Elmi nailiyyətlər bizi çox mühüm nəticəyə gətirir. Kainatın möhtəşəm böyüklüyü! Kainatın ölçüləri haqqında düşündüyümüzdə qarşımıza çox böyük rəqəmlər çıxır.
Yer planeti, bildiyimiz kimi Günəş Sisteminin bir parçasıdır. Bu sistem kainatdakı digər ulduzlara görə orta böyüklükdə olan Günəşin ətrafında dövr edən 8 planetdən və onların 54 peykindən meydana gəlir. Yer Kürəsi bu sistemdə Günəşə ən yaxın üçüncü planetdir.
Günəşin diametri Yerin diametrinin 103 misli qədərdir. Bunu bir bənzətməylə açıqlayaq. Əgər diametri 12.200 km olan Yer kürəsini üzüm dənəsi böyüklüyünə gətirsək, Günəş də futbol topunun iki misli böyüklüyündə olan kürə halına gələr. Amma daha maraqlı olan aradakı məsafədir. Həqiqətə uyğun model qurmaq üçün üzüm dənəsi böyüklüyündəki Dünya ilə top böyüklüyündəki Günəşin arasını təxminən 280 metr etmək lazımdır. Günəş Sisteminin lap xaricində olan planetləri isə kilometrlərlə uzağa aparmaq lazım olacaq.
Ancaq bu qədər nəhəng ölçüyə sahib Günəş Sistemi yerləşdiyi Südyolu Qalaktikasına nisbətdə olduqca kiçik ölçüdədir. Çünki Südyolu Qalaktikasında Günəş kimi və ondan daha böyük təxminən 250 milyard ulduz var. Bu ulduzlardan Günəşə ən yaxın olanı Alfa Sentavradır (Alpha Centauri). Əgər Alfa Sentavranın bayaqkı nisbətə, yəni Dünyanın üzüm dənəsi böyüklüyündə olduğu və Günəş ilə Dünyanın arasının 280 metr olduğu nisbətə yerləşdirsək, onu Günəşdən 78 min kilometr uzağa yerləşdirməyimiz lazımdır!
Modeli bir az da kiçildək. Dünyanı gözlə çətin görülən bir toz zərrəsi edək. Onda Günəş qoz böyüklüyündə olub Dünyaya üç metr məsafədə yerləşəcək. Bu halda Alfa Sentavra Günəşdən 640 km (bəli, kilometr) uzaqda olmalıdır.
Südyolu Qalaktikası aralarında bu cür nəhəng məsafələr olan 250 milyard ulduzu saxlayır. Spiral şəklindəki bu qalaktikanın qollarının birində bizim Günəşimiz yerləşir.
Ancaq maraqlıdır ki, Südyolu Qalaktikası da kosmosa nisbətən çox “kiçik” yer tutur. Çünki kosmosda təxminən 300 milyarda qədər başqa qalaktikalar da var. Bu qalaktikaların arasındakı boşluqlar isə Günəş ilə Alfa Sentavra arasındakı boşluğun milyonlarla misli qədərdir.
Corc Qrinşteyn (George Greenstein), bu heyrətamiz böyüklüklə bağlı The Symbiotic Universe (Simbiyotik Kainat) adlı kitabında belə yazır: “Əgər ulduzlar bir-birlərinə bir az daha yaxın olsaydılar, astrofizika çox da fərqli olmazdı. Ulduzlarda, nebulalarda və digər göy cisimlərində davam edən təməl fiziki proseslərdə heç bir dəyişiklik olmazdı. Uzaq məsafədən baxdıqda qalaktikamızın görünüşü də indikiylə eyni olardı. Yeganə fərq, gecə çəmənlər üzərinə uzanıb izlədiyim səmada çox sayıda ulduz görünərdi. Amma üzr istəyirəm, bəli; bir fərq daha olardı: Bu mənzərəni seyr edən “mən” olmazdım… Kosmosdakı bu nəhəng boşluq, bizim var olmağımızın vacib şərtidir.” (The Symbiotic Universe. s. 21)
Qrinşteyn bunun səbəbini də açıqlayır; kosmosdakı böyük boşluqlar, bəzi fiziki dəyişənlərin insan həyatına ən uyğun şəkildə formalaşmasını təmin edir. Eyni zamanda Dünyanın kosmos boşluğunda hərəkət edən nəhəng göy cisimləriylə toqquşmasına maneə olan faktor da, kainatdakı göy cisimlərinin arasında bu cür böyük boşluqların olmasıdır. Kainatın böyüklüyü və möhtəşəm nizamı təsadüfən meydana gəlməyəcək qədər mürəkkəbdir. Bütün bunlar yaradılış həqiqətini göstərir.
