Həmd və şükür nə deməkdir?
Alimlər həmd ilə şükrü fərqli şəkillərdə açıqlayırlar. Bu fikirlərə görə həmd zahiri əməllərdəndir. Məsələn, dillə Allahı təsbeh etmək və sözü tövhid gətirmək kimi. Şükr isə batini (daxili) əməllərdəndir.
Rəsulullah (s.ə.v.) buyurur ki:
"İçinizdən biri sərvət, övlad baxımından özündən üstün olana baxdığı zaman (ona qibtə etməmək üçün), dərhal özündən bu nemətlər baxımından aşağı vəziyyətdə olan birinə baxsın. "
"Təhlükəsizlik və sağlamlıq, insanların çoxunun dəyərini bilmədikləri iki nemətdir. "
Şükür Allahın verdiyi nemətləri yerində istifadə etməkdir.
Şükür gizli-aşkar bütün üzvlərlə bütün varlıqların gerçək sahibi olan Allaha itaət etməkdir.
Şükür-Allaha ürəkdən hörmət bəsləyərək çirkin günahlardan qaçınmaqdır.
Şükür neməti verənə hörmət və hörmət etmək, ona qarşı küfranı nemətdə olmamaqdır.
"Həmd" tək Allaha edilir. Başqa heç bir varlığa həmd edilməz. "Əlhəmdülillah" deyildikdə "həmd olunmaq" tək Allahın haqqıdır, tək Ona yaraşar - nəzərdə tutulur. Başqa heç bir varlığa həmd layiq deyildir. Çünki hər neməti verən Odur və verdiyi heç bir nemətin qarşılığını gözləməməkdədir. Oun nemətləri ehsan şəklindədir, qarşılıqsızdır. Onun verdiyi nemətlər həm öz əsəridir, həm də kəsilməzdir. Həmd bir şükür qəbul edilsə, bu ancaq Allaha edilən bir şükür olaraq düşünülməlidir.
Şəvval ayının 27-ci günü hər il həmd və şükür günü olaraq qeyd olunur.
Həmd ilə şükrün müqayisəsi edildikdə şükrün çox geniş əhatəli olan həmdin içində iştirak etdiyini görürük. Həmd mənəvi nemətlərin, şükr isə maddi nemətlərin əldə edilməsindən ötrü Uca Rəbbimizə duyulan minnət hissinin bir təzahürüdür.
14/İBRAHİM-7: Və o zaman Rəbbiniz sizə bildirmişdi ki; əgər şükür etsəniz (nemətlərinizi) artırarıq, əgər küfür edənlərdən (söyənlərdən) olsanız, şübhəsiz ki əzabım şiddətlidir.
Bu namazı sübh namazından sonra, həmçinin cümə axşamları tutulan oruc günlərində axşam namazından sonra qılmaq savabdır. İstənilən hər an da qılmaq olar.
Həmd və şükür namazı:
4 rükətdir. Səhər namazından sonra və cümə axşamı iftarlarda axşam namazından sonra qılınır (Həm də istənilən hər an qılına bilər.)
Niyyət: Həmd və Şükür namazı qılıram Allah rizası üçün qürbətən İlləllah. Təkbir.
1-ci rükət: Fatihə + Ə'RAF-43, Və qalıl həmdi lillahilləzi hədana li həzzə və ma kunna li nəhtədiyə ləv la ən hədanallah (hədanallahu), ləkad caət rusulu rəbbinə bil haqq (haqqı).
Ruku, səcdə, Oturuşda Təşəhhüd və Salamlar
İbrahim/34:
(Allah) sizə istədiyiniz şeylərin hamısından vermişdir. Əgər Allahın nemətlərini sayacaq olsanız, sayıb qurtara bilməzsiniz. Həqiqətəninsan çox zalım, həm də çox nankordur (O, Allahdan başqasına tapınmaqla özünə zülm edər, Onun lütfünü, mərhəmətini danmaqla küfrani-nemət olar).