Şəmil Sadiq “OdƏrlər”
Atları çox sevirəm... Bilmirəm bu sevgimin əsl səbəbi nədi, bəlkə özüm də at ilində doğulduğum üçündü, bəlkə atlar məğrurluq, güc, gözəllik, yenilməzlik simvolları olduqlarındandı. Səbəbinin nə olmasından asılı olmayaraq çox sevirəm. Ömrümdə ata minməmişdim, lakin bir dəfə dilbər guşələrimizin birində zövq üçün At belinə mindikdən sonra qəlbimdə dərin bir peşmanlıq hissi yarandı. “Niyə belə etdim?!” – deyə özümü çox məzəmmət etdim. Atların gözəlliklərini, məğrurluqlarını, yenilməzliklərini kənardan izləmək daha gözəldi. Şəmil Sadiqin “OdƏrlər” romanı elə ilk səhifələrdən atlarla bağlı olan bu sətirləri ilə Məni özünə bağladı: “At belinə mindinsə özündə bir təpər hiss etməlisən, düşmən üstünə yeriməlisən... Türklər iki halda ata minərdilər: bir yağı düşmən üstünə gedəndə, bir də qələbə çalıb şadyanalıq edəndə... Yoxsa ki, at meymun deyil ki, onunla oynayasan...”
“OdƏrlər” romanı ucqar bir kəndə nalyığanın gəlməsilə başlayır... Özü də elə-belə nal yox, köhnə nal. Bəs bu nalyığanın əsl məqsədi nədir? Sonra Dədə Əfəndinin söhbətləri başlayır. Mənə qalsa bu “mühazirə”lərə “söhbət” deməzdim. Dədə Əfəndi öz mühazirələrində tarix, din, məzhəb, milli kimlik və ideal bir ideologiyanın varlığından danışır. Dədə Əfəndinin mühazirələrinin kitaba salınması isə ayrı cəsarət tələb edir. Romanda Dədə Əfəndinin altı söhbəti, türkün ən gizli və çağdaş tarixi, eləcə də Qarabağ hadisələri qeyd edilir. Ruhu vətənpərvərliklə yoğrulan 5 qəhrəman onlara tapşırılan işi görmək üçün Qarabağa yollanırlar. Hansı işi? Bax bu sualın cavabı üçün əsəri mütləq sona qədər oxumalısınız.
Əsərin ilk səhifələri bəsit əsər təsiri bağışlasa da, səhifələr çevrildikcə kontekst dəyişir. Taleyüklü məqamlar və məsələlər oxucunu ciddi şəkildə düşünməyə sövq edir. Əsər çox canlıdır. İstənilən situasiyanı rahatlıqla canlandıra bilirsən və ya dialoqlar oxucu beynində öz-özünə canlanır. Reallıqlar və qeyri-reallıqlar, bir-birinə gözəl toxunub. Əsərdə obrazlara verilən adların milliliyi isə əsəri oxucuya daha da doğmalaşdırır.
Bugünkü gün hər mənada o qədər surətlə ineqrasiya olunuruq ki, milli kimlik, əqidə unudulmağa doğru gedir. Onsuz da ruhu dəfələrlə təcavüzə məruz qalmış xalqımızın canında o qədər kimisə yamsılamaq, kiməsə oxşamaq aclığı var ki, milli vətənpərvərlik mövzusunda əsərlərin yazılmasına və gənclərimizin oxumasına böyük ehtiyac var.
Bəzi sətirləri oxuyarkən elə fikirləşdim ki, əsər bu il yazılıb, çünki 2013-cü ildən sonra baş verən hadisələr romanda elə dəqiqliklə qeyd edilib ki, yazıçının öncəgörənliyi heyrət doğurur.
“Ey insanlığın, bəşəriyyətin düşmənləri, görürsünüz bu bayrağı? Bu Azərbaycan bayrağıdır ki, başımız üstündə dalğalanır. Korsunuz bəyəm, niyə təzim etmirsiniz? Niyə baş əymirsiniz?! Niyə qaçıb rədd olmursunuz bu torpaqlardan?! Bir baxın, görün, necə qürurla dalğalanır?! Görün sizin murdar nəfəsinizə önəm vermədən səmanı necə də aydınladıb?!” Bir gün bu sətirlərdə yazılanlar da...
