Uşaqlar biz böyüklərə nisbətən kiçik şeylərlə daha çox xoşbəxt olurlar. Bəzən bir pazılın parçasını tapmaq, bəzən bir topu qapıya düz göndərmək sevincinin və həyəcanın səbəbi ola bilər. Çünki onların xəyal dünyaları, hisləri çox geniş və öyrənməyə ac varlıqlardır. İstanbul Aydın Universiteti VM Medical Park Flora Xəstəxanası Mütəxəssis Klinik Psikoloğu Özlem Kelle, uşaqların şəxsiyyətinin formalaşdığı prosesdə yaşlıların dəstəyinə və idarə etmələrinə ehtiyac duyduqlarını bildirərək, uşaqları keyfiyyətli zaman keçirmək istəyən valideynlərə təkliflər verdi.
Valideynlər, ancaq uşaqları keçirdikləri keyfiyyətli zaman sayəsində onları müşahidə edə, ehtiyac və bağ sahələrini kəşf edə bilərlər. Psixoloq Kelle valideynlərə, söhbətcil uşaqlar böyütmək üçün tövsiyələr verdi:
"Uşağın birlikdə həqiqətən həzz alaraq keçirdiyiniz zamanın onun zehni, fiziki, emosional və sosial inkişaf sahələrinin hamısı üçün lazım olduğunu unutmayın. Birlikdə keçirəcəyiniz keyfiyyətli zaman və görəcəyiniz fəaliyyətlər üçün bəzi təklifləri bu şəkildə sıralaya bilərsiniz:
Onu kəşfiyyata istiqamətləndir
Oyun hər yaş uşaq üçün özünü ifadə etmək, kəşf etmək və öyrənmə vasitəsidir. Uşağın oynadığı oyunlara qatılmaq, öyrənmə və kəşf etmə prosesinə kömək etmək deməkdir. Məsələn; Bahalı bir oyuncaq almaq əvəzinə uşaqla bərabər balacaboy materiallarla öz oyuncağını yaratmasına yardımçı olmaq, onun maraq hissi və kəşf etmək ehtiyacını qarşılayarkən birlikdə bir məhsul ortaya qoymaq isə sizlə olan əlaqəsini gücləndirəcəkdir.
Şəkilli kitablardan başlayın
Kitablar uşağın zehni inkişafını dəstəkləyən ən mühüm mənbələrdəndir. Uşağınıza kiçik yaşda şəkilli kitablarla başlayıb yaşı irəlilədikcə tutumuna uyğun kitabların olduğu bir şərait yaradın. Sizi rol model olaraq görən uşağınıza kitab oxuma vərdişi qazandırmaq üçün ailəvi kitab oxuma saatları təşkil edin.
Qoyun 2 yaşına qədər texnologiya ilə tanış olmasın
Xüsusilə, yaz tətilində məktəblərin bağlanması telefon, planşet, televizorla daha çox vaxt keçirmək söz mövzusu ola bilər. Uşağınız iki yaşına gələnə qədər onu bu texnologiyalar ilə ünsiyyət yaradacağı mühitlərdən uzaq tutun. Yaşca böyük uşaqlar üçün də texnologiya zehni inkişafa mənfi təsir edəcəyindən bir məhdudlaşdırma lazımdır. Uşağınızın bu texnologiyalarla keçirdiyi müddət mövzusunda dəqiq bir sərhəd çəkin. Bu müddətin gündə 1 saatı keçməməsinə diqqət yetirin və sərhədləriniz məsələsində iradəli olun.
Təbiət, idman, musiqi həyatınızda daim olsun
Uşağınıza alternativ fəaliyyətlər tapmaq məsələsində dəstək olun. Məsələn, məhdudiyyət gətirdiyiniz planşet oyunu əlindən alınan uşaq özünü boşluqda hiss edə bilər. Həzz aldığı başqa bir şey tapmayınca planşeti geri almaq üçün sizə müqavimət göstərə bilər. Planşet oyunu əvəzinə üzgüçülük, velosipedə minmə, alətdə ifa etmə, təbiət kəşfinə çıxma kimi alternativlərlə həm uşağınızı dəstəkləmiş, həm də öz sərhədlərinizi təminata almış olarsınız. Həmçinin idmanın uşağın fiziki inkişafına töhfələri olduğu kimi zehni, emosional və sosial inkişafını da dəstəklədiyini unutmayın. Uşağınızın enerjisini arta, özünün də seçim edə biləcəyi bir idman fəaliyyətinə yönəldin.