Əziz xanımlar! Baş redaktorumuz Ceylan xanım və adminlərin də razılığı ilə saytımızda Azərbaycan dili dərsləri bu gündən xidmətinizdədir.Bacardığım qədər öz biliklərimi sizlərlə bölüşməyə çalışacağam.Neçə gündür ki,proqram üzərində çalışıram.İnşallah hər şey layiqincə olar. Gəlin birlikdə dilimizi daha gözəl öyrənək!
Azərbaycan dili türk dilləri ailəsinin oğuz dil qrupuna aiddir.4000 ildən artıq tarixə malik Azərbaycan dili Oğuz türk dilləri qrupuna aid olan doqquz dil arasında işlədilmə sayına görə Türkiyə türkcəsindən sonra ikinci yeri tutur.Bu dil Azərbaycan respublikasının və Dağıstan respublikasının rəsmi dövlət dilidir.2001-ci ildən etibarən hər il 1avqust Azərbaycan dili və əlifbası günü kimi qeyd olunur.
Azərbaycan dili iltisaqi dillər qrupuna daxildir. Yəni,sözlər arasındakı əlaqələrdə şəkilçilərdən çox geniş istifadə olunur.
Dilçilik elminin beynəlmiləl adı linqivistikadır.Bu söz latıncadan lingua (dil) sözündən əmələ gəlmişdir.Dilçilik dilin qanunauyğunluqlarını , inkişaf tarixini öyrənən elmdir.Bu elmin bir çox sahələri var: fonetika,leksikologiya,dialektologiya,üslubiyyat və s.
Dilçilik elminin ən geniş və böyük bölməsi qrammatikadır. Qrammatika sözü yunan sözü olub, “qramma” hərf,”tike” elm kimi tərcümə olunur və ümumilikdə “hərf haqqında elm” və ya “yazı sənəti” deməkdir. Qrammatika sözlərin dəyişməsi və birləşməsi qaydalarından bəhs edən elmdir.Qrammatikanın bir sıra növləri vardır.
1.Tarixi qrammatika –sözlər, söz birləşmələri, cümlələrin quruluşu,dəyişmə və inkişaf tarixini öyrənir.
2.Müqayisəli qrammatika -dilin dialekt və şivələri ilə ədəbi formasını müqayisəli şəkildə öyrənir.
3.Tarixi-müqayisəli qrammatika –Qohum dillərin bir-biri ilə tarixi əlaqələrini öyrənir.
4.Təsviri-elmi qrammatika –dilin hazırkı inkişaf vəziyyətini, müasir səviyyədə dilin qrammatik quruluşunu elmi şəkildə tədqiq edir.
5.Məktəb qrammatikası –Ənənəvi tədqiqatlara əsaslanan, ümumtəhsil məktəblərində öyrənilən qrammatikadır.
6.Məntiqi qrammatika
7.Nəzəri qrammatika
8.Fəlsəfi qrammatika
9.Akademik qrammatika
Qrammatika özü də iki böyük, bərabərhüquqlu şöbədən ibarətdir: morfologiya və sintaksis.
Morfologiya yunanca morfos (forma) və logos (söz) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlib. Morfologiya nitq hissələrindən, sözlərin tərkibindən və dəyişmə qaydalarından bəhs edir.
Sintaksis də yunan sözüdür.Syntaxis (tərtib) deməkdir. Bu sahədə sözlərin söz birləşmələri və cümlə daxilində əlaqələnməsindən bəhs olunur.
Hələlik bu qədər. Növbəti dərsdə, İnşallah morfologiya haqqında geniş şəkildə öyrənəcəyik.Bu şəkil təsadüfən qarşıma çıxdı,çox xoşum gəldi.Sizinlə bölüşmək istədim.
XƏBƏR LENTİ
Bal və darçınla arıqlamaq
AVRO-2016-nın təqvimi
İşgüzar xanımların seçimi
Koronavirusa yoluxan rus müğənni komaya düşdü
TQDK bu rayonlarda imtahan keçirəcək
Göbələkli toyuq filesi (foto resept)
Hava haqqında
Beyin funksiyalarının pozğunluğu
Dövlət başçıları Minskdə MDB sammitində iştirak etmək üçün Müstəqillik Sarayına gəliblər
"Precious Moments" kuklaları
Asan salat (foto resept)
Prezident İlham Əliyevin dəmir məntiqi
Azərbaycanın orta məktəblərində qış tətili başa çatıb
Miqrenə qarşı yeni dərman
Axşamdan sonra yeməmək üçün 12 üsul
Azərbaycan tarixindən yüz şəxsiyyət-44
Kərəm Bürsinin tərəf müqabili o olacaq
Qoşunların təmas xəttində monitorinq keçiriləcək
Alimlər suni yağış yaradırlar
Indoneziya zooparkından görüntülər
Dünyadakı çaylar antibiotiklə çirklənib - ALİMLƏRDƏN SOS
Xoşbəxtlik nədir ki, onun həsrətini çəkirik?
İsrail yenə raket zərbələri endirdi
"Beşiktaş"ın matçından sonra güclü partlayış: 29 ölü, 166 yaralı
Almaniya Dağlıq Qarabağ münaqişəsi üzrə mövqeyini bildirdi
Sitatlarımız - IV hissə (Son)
Günün ulduz falı
Günün ulduz falı
Gənclərə MÜJDƏ: mənzil dərdi bitəcək
Azərbaycanın bu il məhsul idxal və ixrac etdiyi əsas ölkələr - SİYAHI
Azərbaycana ilk qar yağdı -FOTO
Ərdoğan vəzifəsindən getməyə hazırdır
Ayağı ayaq üstünə aşırmaq varikoz yaradır
Yeni bankomatlar gəlir
Ən ekzotik sualtı aləmlər
Uşaqların sosial-psixoloji inkişafı-25
Pamela Anderson 5-ci dəfə ərə getdi-FOTO
Tiflisdə Azərbaycanın xalq artisti Səyavuş Aslanın xatirəsi anıldı
Neftin qiyməti bahalaşdı
Yeni doğulmuş uşaqda xaya problemi - kriptoorxitizim
Günün fotosu: Tufanda rəqs
Bakı sakinlərini vəlvələyə salan nə idi?
Körpələrdə ürək xəstəlikləri
Dovşandodaqlıq
Maksim Şevçenko: “Bakı növbəti hücuma Qarabağın işğalçılardan tamamilə azad edilməsi ilə reaksiya verəcək”
Zakir Həsənov: "Bayrağımız tezliklə işğal altında olan torpaqlarımızda dalğalanacaq"
Qeyri-adi sırğalar
Bu ölkədə pulu arabayla daşıyırlar
Dərini soyuğun təsirindən qoruyan maska
Azərbaycanda qadınların sayı açıqlandı
- ŞƏRHLƏR