Qızın, qadının mənəvi kamilliyinə, əxlaqi saflığına tarixən kişi ləyaqətinin, namusunun göstəricisi kimi baxmışlar.
Öz şərəfini, ismətini ucuz tutan bəzi qızların, qadınların yüngül xasiyyətliliyi ailəyə tənə gətirmişdir. Ataların “Qız üz qızardar”, “Xəstəlik üz qızartmaz, qızardır qız adamı”, “Arvadın isməti, ərin izzəti”, “Qazan qarası gedər, namus qarası getməz”, “Dünyada hər şey satılıb-alınar, namusdan başqa” və s. sözləri meydana gəlmişdir.
Xalq yazıçısı İ.Şıxlının “Dəli Kür” əsərini qəhrəmanı Cahandar ağa üçün; “dünyada hər şeydən əziz təmiz adla yaşamaq idi. Kişi ki, adamların gözünün içinə şax baxa bilmədi, ölsə yaxşıdır. Gözü kölgəli ömür sürməkdənsə arvad kimi ləçək bağlamaq məsləhətdir”.
Məhz bu baxımdan böyüyəndə qızın adına yaman söz çıxacağından ehtiyat etmək nəticəsində anadan qız doğulmasını istəməzdilər. Gəlin köçən qız üçün də yeddi oğul və yalnız bircə qız arzulayırdılar.
Qızlıq şərəfi və qadın isməti olmadan saf məhəbbəti, təmiz və möhkəm ailəni təsəvvürə gətirmək qeyri-mümkündür. Şərəfli və ismətli olmaq qıza və qadına baş ucalığı gətirir. Nəzakətli və mərifətli, ciddi və təvazökar qızlara hamı hörmətlə yanaşır. Onlar oğlanların nüfuzunu qazanır, həmin oğlanlara müsbət təsir göstərirlər. Oğlanlar isə təbii ki, qızların yanında özlərini ağır aparır, danışıqlarının sərhədini gözləyir, hərəkət və davranışlarında səhvlərə yol vermirlər.
Dardüşüncəlilik və mədəniyyətin çatışmazlığı yüngülxasiyyətlilik və yelbeyinliyə gətirib çıxarır. Namusunu ucuz tutan, mənliyini asanlıqla əldən verən, ötəri hissin əsiri olan, tutqun və dumanlı hisslərin yolunu ağıl şüası ilə işıqlandıra bilməyənlər ictimaiyyətin nəzərində pislənir. Təsadüfi deyilməmişdir ki, ağıl ilə həya ekiz qardaşdır, birini itirsən, digərini tapmazsan.
Qızlar ismətlərini, ümumən əsl məhəbbət üçün mühafizə etməyi bacarmalı, ər evinə ismətlərini əbədi cehiz kimi aparmalıdırlar. Çünki:
“Abırdadır, ismətdədir təmizlik,
Cövhərdədir, xislətdədi təmizlik.
İsmətsisizi dəryada yu, günə sər –
Xasiyyəti o, cövhəri yenə o cövhər.
Bir bax nişan üzüyünün qaşına,
Tərtəmizdir, bənzəyir göz yaşına.
Ancaq əhdi-vəfadadır təmizlik,
Səfadadır, cəfadadır təmizlik”.
Ulu Nizami demişkən:
Əgər məhəbbətdə olmasa ismət,
O, şəhvət hissidir, deyil məhəbbət.
XƏBƏR LENTİ
ÜST koronavirusa qarşı kütləvi immunitet ideyasını tənqid etdi
İlham Əliyev, Putin və Paşinyan görüşü “Haber Global”da - VİDEO
Prezident: “İnsanlar işlə təmin edilsinlər”
Dəhşətli istilər geri qayıdır - Proqnoz
Şeyma Subaşının İNTİHAR xəbəri yayıldı-FOTO
Şəkərsiz şirniyyatlar
Günün qoroskopu:Səbrli olun!
Dünyanın ən iri ombasının sahibi-FOTO
Ömrü uzadan səbəblər
Hülyanın paylaşdığı FOTO diqqət çəkdi
Məşhur markaların sahibləri kimlərdir?
Bakıda qış bitdi?
"Xüsusi" günlər haqqında miflər
Azərbaycanda daha 3 nəfər koronavirusdan öldü: 127 yeni yoluxma faktı - RƏSMİ
Günəş şüalarının qarşısını alan maskalar
İstirahət gününün HAVAsı
Kağız halva (3)
2011-in geyimləri
Hər gün etdiyimiz səhvlər
"Terrorun dini yoxdur"
Fotoşopsuz daha gözəl olan şəkillər
Tənbəlliyi aradan qaldıraq (3-cü hissə)
"Alfaxores" peçenyesi (foto resept)
Bəylə gəlin toy günü Şəhidlər Xiyabanında
Qarışqaları evdən uzaqlaşdırmağın ən asan yolu tapıldı
Qida məhsulları ilə bağlı vacib qərar
Əvəzlənən smart-kart sayğaclarının balansında qalan pullar necə olacaq?
Kəlbəcərdə 380-dən çox tikilinin mühəndisi olmuş şəxs barədə: “Atamın həsrətdən gözləri tutuldu” - VİDEO
BERMUD ÜÇBUCAĞI
Dəri ağardıcı maska
Azərbaycanlılar Qərbi Ukraynada asfalt zavodu açdılar
Ermənilər 16 yaşlı məktəblimizi yaraladılar
Qadın hansı halda analıq hüququnu itirir?
Ermənistan ordusu cəbhə xəttində yenə təxribat törədir
Dəniz qaraçıları: suda yaşayan xalq
Ordumuzun Kəlbəcərə daxil olmasının növbəti görüntüləri - VİDEO
Donna Karan və ya DKNY
Keçən həftə zövqsüzlüklə yadda qalan ulduzlar
Azərbaycanda yol kənarında yaşayan insanlarla bağlı yeni qərar
Apple-da nə baş verir?
Beyazıt Öztürk bu xəstəlikdən əziyyət çəkirmiş
Çağatay Ulusoy
Viber dəyişdi
Qarabağın incisi Kəlbəcərdən yeni görüntülər - VİDEO
Toxunma uşaq geyimləri
Cenniferin yeni filminin trelyeri yayımlandı
Hirsimizə qalib gələk
Çin - sivilizasiyanın mərkəzi
Daha bir ölkə "Eurovision"dan imtina etdi
Konteyner evlər (FOTO)
- ŞƏRHLƏR