Bütün gecələri canlandırılması lazım olan, dua və Allaha yönəliş gecələri olan bu mübarək Ramazan ayının əsas məqsədi insanı proqramlaşdırmaq, onu yetişdirmək və düzəlməsini təmin etməkdir. Yəni məqsəd ayıblı, üzrlü və qüsurlu insanların ayıblarını aradan qaldırmalarını, möhkəm və sağlam bir insan olmalarını təmin etmək və sağlam insanları da kamil insan mərhələsinə çatdırmaqdır. Ramazan ayının ana proqramı nəfsi təzkiyə etmək, ayıblar, əskiklikləri və qüsurları aradan qaldırmaq, xəstəlikləri yaxşılaşdırmaqdır, Ramazan ayının məqsədi insani ağıl, iman və iradəni heyvani və nəfsani şəhvətlərə hakim etməkdir. Dua və Haqqa yönəlməkdir, Allaha yönəliş, ruhu ONA doğru ucaltmaqdır. Əks halda bütün Ramazan boyunca, otuz gün aclığa döz, susuzluq çək, yuxusuzluq çək, gecələri ibadətə qoyul, o məsciddən bu məscidə, o xütbədən bu xütbəyə qaçdırıb dayan, sonra da bir bax ki Ramazan bayramı gəlmiş!… Nə çıxar?! Nəyə yaradı bütün bunlar?! Ramazan gəlib keçmiş amma adam zərrəcə olsun dəyişməmiş, hətta betər belə olur bəziləri…İslam, boşu boşuna ağızınızı yumub eləcə oturun demir ki!… Orucdan məqsəd, insanların bu vəsiləylə özlərini islah edə bilmələrinə köməkçi olmaqdır. Necə ki rəvayətlərdə "Oruc tutanlar arasında elələri vardır ki tutduqları orucdan, aclıqdan başqa nəsibləri yoxdur" ifadəsi keçər. Otuz gün boyunca halal yeməklərə ağız bağlamanın səbəbi bir təhsildən keçmiş olmaq və ağızına haram loxma almamağı, haram söz etməməyi, qeybət etməməli, yalan danışmamalı, söyməməyi öyrənməkdir. Halal loxmanı harama seçim edə bilməyi bacarmaqdır!Hz. Rəsulu Əkrəmin (s. a. a) hüzuruna gələn oruclu qadının hekayəsini eşitmisiniz yəqinki. Bilməyənlərə bir daha bilsinlər. Rəsulullah (s. a. a) ona süd -ya da hər hansı bir yemək - ikram edər və içməsini söyləyər. Qadın "Ya Rəsulullah, orucluyam mən" deyər, Peyğəmbər "Xeyr" deyir, "Oruclu deyilsən sən; al və iç!" Qadın yenə oruclu olduğunu söyləyər, bu vəziyyət üç dəfə təkrarlanar, üçüncü dəfədə Hz. Rəsulu Əkrəm (s. a. a) "Necə oruclu ola bilərsən ki, daha bir saat əvvəl mömin qardaşının ətini yedin!" deyər və, "Onun ətini yediyini görmək istəyir sənsə qus (mədəni boşalt)" dedi. Qadıncığaz Peyğəmbərin dediyiniedincə ağızından ət parçaları tökülməyə başlar…Yəni bədənin ağızını halala bağlayacaq, amma ruhun ağızını harama açıq buraxacaq, eləmi!? Deyilmi ki bir insan yalan danışdığında ağızından çox şiddətli bir qoxu yüksələr də yeddi göyün mələklərini narahat edər? Bəzən cəhənnəmin nədən o qədər pis iy verəcəyini soruşurlar? Cavabı açıqdır bunun, cəhənnəmin murdar qoxuları dünyada meydana gətirdiyimiz üfunətlərdir. Ard-arda düzüb qaçdığımız yalanlar, etdiyimiz çirkin küfrlər və etdiyimiz böhtan və töhmətlərdir. Hələ böhtan ən pisidir bunların. Çünki böhtan həm yalandır həm də qeybət. İkisinin çirkinliyini bir yerdə daşıyar, iki böyük günahı bir yerdə işləməkdir.Vay o kimsənin halına ki bir Ramazan ayını nə qədər böhtanlarla geridə buraxar, bu mübarək ayda din qardaşlarına töhmətlər təyin edər…Ramazan ayı, bir yerə toplanılma və topluca ibadət etmə ayıdır, nifaq və ayrılıq ayı deyil bu mübarək ay!..
Və la havle ve la quvvəta illa billah’il əliyyil azim.
(Uca ve ulu Allaha dayanmayan hiç bir güç ve qüvvət yoxdu)
(Murtaza Mutahhari’nin “İnsan-ı Kamil” kitabı)
Allah bizləri mübarək ayda ilahi rənglərdən bəhrənlənməyi nəsib etsin!!! Amin!!!