Bu yazılanları lap çoxdan oxumuşdum və maraqlı gəldiyi üçün də qeyd dəftərlərimdən birinə qeyd etmişdim.Təsadüfən köhnə dəftərlərimi vərəqləyərkən rastıma çıxdı və sizinlə paylaşmaq istədim. Buyurun, tanış ola bilərsiniz.
***
Beş şey yaxşıdır hər insanda ola, amma sahibində olsa, daha yaxşıdır: elm, ədalət, səxavət, səbr və həya.
Elm alimlərdə, ədalət hakimlərdə, səxavət varlılarda, səbr kasıblarda, həya qız-gəlinlərdə.
Elmsiz alim tavanı olmayan ev kimidir.Ədalətsiz hakim susuz arx kimidir. Səxavətsiz varlı meyvəsiz ağac kimidir. Səbrsiz yoxsul işıqsız lampa, həyası olmayan qız-gəlin duzsuz təam kimidir.
***
Müsəlmanın müsəlman boynunda beş haqqı var: Salamın cavabını almaq, çağırışına getmək, qonşuluqda sülh etmək, xəstələnəndə ona baş çəkmək, dəfnində iştirak etmək.
***
Elm beş şeydə cəmləşir: çox sual etmək, çox məşğul olmaq, pak işlər görmək, dahilərə xidmət etmək, Yaradandan kömək istəmək.
***
Beş şey böyük nemətdir: can sağlığı, əmin-amanlıq, ruzi bolluğu, müvafiq munis (yaxın adam, sirdaş, ürək dostu), yaxşı övlad.
***
Beş şey insan üçün sirdir: qiyamət nə vaxt olar, nə vaxt yağış yağar, hamilə qadının qız və ya oğlan dünyaya gətirməsi, sabahkı kəsbim (qazancım) nə olar və ölüm vaxtı.
***
***
Cənnətdən gələn meyvə beşdir: nar, alma, heyva, üzüm, tər xurma.
***
Beş şeyi Allah çox sevir: öz ailəsinin qeyrətini çəkməyi, səxavətliliyi, yumşaq xasiyyətliliyi, doğrucul və şücaətli olmağı.
***
Beş şey qəbahətlidir: qoca adamın eşqə düşməsi, padşahın (ölkə başçısının) hiddətlənməsi, şərəfli adamın yalan danışması, dövlətlinin xəsisliyi və alimin tamahkarlığı.
***
Beş şeyin-zülm, təkəbbür, həsəd, xəyanət, hiylə-müştəriləri beş nəfərdir: zülmün müştərisi padşahlar, təkəbbürün müştərisi obalarda tək yaşayanlar, həsədin müştərisi alimlər, xəyanətin müştərisi tacirlər, hiylənin müştərisi pis qadınlardır.
***
Beş şeyi öldürmək günahdır (qadağandır): meymunu, dəvəquşunu, şanapipiyi, bal arısını, qarışqanı.
***
Beş şeyi öldürmək günah deyil: qarğanı, çalağanı, ilanı, əqrəbi və quduz iti.
***
Dünyanın möhnəti beşdir: qərib yerdə xəstələnmək, qocalıqda yoxsulluq, gözlü ikən kor olmaq, ağıllıykən dəli olmaq, cavan ölmək.
***
Rum, hind və fars hikmət alimlərinin buyurduğuna görə, xəstəliklər beş şeydən törənir: çox yemək, gündüz çox yatmaq, gecə az yatmaq, çox mübaşir (çox eyş-işrətdə)olmaq və gecə yarısı soyuq su içmək.
***
Ənuşirəvanın xəzinəsindən tapılan bir lövhədə beş sətir yazılıbmış: hər kimin oğlu yoxdur-gözünün işığı yoxdur, hər kimin qardaşı yoxdur-arxası yoxdur, hər kimin arvadı yoxdur-eyş-işrəti yoxdur, hər kimin malı yoxdur-cəlalı yoxdur, hər kimin bu sadalananları yoxdursa, qəm-qüssəsi yoxdur.