On bir ayın kirliliyi üstümüzdə. Bu kirlilik əl kirinə ayaq kirinə bənzəməz.
Onları yuyarsan gedər. Bu kirlilik qəlb kiri, zehin kiri, ağıl kiri, hamısından əvvəl təsəvvür kiri.
Şüur kirlənməsi çağın amansız bir xəstəliyi. Şüuru və qəlbi kirlənən insan bu kirliliyi bir şəkildə əlinin toxunduğuna bulaşdırır.
Sözü, düşüncəni, duyğunu kirləndirir. Kirli zehinlə Quran oxusa zehinindəki kirliliyi ona da bulaşdırır.
İbadət etsə dadını ala bilmir. Eynilə dünyanın ən dadlı yeməyi murdar bir qaba qoyulunca necə yeyilməz olursa baxın elə...
Şüur və ağıl, qəlb və duyğu kirliliyi kirlənmiş bir orqan qədər asan təmizlənmir. "Yuyarsan gedər" deyə bilmirsiniz. Bu digərindən min betər bir kirlilik. Kirlilik mənəvi olunca ondan təmizlənmənin yolu və prosedurası da mənəvi olmaq məcburiyyətində.
Baxın, ibadətlər insanı təmizləmənin onu yaradan üsulları tərəfindən təyin olunmuş, çünki insanı yaradan onun zəifliklərini hər kəsdən hətta adamın özündən də daha yaxşı bilər. Quranın dediyi kimi "O heç yaratdığını bilməzmi?"
Bildiyi üçündür ki insanı mənəvi kir və paslarından təmizləyəcək reseptləri də ən gözəl O yazar. Vəhy işdə bu reseptlərdən meydana gəlmiş ilahi bir şəfa xəzinəsidir.
İbadətlər öz başlarına məqsəd deyildirlər. Onlar reallaşdıracaqları daha üst məqsədlər üçün vasitə qılınmışlar.
Oruc ibadəti də elə... Hər ibadətin məqsəd və hikməti vardır lakin bu məqsəd və hikməti bəzən o ibadəti əmr edən ilahi mesajın içərisində açıqca yazılı olaraq taparsınız.
Oruc ibadətinin məqsədi birincisinə girər. Şəxsən orucu əmr edən ayə belə başlar: "Ey iman edənlər! Oruc sizdən əvvəlkilərə fərz qılındığı kimi sizə də fərz qılındı!". Bu ilahi təlimatın dərhal ardından oruc ibadətinin insanda reallaşdırmaq istədiyi məqsəd açıqca iştirak edər: "Ləalləkum təttəkun: Ümid edilər ki məsuliyyət şüuruna çatarsınız."
Bəli orucun məqsədi insanda "məsuliyyət şüurunu" oyandırması, diri tutmasıdır.
Kimə qarşı məsuliyyət şüuru?
Əvvəl insanın öz yaranmasına qarşı məsuliyyət şüuru... Çünki insan yaradılmışların tacı, şah əsəri olaraq bir məqsəd uğruna yaradılmışdır.
Bu səbəbdən öz yaranmasının məqsədini soruşmaq axtarmaq və tapmaq məcburiyyətindədir. Baxin, insanın özünə qarşı məsuliyyəti budur.
İnsan özünə qarşı məsuliyyətinin şüuruna çatsa qarşı məsuliyyətinin şüuruna da çatacaq. Baxın, bu Quranın ifadəsiylə "təqva"dır.
Bu şüur özündə yer etdikdən sonra insan digər insanlara təbiətə və əşyaya qarşı məsuliyyətini də dərk edəcək.
Bu mənada oruc tutmaq insanın öz iç dünyasına qarşı olan məsuliyyətini yerinə yetirməsi mənasını daşıyar. Zəifləyən ruhun bəslənməsi üçün ruhun doyurulması... Çünki on bir ay boyunca bədənə edilən sərmayə ruhu, ağılı, şüuru geri plana itələmiş, onları zəif buraxmışdır. Halbuki insanı insan edən əti sümüyü deyil. O halda məsələ insanı insan edən dəyərlərin möhkəmləndirilməsi, onların bəslənməsi və ucaldılmasıdır.
İnsan özünü insan edən yerlərini bəslədiyində qaranlıqda qalan qəlbi işıqlanacaq, ağılı işıqlanacaq, şüuru işıqlanacaq və görməyən könül gözü görməyə, könül qulağı eşitməyə, könül burnu qoxu hiss etməyə başlayacaq.
Bu mənəvi inkişaf insan şüurunu ucaldacaq və insan ibadəti sayəsində Rəbbiylə arasındakı əlaqəni aktiv hala gətirəcək.
Baxın, bu əlaqədə insandan yüksələn ubudiyyət (qulluq) olacaq.
Göydən buna qarşılıq olaraq enən isə rububiyyət (ağalıq) (Rəblik) olacaq.
İnsandan yüksələn dua olacaq...
Göydən enən razılıq olacaq...
İnsandan yüksələn sual olacaq...
Göydən enən cavab olacaq...
Ünvanını tapan yüksəliş bir "mirac" olacaq. Təbii bunun tərəfindən verilən qarşılığında isə "nüzul" iştirak edəcək. Və baxın insanoğlunun varlıq suallarına verdiyi bir cavabdır və insana tənəzzül etməsinin bir nəticəsidir.
