Qrammatika:
İndiki davamedici zaman - Present continuous
İndiki davamedici zaman hər hansı bir hadisənin indi,danışıq anında baş verdiyini bildirmək üçün istifadə olunur.
Qrammatik strukturu to be köməkçi felinin indiki zaman formaları (am, is, are) ve fel+ə “ing” şəkilçisi əlavə etməklə düzəldilir.
I am learning English.-Mən indi İngilis dilini öyrənirəm.
She's eating. -- O yemək yeyir. (O, indi yemək yeyir.)
It's raining. -- Yağış yağır. (Yağış indi yağır.)
They're running. -- Onlar qaçırlar. (Onlar hal-hazırda qaçırlar.)
Təsdiq |
İnkar |
Sual |
I am going |
I am not going |
Am I going? |
You are going |
You aren't going. |
Are you going? |
He, she, it is going |
He, she, it isn't going |
Is he, she, it going? |
We are going |
We aren't going |
Are we going? |
You are going |
You aren't going |
Are you going? |
They are going |
They aren't going |
Are they going? |
Qeyd:İnkarda qısaltmalar aşağıdakı kimi də olur:
I'm not going,
you're not going,
he's not going etc
Qeyd: Əgər felin sonu "e" hərfi ilə bitirsə, bu hərf atılır və sonra -ing şəkilçisi əlavə olunur. Məsələn: come -> coming; dance -> dancing. Əgər təkhecalı, qısa feldirsə və sonu samitlə bitirsə bu fel qoşalaşır və daha sonra -ing şəkilçisi əlavə olunur. Məsələn: run -> running; swim -> swimming. Əgər felin sonu "ie" hərfləri ilə bitirsə onda bu hərflər atılır "y" hərfi əlavə olunur və daha sonra -ing şəkilçisi əlavə olunur. Məsələn lie -> lying.
İndiki davam edici zaman üçün spesifik olan bir sıra sözlər mövcuddur: look, listen, now, at the moment, still, at present və s.
Look! He is jumping over the river.
Listen! Is baby crying?
They are watching TV now.
Children are playing checkers at the moment.
I’m still cooking a dinner.
He’s working on this project at present.
Present Continuous Tense-də İstifadə olunmayan Fellər:
Aşağıda qeyd olunmuş fellər Davamedici zamanda işlənməzlər (ümumiyyətlə istər inidki, istərsə də keçmiş və ya gələcək davamedici zaman olsun, fərq etmir). Çünki bu fellər hərəkət və hadisələri deyil, zehni və duyğu, düşüncə ilə bağlı hərəkətləri ifadə edir.
List of common verbs normally used in simple form:
Hisslərimiz |
feel*, hear, see, smell, taste |
Fikirlər |
assume, believe, consider, doubt, feel (= think), find (= consider), suppose, think* |
Zehni ifadələr |
forget, imagine, know, mean, notice, recognise, remember, understand |
Həyəcan, Arzu, Əməl |
envy, fear, dislike, hate, hope, like, love, mind, prefer, regret, want, wish |
Ölçülər |
contain, cost, hold, measure, weigh |
Digərləri |
look (=resemble), seem, be (in most cases/bir çox hallarda), have (when it means to possess/malik olmaq mənasında)* |
Notlar:
1. hiss bildirən fellər (see, hear, feel, taste, smell) çox zaman 'can' modal feli ilə işlənir.
Məsələn: I can see... I can hear...
2. * Bu fellər Present Continuous Tense'də istifadə oluna bilər, sadəcə fərqli bir mənada: Müqayisə edək:
a. This coat feels nice and warm. (= burada paltonun keyfiyyətini hiss etdiririk)
b. John's feeling much better now (= John'un sağlamlığı yaxşıya doğru gedir)
a. She has three dogs and a cat. (=burada have malik olmaq,sahiblik məasindadır)
b. She's having supper. (= burada have=yemək yemək mənasında işlənir, O axşam yeməyi yeyir)
a. I can see Anthony in the garden (=burada see-görmək mənasında işlənir-hiss, görmək duyğusu)
b. I'm seeing Anthony later (= burada see-Görüşmək mənasında işlənir)
Nümunələr:
- I wish I was in Greece now.
- She wants to see him now.
- I don't understand why he is shouting.
- I feel we are making a mistake.
- This glass holds half a litre.
Tapşırıq:
1 |
they coming over for dinner? |
|
2 |
Maxwell not sleeping on our sofa. |
|
3 |
My mother-in-law is at our house this week. |
|
4 |
I my dinner right now. |
|
5 |
My sister Spanish. |
|
6 |
I at the hair salon until September. |
|
7 |
We at a fancy restaurant tonight. Jason decided this yesterday. |
|
8 |
When do you your new art class? |
|
9 |
They are a new record shop downtown. |
|
10 |
Melissa is down on her bed. |
TEST : Fill in the gaps with the verb (choose the correct present):/Boşluqlara feləəri düzgün İndiki zamanda yazaraq doldurun:
1. We _______________ (not/think) that you should buy this dress.
2. At the moment, he _______________ (learn) German for his job.
3. We usually _______________ (take) a taxi to go to work.
4. How often _______________ (you go) to the swimming-pool?
5. The cinema _______________ (close) at 7 pm.
6. Look! She _______________ TV.
7. Courses generally _______________ (begin) on the third of September.
8. When _______________ (he arrive) home in the evenings?
9. What _______________ (you/read) at the moment?
10. They _______________ (not/live) in Washington; they _______________ (live) in New York.
11. We usually _______________ (take) a taxi to go to work.
12. It _______________ (work). I think it's broken.
13. He _______________ (get up) early on Mondays.
14. I _______________ (not/believe) in witches.
15. The Sun's rays _______________ (take) eight minutes to reach the Earth.
16. They _______________ (study) at the moment.