Vacib namazlar
Vacib namazlar dörddür:
1-- Gündəlik namazlar;
2-- Ayət namazı;
3-- Meyit namazı;
4-- Allah Evinin vacibi təvaf namazı;
Gündəlik vacib namazlar
Bizə vacib olan gündəlik namazlar aşağıdakılardan ibarətdir:
1-- Sübh namazı...................................................... İki rükət;
2-- Zöhr namazı...................................................... Dörd rükət;
3-- Əsr namazı....................................................... Dörd rükət;
4-- Məgrib namazı.................................................. Üç rükət;
5-- İşa namazı....................................................... Dörd rükət.
Namazın vacibatı
Namazın vacibatı 11-dir. 1-- Niyyət, 2-- Qiyam (yəni ayaq üstə durmaq), 3-- Təkbirətul-ehram (yəni namazın əvvəlində "Allahu əkbər" demək), 4-- Rüku, 5-- Səcdə, 6-- Qiraət, 7-- Zikr, 8-- Təşəhhüd, 9-- Salam, 10-- Tərtib, 11-- Muvalat (yəni namazın hissələrini dalbadal, fasiləsiz demək).
Niyyət
İnsan namazı qürbət qəsdi ilə (yəni Allah-Taalanın əmrini yerinə yetirmək niyyəti ilə) qılmalıdır. İnsan namazın əvvəlindən axırına qədər öz niyyətində sabit qalmalıdır. İnsan özünü camaata göstərmək məqsədiylə namaz qılsa, namazı batildir.
Təkbirətul- Ehram
Hər namazın əvvəlində "Allahu əkbər" demək vacib və rükndur. Bu sözlər ərəb dilində səhih deyilməlidir. Deməli, bir kəs bunları ərəbcə səhv desə, yaxud tərcümələrini desə, səhih deyil.
Lal və ya dili xəstə olan bir kəs "Allahu əkbər"i düzgün deyə bilməsə, necə bacarırsa, elə də deməlidir. Əgər ümumiyyətlə deyə bilmirsə, qəlbindən keçirtməli, təkbir üçün işarə olaraq dilini (əgər bacarsa) tərpətməlidir.
Qiyam
Qiyam- yəni ayaq üstə durmaq. Namaz qılan təkbirətul-ehramı və qiraəti qiyam halında, bədənin aram olduğu halda yerinə yetirməlidir.
Qiraət
Gündəlik vacibi namazların birinci və ikinci rükətində əvvəlcə Həmd (yani Fatihə surəsi), sonra isə bir Surə (Qurandan bildiyiniz qısa surələrdən. Əxlas, Kevsər, Fələq, Nas və s.) bütöv oxunmalıdır.
Kişi üçün vacibdir ki, (qadın bir qədər səssiz) sübh, məğrib, işa namazının (əvvəldəki iki rükətində) Həmd (Fatihə) surəsini ucadan oxusun. Həmçinin kişi və qadının hər ikisinə vacibdir ki, zöhr və əsr namazının Həmd (Fatihə) surələrini astadan oxusun.
Rüku
Namaz qılan hər 2 rükətdə qiraətdən sonra o qədər əyilməlidir ki, əllərini dizinə qoya bilsin. Rükuya əyilmə rüku niyyəti ilə olmalıdır, başqa iş üçün (məsələn hər hansı həşəratı öldürmək üçün) əyilsə, onu rüku hesab etmək olmaz.
Rükuda üç dəfə , yaxud bir dəfə "subhanə Rəbbiyəl əzim" deyilir.
Səcdə
Namaz qılan şəxs vacib və müstəhəb namazların hər rükətində rükudan sonra iki səcdə etməlidir. Səcdə o əməldir ki, alın, iki əlin içi, iki dizin gözü və iki ayağın baş barmağının ucu yerə qoyulsun. Əgər səcdə qəsdən artırılıb azaldılsa, namazı batildir. Əgər alnı qəsdən və ya səhvən yerə qoymasa - hətta sair səcdə əzalarını yerə qoysa da səcdə etməmişdir.
Səcdədə üç dəfə və ya bir dəfə "subhanə Rəbbiyəl əla" deyilməlidir.
Təşəhhüd
Bütün vacibi namazların ikinci rükətində, (bundan əlavə) məğrib namazının üçüncü, zöhr, əsr və işa namazlarının dördüncü rükətində ikinci səcdədən sonra oturub bədənin aram olduğu halda təşəhhüd və təşəhhüddən sonrakı dua oxunmalıdır:
"Əttəhiyyatu lilləhi və-s-saləvatu və-t-tayibətu. Əs-sələmu aleykə əyyuhə-n-nəbiyu və rahmətullahi və bərakətuh, əs-səlamu aleynə və alə ibadilləhi-s-salihin, əşhədu ən lə iləhə illəllahu və əşhədu ənnə Muhəmmədən abduhu və rasuluh."
Dua "Əttəhiyyatu lilləhi və-s-saləvatu və-t-tayibətu. Əs-sələmu aleykə əyyuhə-n-nəbiyu və rahmətullahi və bərakətuh, əs-səlamu aleynə və alə ibadilləhi-s-salihin, əşhədu ən lə iləhə illəllahu və əşhədu ənnə Muhəmmədən abduhu və rasuluh."
Təşəhhüdün kəlmələri ərəbcə səhih, adi qaydada, bir-birinin ardınca deyilməlidir.
Salamlar
"Əssəlamu ələykum və rəhmətullahi və bərəkatuh"
Tərtib
Əgər insan namazın tərtibini qəsdən pozsa (məsələn, surəni Fatihədən qabaq oxusa, yaxud səcdəni rükudan qabaq etsə) namazı batildir.
Muvalat
İnsan namazı muvalat ilə oxumalıdır, yəni namazın hissələrini (rüku, səcdə, təşəhhüd kimi) bir-birinin ardınca, fasiləsiz yerinə yetirməlidir. Əgər bunların arasında müəyyən qədər fasilə salsa və "namaz qılır" deyilməsə - hətta əgər səhvən olsa da namazı batildir.
Səcdə etməyin səhih olduğu şeylər
Səcdə yerə, habelə yerdən göyərib yeyilməli olmayan şeylərə edilməlidir. Yeyilən və geyilən şeylərə səcdə etmək səhih deyildir. Qızıla, gümüşə, firuzəyə, əqiqə də səcdə etmək səhih deyildir.
Səcdə adi torpağa və ya səccadə xalçalarına edilməsi daha gözəldir. Allah-Taaladan başqası üçün səcdə etmək haramdır.
Növbəti dəfə namazın qılınması qaydasını şəkillərlə göstərməyə çalışacam. ALLAHA ƏMANƏT OLUN !