Son vəhy Məkkədə Hıra dağında bir Ramazan gecəsi enməyə başlamışdı. Biz möminlər vəhyin doğum ayı olduğu üçün Ramazanı "ayların sultanı" bilmişik. Çünki o "sözlərin sultanı" olan vəhyin insanoğlunun qaralan üfüqünü işıqlandırdığı aydır.
O halda Ramazan əslində Quran ayıdır və bu ay bütün müqəddəsliyini vəhydən almışdır. Bunun insana verdiyi mesaj bu olması lazımdır:
Vəhy endiyi ayı belə mübarək edirsə endiyi gecəni min aydan, bir ömürdən (min ay= 83 il) daha xeyirli edirsə ey insanoğlu ya Quran vəhyi sənin ürəyinə, hayatına, evinə, şəhərinə və ölkənə ensə sənin dəyərini neçəyə qaldırar bunu heç düşündünmü?
Ramazan Quranla bütünləşmə ayı olmalı. Quran yalnız əlimizdə və dilimizdə deyil, ürəyimizdə, ağılımızda, hər şeydən əvvəl həyatımızda olmalıdır.
Quranın həyatımızda olması üçün təsəvvürümüzü, ağılımızı və şəxsiyyətimizi Quranla inşa etməliyik. Onsuz da uca olan Quranı ucaltmağa cəhd etmək kimi bir qarışıqlığı buraxıb Quranın bizi ucaltması üçün etməmiz lazım olanı etməli, heç olmazsa bu Ramazanda "Ey Rəbbim! Mən mənə göndərdiyin mesajı indiyə qədər açıb oxuyub anlamadığım üçün səndən əvf diləyirəm!" deyərək Quran vəhyi ilə məhv olmuş iç dünyamızı inşa etməliyik.
Bunu yalnız özümüz üçün deyil, vəhyin işığına möhtac digər və bu torpaqlarda olan insanların imanının gələcəyi üçün də etməliyik.
Xoş gəldin Ramazan! Naxoş olan bizləri də xoş et!
XƏBƏR LENTİ
Rusiya XİN: UNESCO missiyası yaxın vaxtlarda Qarabağa gələ bilər
Nazir müavini: "Öz fənlərini kifayət qədər yaxşı bilməyən müəllimlər bu gün də təhsil sistemində çalışırlar"
Gəlinlik seriyası 3
Yemək bişirərkən edilən səhvlər
Azərbaycan pasportu ilə vizasız gedə biləcəyiniz ölkələrin – SİYAHISI
Məşhur aktyor müsəlmanların rəğbətini qazandı-FOTO
Azərbaycanın meyvə şirələri ABŞ-da
Timsahlar kəndləri zəbt etdi
Dünyanın ən böyük sirlərindən biri çözüldü?
Samsung sağlamlıq platforması yaratdı
Siqaret yaddaş itkisinə səbəb olur
Uşaqlarımızı günəşdən necə qoruyaq?
Qadın.Netlə birlikdə hamiləlik (38-ci həftə)
Hava necə olacaq?
Anaların əfsanə varlıqlar olmasının 11 sübutu
Kondisioner işlədən HƏR KƏS BİLMƏLİDİR - Sətəlcəm olmaq istəmirsinizsə...
Dünya ölkələrindən hikmətli sözlər
Günün qoroskopu: bu gün heç bir işdə tələsməyin
İslam ölkələri dini bayramların eyni gündə keçirilməsi ilə bağlı razılığa gəlib
Qeyri-adi oturacaqlar
"Çalıkuşu"nun "Fəridə"sindən estetik etirafı
Hadisənin geyimi sevənlərini heyrətləndirdi-FOTO
Təbiət möcüzələri
Makronun koronavirusa harada yoluxduğu məlum oldu
Ərdoğan: “Fələstindən Liviyaya, Dağlıq Qarabağdan Suriyayadək müsəlmanların yanındayıq” - VİDEO
Göbələkli, toyuqlu zapekanka (foto resept)
Bakının buludlara çatan minarələri (FOTO)
Gələn il neçə gün bayram edəcəyik?
2019 Məzuniyyət saç modelləri
Məşhur tərzi: Natalie Portman
Nikol Paşinyan: “Biz üçtərəfli razılaşmanı cırıb ata bilərik, ancaq bununla heç nə dəyişməyəcək”
Obama Putinə zəng vurdu, hədələdi
Necə gözəl gəlin olmalı?
Hava haqqında
Sosial şəbəkələr getdikcə öz mahiyyətini itirəcək?
Satıcı bilmədən alıcıdan artıq pul alsa...
Bir-birindən gözəl yay ayaqqabıları
Səhər yürüyüşlərinin sağlamlığa 4 faydası
Hər kəs onun “baboçka”sını düzəltdi -FOTO
Ramazan ayının 23-cü gününün duası
Ordu tarixində ilk: Bir qadın…
Məşhur müğənnin səhnə geyimi müzakirə olunur - FOTO
Bədən dili bizi ələ verir (3)
Türkiyədə mədən işçiləri tətil edirlər
Ordumuzun döyüş hazırlığı yoxlandı
Azərbaycan tarixindən yüz şəxsiyyət-14
Gürcüstan prezidenti Mehriban Əliyevanı təbrik etdi
Qara çayın faydaları
Diabetiklərin nəzərinə!
Nişan üçün gəlinliklər
- ŞƏRHLƏR