Nicat tapmaq, səadətə çatmaq istəyirsiznisə, birinci şərt budur ki, səbir edin. İkincisi budur ki, başqalarını da səbrə dəvət edin. Üçüncüsü, müqavimət gücünə malik olun. Dördüncüsü, Allahdan qorxun. Bu mərhələləri keçəndən sonra fəlah gəlir. Fəlah, yəni səadətə çatmaq, nicat tapmaq, Allaha qovuşmaq.
İnsanın Allaha qovuşması üçün səbir ən vacib mərhələlərdən biridir. Çünki insan həyatda yaşadığı müddətdə muxtəlif hadisələrlə qarşılaşır. Bu hadisələr bir az acı olur, bir az şirin. Hadisələr bir-birindən fərqlidir. Bütün bu hadisələr tufanı qarşısında sarsılmamaq ücün dağ kimi olmaq lazımdır, dağ kimi qorunub qalmaq üçün səbrə ehtiyac var.
İnsan hadisələr tufanı qarşısında sarsılmamaq ücün ilk əvvəl başa düşməlidir ki, hadisələrin, bəlaların müddəti çox azdır. Qısa bir müddətdən sonra onlar keçib gedir. Başa düşməlidir ki, o hadisələr ki insanın başına gəlir - gün ərzində, il ərzində, ömrü boyu - bu hadisələr hamısı insan üçün imtahan vasitəsidir. Allah Təala insanı hadisələr vasitəsi ilə sınayır. Hər hadisə ki, insanın qarşısına çıxır, hər hadisə müqabilində insanın vəzifəsi var, gərək o vəzifəsini tapa bilsin. İnsan hadisədən çox öz vəzifəsinə diqqət eləməsi vacibdir. Biz bəzən hadisələri dua edirik ki: "Ay Allah bunu ver mənə, bunu vermə", amma daha çox hadisə müqabilində tutduğumuz mövqeyi nəzərdən keçirtməliyik. Hər hansı bir hadisə, hər hansı bir nemət bizim boynumuza bir vəzifə gətirir - əsas məsələ budur.
Fəcr sürəsində Allah insan haqqında belə buyurur: "Elə ki, Rəbbi onu imtahana çəkir və ona bir sərvət, nemət verdi, İnsan məğrur olur deyir ki, Allah məni əzizlədi, məni çox istəyir ki, nəsə verdi, mən Allahın sevimli bəndəsiyəm ki, Allah bunu mənə verdi. Ardınca deyir ki, elə ki, onu imtahana çəkmək üçün onun ruzisini əlindən aldıq, o zaman da deyir ki, Allah məni təhqir elədi. Ona bir şey bəxş edəndə məğrur olur, əlindən alanda məyus olur". Quran bildirmək istəyir ki, hadisələr və nemətlər sizin üstünlüyünüzə, alçaldığınıza dəlil ola bilməz. Allahın nəsə verməsi, nəsə alması sizin şəxsiyyətinizin meyarı, göstəricisi deyil. Sizin şəxsiyyətinizin meyarı, sizin həmin hadisələr müqabilində tutduğunuz mövqedir. Əsas budur.
Allah sənə var dövlət verib, sevinmə. Bil ki, sənin boynuna vəzifə gəlib. Onun üçün verib. O vəzifə nədir? Vəzifə odur ki, o vəzifəni halal xərcləyəsən, Allah istəyən yerə xərcləyəsən. Bunu edə bilsən, onda sevin. Mühüm var-dövlət deyil, mühüm odur ki, sən var-dövlətin müqabilində nə mövqe tutacaqsan.
Allah birdən səndən aldı, sən fəqir oldun, o saat demə ki, nəsə pis bir şey baş verdi. Fikirləş ki, bunu aldı, mənim vəzifəm nədir bunun müqabilində? Vəzifən budur ki, Allaha şükr edim, izzət-i nəfsdən kənara çıxmayım.
Bizdə adət var, birinə vəzifə verəndə camaat zəng edib təbrik edir. Amma vəzifə islam baxımından yükdən başqa bir şey deyil. Vəzifə imtiyaz deyil. Vəzifə adından bəlli olduğu kimi yükdür. Allah ki, birinə vəzifə verir bu şadlıq əlaməti deyil. Məsələ bundadır ki, sən bu nemətlə necə davranacaqsan? Bunu sənə veriblər ki, sən insanlara xidmət edəsən. Özü də vəzifə sahibinin xəyanət eləməsi çox təhlükəlidir. Qiyamətdə neçə dəstə insanlar var ki, xüsusi əzaba duçar olacaq, o insanlardır ki, vəzifələrindən sui-stifadə ediblər, insanlara zülm ediblər. Onların xüsusi əzabı var. Məqam, vəzifə insan üçün məsuliyyət gətirir. Hadisə müqabilində insanın əsas işi budur ki, müəyyən etsin, özünə sual versin ki, "Mənim vəzifəm nədir bu işin müqabilində?"
Müəllif: Hacı Şahin Həsənli