Üç ələk
Bir nəfər Sokratdan soruşdu: Bilirsənmi, dostun sənin barədə mənə nə danışıb?
- Gözlə, - Sokrat onun sözünü kəsdi, - Əvvəlcə danışmaq istədiyini üç ələkdən keçir.
- Üç ələkdən?
- Bir şey danışmamışdan əvvəl onu üç dəfə ələkdən keçirtmək lazımdır. Əvvəlcə həqiqət ələyindən. Sən əminsən ki, bu həqiqətdir?
- Yox, mən sadəcə eşitmişəm.
- Deməli, bilmirsən ki, bu doğrudur, ya yox. O zaman ikinci ələkdən keçirək, xeyirxahlıq ələyindən. Sən mənim dostum barədə nəsə xeyirli bir şey danışmaq istəyirsən?
- Yox, əksinə.
- Deməli, sən onun haqqında nəsə pis bir şey danışmağa hazırlaşırsan, hətta bunun doğru olmasına da əmin deyilsən. Üçüncü ələyi yoxlayaq - fayda ələyini. Danışmaq istədiyin şeyi eşitmək, mənim üçün bu qədər faydalıdırmı?
- Yox, buna lüzum yoxdur.
- Deməli, danışmaq istədiyin şeydə nə həqiqət var, nə xeyirxahlıq, nə də bir fayda. O zaman danışmaq nəyə lazımdır?!
Farid Abdullah