1992-ci il may ayının 8-nə keçən gecə erməni hərbi birləşmələri keçmiş sovet ordusunun 366-cı alayının hərbi qulluqçularının və 40 zirehli texnikasının köməyi ilə Şuşa şəhərinə hücuma keçdilər. Uzun sürən artilleriya atəşindən və qeyri-bərabər qanlı döyüşlərdən sonra şəhər işğal olundu.
Şuşa işğal nəticəsində ölüm sükutuna qərq olub. Bütün dünyanın, beynəlxalq təşkilatların işğalçı ölkə kimi tanıdığı Ermənistanın silahlı qüvvələri bu şəhərdə Azərbaycan xalqının izlərini silmək, onu unutdurmaq üçün ən ağlagəlməz cinayətlərə əl atmışlar. Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binaları, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, zəngin muzey və kitabxanaları muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir.
Şuşanın işğalı nəticəsində şəhərdə 195 nəfər Azərbaycan vətəndaşı xüsusi amansızlıqla qətlə yetirilmiş, 165 nəfər yaralanmış, onlardan 150 nəfəri əlil olmuş, 552 körpə valideynlərini itirmiş, 20 mindən artıq əhali isə doğma yuvasını tərk edərək məcburi köçkün vəziyyətinə düşmüşdür. Əsir və girov götürülmüş 58 azərbaycanlının taleyi barədə bu günə qədər məlumat yoxdur.
Şuşa şəhərində azərbaycanlıların tarixi izlərini silmək məqsədilə vandallar 600 yaxın tarixi memarlıq abidəsini, o cümlədən Pənahəli xanın sarayını, Cümə məscidini, Aşağı Gövhər Ağa məscidi, Xurşud Banu Natəvanın evini, Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini yerlə-yeksan etmiş, 7 məktəbəqədər uşaq müəssisəsini, 22 ümumtəhsil məktəbini, mədəni-maarif, kənd təsərrüfatı texnikumlarını, orta ixtisas musiqi məktəbini, 8 mədəniyyət evinin, 22 klubu, 31 kitabxananı, 2 kinoteatrı, 8 muzeyi, o cümlədən Şuşa tarix muzeyi, Dövlət xalça muzeyinin filialı və xalq tətbiqi sənəti muzeyi, Qarabağ dövlət tarix muzeyi, turist bazasını, Qafqazda yeganə Şərq musiqi alətləri fabrikini dağıtmış, buradakı nadir sənət incilərini talamış və məhv etmişlər. Ermənilər insanlığa sığışmayan vəhşiliyə də əl atdılar: Üzeyir Hacıbəyov, Bülbül, Natəvan kimi tarixi şəxsiyyətlərin heykəllərini güllələdilər.
Şəhərin tarixi muzeyinin 5 minədək əşyası, Azərbaycan Xalçası və Xalq Tətbiqi Sənəti Dövlət muzeyi Şuşa filialı, Dövlət Qarabağ Tarixi muzeyinin 1000-dək əşyası, professional Azərbaycan musiqisinin banisi, bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin (300-dən çox əşya), vokal sənətimizin əsasını qoymuş böyük müğənni Bülbülün (400-dək əşya), görkəmli musiqiçi və rəssam Mir Mövsüm Nəvvabın (100-dən çox əşya) xatirə muzeylərinin fondları qarət edilib. İşğal olunmuş ərazilərdə erməni işğalçılarının özbaşınalığı, tarix və mədəniyyət abidələrimizin dağıdılması və qəsdən korlanması “Silahlı münaqişə baş verdikdə mədəni dəyərlərin qorunması haqqında” 1954-cü il Haaqa Konvensiyasına, “Ümumdünya mədəni və təbii irsin mühafizəsi haqqında” YUNESKO-nun 1972-ci il konvensiyasına ziddir.
