1. Beyin, siz açıq havada olanda və ayaqüstə ikən daha yaxşı işləyir. Ayaqüstə olanda, insan beyninin 10 faiz artıq işlədiyi düşünülür. Həyatınızla bağlı önəmli qərarlar verəndə, açıq havada və ya təbiətdə vaxt keçirməyi yoxlaya bilərsiniz.
2. Yeriyəndə qolları yellətmək beynin fəaliyyətinə müsbət təsir göstərir. Önəmli qərarlarınızı açıq havada, qollarınızı sağa- sola yellədərək yeriyərkən verməyə nə deyirsiniz?
3. Xarici bir dil öyrənmək beyni gücləndirir. Hər gün bir neçə xarici ya da yerli yeni söz öyrənib, istifadə edə bilərsiniz. Lüğət oxuya bilərsiniz. Alış – veriş siyahısı və ya telefon nömrələrini əzbərləməyi yoxlaya bilərsiniz.
4. Zehni gimnastika/məşq edin. Bunun üçün müxtəlif bilməcələri həll edə bilərsiniz. Şahmat kimi zəka oyunları oynayın.
5. Gündəlik olaraq təkrarladığınız davranışlardan imtina edin. Bəzən telefonu sol əlinizdə tutun, çantanızı digər əlinizlə daşıyın, evinizə başqa bir yoldan gedin. Ən azından bir günlük televizor pultunu tez-tez istifadə etmədiyiniz əlinizdə tutun.
6. İntellektual zövqlərinizi inkişaf edtirmək üçün hər gün mütləq yaxşı bir aforizm antologiyasından bir neçə cümlə oxuyun. Beyninizi keyfiyyətli cümlələrlə qidalandırın.
7. Hər gün gözəl bir rəsmə və ya fotoya baxmağa çalışın. Estetik qavrayışınız, gördüyünüz estetik şeylər qədər inkişaf edər.
8. Sevdiyiniz bir musiqini bir müddət gözləriniz bağlı dinləyin. Klassik musiqinin zəkaya 7 xal əlavə edə bildiyi iddia edilir.
9. Gün ərzində ağlınızdan 60 min – 80 min arası düşüncə keçir. Bu düşüncələr nə haqqındadırsa, həyatınız da ona görə formlaşır. Unutmayın, beyninizdə ən çox nəyi düşünsəniz, həyatınızda da onu çoxaldarsınız.
10. Bir mövzu haqında düşünərkən, necə düşündüyünüzü də müşahidə edin. Düşünmək haqqında düşünmək, beyin və düşüncə gücünü artırır.
11. Yaxşı bir yuxu, keyfiyyətli bir beyin üçün şərtdir. Çox yatıram deyə, narahat olmayın. Eynşteynin, hər gün 10 saatdan çox yatdığı söylənilir. 24 saatı keçən yuxusuzluq beyində sərxoşluğa bənzər bir təsir yaradır.
12. Bol və təmiz oksigen beyin üçün çox önəmlidir. Beynimiz, ağırlıq cəhətdən bədənimizin 2 faizini meydana gətirdiyi halda, bədənə gələn oksigenin 25 faizini istehlak edir. Oksigensiz qaldığımız zaman ölümü həyata keçən ilk orqanımız beynimizdir. Otağınızın pəncərəsini açaraq özünüzə bol- bol oksigen ismarlayın.
13. Fərqli düşünmə tərzləri beyninizi inkişaf etdirir. Uşaqlar və heyvanlarla daha çox vaxt keçirin. Sizdən fərqli düşünən insanlarla danışın.
14. İstifadə edilməyən orqan paslanar. Davamlı olaraq televiziya seyr edərək beyninizi “aşağı sürətdə” işlətməyin.
15. Beynin ən təhlükəli tərəfi «əks səy» qaydasına əsasən işlədiyi anlardır. Başınıza gəlməsindən ən çox qorxduğunuz şeyə diqqətinizi versəniz, qorxduğunuz şey başınıza gələr. Buna «əks səy» qaydası deyilir. Beyin, diqqətin toplandığı hədəf mənfi olsa belə, bunu gerçəkləşdirmək üçün işləyir. İnsanlar qarşısında çıxış edərkən –görəsən həyəcanlanaram?- deyə düşünsəniz, həyəcanlanarsınız.
16. Beyni yoran monotonluqdur. Həyatınızı nə qədər rəngləndirsəniz, beyninizi o qədər şadlandırarsınız.
17. Beyin, qısamüddətli hafizədə beş-yeddi arasında məlumat üzərində işləyə bilər. Yeni bir məlumat gələndə, bu məlumatlardan birini atar. Buna «sehirli say» qaydası deyilir. Bu qayda pozulub, məlumat yüklənməsi nəticəsində beynimiz « xidmət xarici» olur. Həyatınızın ən böyük qərarlarını aldığınız zaman « başdan» yox, eynilə beşrəqəmli iki sayın üzərində vurma əməliyyatı apardığınız kimi bir kağız üzərinə yazaraq nə edəcəyinizi hesablayın.
18. Sağlam beyin, sağlam bədəndə olar. Fiziki gümrahlıq, zehni gümrahlığı gətirir. Uzun müddət hərəkətsiz qalmaq, zehini də hərəkətsizləşdirir. İdmanla məşğul olmağa, artıq çəkilərinizdən qurtulmağa diqqət edin. Kifayət qədər su için. Çünki insan beyninin 78 faizi su ilə örtülüdür.
19. Dərs çalışarkən ilk öyrənilənlər, son öyrənilənlər, tez-tez təkrarlananlar və maraqlı gələnlər ən çox beyində qalanlardır. Dərsləri qısa aralar verərək çalışmaq ağıllı bir işdir.
20. Bu həftə beyninizi daha yaxşı neçə işlədə biləcəyiniz haqqında daha çox düşünün. Unutmayın, beynimizi daha yaxşı işlətmək üçün istifadə edəcəyimiz orqan yenə də beynimizdir. “Ağlınıza başınıza toplayın” və istifadə edin.
Hazırladı: Fidan Aslanova