlə ehtiyaclarından çox bir şəkildə pul xərcləyirlər və özlərini bu yolla rahatlaşdırmağa çalışırlar. Alış-verişkoliklər olaraq adlandırılan bu insanlar zehni və romantik qorxularını, romantik boşluqlarını doldurmaq üçün alış-verişə müraciət edirlər. Bu insanlar ümumi olaraq şüurlu bir şəkildə hərəkət etmirlər. Mütəxəssislər alış-veriş bağımlığını eynilə spirt və narkotik kimi ciddi bir xəstəlik olduğu fikirindədirlər.
Cinsiyyət, ictimai statusu, yaş ya da irq fərq etmədən bir çox insanda ola bilən bu xəstəlik , insanlarda və ətrafında bir çox dağıdıcı təsir edir.
Alış-veriş asılılığının səbəbləri.
Hal-hazırda alış-veriş bağımlığı səbəbindən bir çox ailə dağılır. Bəzi vaxtlar analar alış-veriş edərkən uşaqlarını yaddan çıxardırlar. Həyat zəmanəti olan ailə ortaq hesabını bitirib, alış-veriş edən insanlarda ola bilir.
Aparılan bir araşdırmaya görə alış-veriş bağımlığı qadınlarda 6% nisbətində, kişilərdə isə 5% nisbətində görülür. Kişilər; fotoaparat, cib telefonu, iPad, tablet və ya video kamera kimi elektron alətləri satın alarkən qadınlar geyim və makiyaj məhsulları ilə aksesuar satın almağı sevirlər.
Alış-veriş asılılığının əsas səbəbi olaraq mütəxəssislər kredit kartları, kreditlər və ictimai ətrafı göstərir. Digərlərindən daha kasıb görünməmə istəyi və marka takıntısı da bağımlılıq səbəbləri arasında sayılır. Alış-verişə bağımlı insanlar ümumi olaraq alış-veriş etdikdən sonra özlərini günahkar və utanmış hiss edirlər. Lakin özlərinə mane ola bilmirlər.
Alış-veriş asılılığının müalicəsi.
Terapistlər və mütəxəssislər əvvəlcə alışverişkoliklərin bu xəstəliyi qəbul etməsi lazım olduğunu söyləyirlər. Ayrıca xəstəliklərinin fərqinə vardıqlarında bu problemi ailələri və yoldaşları ilə paylaşmaları lazımdır. Daha sonra da bir ekspertdən professional kömək almaları lazımdır. Ayrıca bu insanların kədərli və bədbəxtkən alış-verişə çıxmamaları lazımdır. Alış-verişə çıxdıqlarında isə yanlarında birinin olması və bir ehtiyac siyahısı edərək yalnız orada yazanları almaları lazımdır.