Bu əsər haqqında sevindirici hallardan biri də odur ki, əsər həm qardaş Türkiyə Respublikasında, həm də Almaniyada nəşr olunub. Lakin bu iki xarici dillə kifayətlənmək olmaz. Tarixi həqiqətlərimizin bütün dünyaya çatdırılması üçün bu cür əsərlərimiz mütləq digər dillərə də tərcümə olunmalıdır.
Hərdən heç kəsə söyləyə bilmədiyim və əsrlərlə doğru bildiyimiz doğru olmayanlar üçün “bu düzgün deyil” demək istəyirəm. Lakin mən qorxuram. Kütlə təhlükəli axındı. Əsəri hər kəsin birmənalı qarşılamayacağı aydın və labüddü. Çox zaman fikir verirəm, insanlar sözü ya həqiqətən anlamırlar, ya da anlamaq istədikləri kimi anlayırlar. Əsər haqqında bəzi yazılarda “İslam əleyhinə” olduğu qeyd edilir. Nə deyim bilmirəm... Yox bilirəm, “Hər şeydən öncə millət!“
Sonda daha önəmli bir sualla üz-üzə qaldıq: “Saf qan”lı olmaq üçün millət, mütləq türkmü olmalıdır? Onu bilmirəm, amma nə yaxşı ki, Mən TÜRK qızıyam.
Shamil bəy, bir gün “Tanrı dağının ətəyində” hər kəslə “görüşmək” diləyilə...
XƏBƏR LENTİ
Şişləmə tort (foto resept)
Gözaltı qaraltıları üçün 5 üsul
Kraliça şahzadənin qərarından narazıdır
Pandemiya daha iki il davam edə bilər
"Qarabağ bir neçə günə geri alınacaq"
Qalmaqallı boşanma davası-FOTO
Xəzərdə zəlzələ oldu
Məşhur aktyor yaponiyalı qızla evləndi-FOTO
Sağlam olmağın alternativ yolları
İranda bu gündən dərslər başlayır
Tox tutan 8 qida (1)
Erməni Türkiyənin Parisdəki səfirinə hücum etdi
Qartopu şirniyyatı (foto-resept)
Maraqlı fikirlər
Sular çəkilincə məscid minarəsi ortaya çıxdı - FOTO
Türkiyənin yeni baş naziri kim olacaq?
HAVA necə olacaq?
Hər kəs bu uşaqdan danışır-FOTO
WhatsApp üçün yeni bir xüsusiyyət daha əlavə edildi
Səudiyyə Ərəbistanda son 40 ildə ilk kinoteatr açılır
Havanın isinməsi başlayır
Alişan: "Son 10 ilin ən möhtəşəm toyunu edəcəyik"
Tezliklə Bakıda "şeytan təkəri" işə düşəcək
Çedar pendirli makaron (foto resept)
Bu gün Günəş Yerə maksimum yaxınlaşacaq
Orta ixtisas təhsili müəssisələrinə sənəd verən abituriyentlərə "Buraxılış vərəqəsi"nin verilməsinə başlanıb
Paltar şkafınızın necə olmasını istərdiniz?
Diş sağlamlığı üçün qidalar
Sadə kök salatı (foto resept)
Pakistanda baş verən zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı 515 nəfərə çatıb
Ebola-nın sonu çatır
Fəxriyyə Xələfova "European Fashion Award 2016" mükafatına layiq görülüb - FOTO
Prezidentin ad günündə 29 fil, 2 öküz, 5 antilop, 1 şir kəsiləcək
Günün qoroskopu: borcları qaytarın
İyunun 17-nə manatın məzənnəsi
Həyatınızı paylaşmağa hazırsınızmı?
“Qarabağın məşhur müəllimləri” - Xan Şuşinski
Ermənistan cəmiyyətinin qorxusu növbəti dəfə pik həddə çatıb - VİDEO
Göbələkli makaron(foto-resept)
Qardaş Türkiyədən informasiya mübarizəsində Azərbaycana dəstək: Ermənistanın törətdiyi təxribatlar faktlarla
Qeyri-adi milyonçular
Çinin qəribə adətləri; ruhla evlənmək
Pınar Altuğ İMİCİNİ DƏYİŞDİ-FOTO
Tez hazır olan qəlyanaltı (foto resept)
“Facebook”un işində nasazlıqlar yaranıb
Maaşlarla bağlı gözlənilən qərar verildi
Bayram günlərində 9 gün EVDƏ OLACAДћIQ
Məşhur cütlük evləndi
Murat Boz izləyicilərini təəccübləndirdi-FOTO
Bürcə görə arıqlamaq mümkündür?
- ŞƏRHLƏR