Azərbaycan xalqının mədəniyyətinin, əsrarəngiz musiqisinin beşiyi sayılan, tarixi Azərbaycan torpaqlarının əbədi və ayrılmaz parçası, böyük alimlərin, bəstəkarların, şairlərin vətəni olan Qarabağın paytaxtı – Şuşa şəhəri artıq iyirmi ildir ki, təcavüzkar Ermənistan Respublikasının işğalı altındadır. Düz iyirmi ildir ki, yadlar tapdağı olan Şuşa ölüm sükutuna qərq olub. Bütün dünyanın, beynəlxalq təşkilatların işğalçı ölkə kimi tanıdığı Ermənistanın silahlı qüvvələri bu şəhərdə Azərbaycan xalqının izlərini silmək, onu unutdurmaq üçün ən ağlagəlməz cinayətlərə əl atmışlar. Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binaları, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, zəngin muzey və kitabxanaları muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir.
XƏBƏR LENTİ
Dahi yazıçını əridən qadın...
Amerika silkələndi
Siemens 15 min nəfəri işsiz qoyacaq
Xınayaxdı məclisi təşkil edən şəxslər cərimələndi
Ramazan ayının 10-cu gününün duası
Meyvəli piroq (foto resept)
TƏBİB sədri: “Əgər koronavirusa qarşı peyvənd hazırlanarsa…”
2020 Yaz Kolleksiyası
PSJ Fransa yığmasının ulduzunu aldı
Hülyadan 3 milyonluq reklam
Tavada toyuqlu börək (foto resept)
Səhər yuxudan dolların ətri ilə oyanacaqsınız
Boşanmanın əsl səbəbi məlum oldu-FOTO
Uğurlu insanları fərqləndirən 45 xüsusiyyət(1)
Qadın.Netlilərin ləhcəsi (4)
Payızın rəngləri
Müəllimlərin işə qəbulu üzrə əlavə yerləşdirmənin nəticələri elan edildi
Poçtda dekoderlərin satışı yardımçı tədbirdir
Metropoliten satıcılarının əksəriyyəti hələ də işsizdir
Tanınmış aktyor həbs olundu-SƏBƏB
Elman Rüstəmov manat haqqında danışdı
Prezident fəxri ad verdi
Hüseyn Cavid kimdir, bilən varmı?
Sibel Can İlker Koçu məhkəməyə verdi
Roma Papası macəra filmində çəkilir
Düşmən Xocalı istiqamətindən Hadrutu intensiv atəşə tutur - RƏSMİ
Məşhur türk aktrisası nişanlandı-FOTO
Alimlərdən QORXUNC XƏBƏR
10 aylıq oğlan 9 yaşlı uşaq boydadır - FOTO
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?- 16 Dekabr
Ana südüylə qidalanan uşaqlar daha intellektual olur
Ailənizi xoşbəxt edin
2019 Oskar Mükafatlarının ən yaxşı aksesuarlar
Acun İlıcalı sürəti ilə TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ-FOTO
Azərbaycanın əməkdar memarı Rasim Əliyevin 80 illik yubileyi qeyd edilir
“Survivor” adasında yanğın oldu - VİDEO
"Facebook"da yeni funksiya - Markın növbəti hədəfi
Məşhurların şəkillərini təqlid edən Tom
Azərbaycanda istirahət günü hava necə olacaq?
Dünyada yeni böhran başlandı
Kəlbəcəri tərk edən ermənilər hərbi hissələri partladır - VİDEO
Həm fotoqraf, həm model olmağı bacaran Kimberly
İnsanoğlu bu gün bir addım da irəlilədi
Soba listində mantı (foto resept)
Fərqində olmadan sizi stress edən 11 vərdiş (2)
Qaranlıqda saxlanılan ölüm
Azərbaycanda qızıl hasilatı artır
"Tərəvəz" şənliyində 320 kq-lıq balqabaq uddu-FOTO
Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmalogiya Mərkəzi Gəncədə humanitar aksiya keçirib
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Şuşaya gedir - VİDEO
- ŞƏRHLƏR