Kazımov İzhar
XƏBƏR LENTİ
Aprel şəhidinə həsr olunmuş tamaşa göstəriləcək
Məktəblərdə yenilik - Jurnal və gündəliklər ləğv oluna bilər
Ramazanda əsəblərinizə hakim olun
İlham Əliyev: “Bu müharibə bütün dünyaya Azərbaycan xalqının nə qədər böyük xalq olduğunu göstərdi”
Bilmədiklərimizi bilək
Qanaxma zamanı ilk yardım
İlaxır çərşənbədə HAVA necə olacaq?
"Sovetski"də sökülən binalara görə kompensasiyanın maksimum həddi açıqlandı
Acun məhkəməyə müraciət etdi: "Zuhalın verilişi bağlansın"
Mütəxəssislərdən sağlam bədənin sirləri
Azərbaycandan ABŞ-a etiraz
Xətləri çək
"Formula 1" Qala divarlarını zədələyə bilər?
COVID-19 xəstələri dərmanlarla təmin edilmir? - RƏSMİ AÇIQLAMA
Tailandda nəsli kəsilmiş pələnglərə rast gəlinib
Pendirli, ispanaqlı piroq(foto-resept)
Salvador Dali haqqında maraqlı məlumatlar
AzTV-dən koronavirusla bağlı süjetin yanlış yozulmasına dair AÇIQLAMA
Azərbaycanda palçıq vulkanları UNESKO-nun siyahısına daxil ediləcək
Televizora baxmamağın 8 səbəbi
Dünyada maraqlı və gülməli boşanma hadisələri
17 yaşlı Noa evtanaziyanı seçdi-FOTO
Hande Ataizinin gözəllik sirri
Praqa tortu (foto resept)
Beren Saat və Kenan Doğuludan BOŞANMA xəbərinə CAVAB
Bakıdakı bərbad küçə ilə bağlı gülməli təklif
Qızlıq pərdəsi və ya bakirəlik (I hissə)
Hərbçilər üçün xüsusi telefon buraxıldı
Azərbaycanda əlilliyi olan şəxslərlə bağlı yenilik
Beyonse 3500 dollara köynək aldı - FOTO
Rüştü Reçber koronavirusa qalib gəldi
Yuxu haqqında
Bu gündən payız başlayır
Sabahın HAVAsı
Paraşütçü 25 il sonra sağ tapıldı-FOTO
Teymur Rəcəbov: "Dünya Kubokunda zəif rəqib yoxdur"
Əhaliyə xəbərdarlıq edildi
Beyonsun paltarı "like" atəşinə tutuldu - FOTO
Putin ikinci dəfə evləndiyini gizlədir?
Qızılın qiyməti qalxır
Milyonçumuzu zibilliyə atıblar
Şimal bölgəsində qadın futboluna maraq artır
Hörüklü-muncuqlu qolbağı
Metroda "Wi-Fi" nə vaxt olacaq? - AÇIQLAMA
WhatsApp: 2 ayda 50 milyon
Sizə hansı vitaminlər lazımdır?
Gilas qızıl qiymətinə satılır
Çaylarda vəziyyət necədir?
Gəncədə yerləşən dünyanın ən böyük 5 parkından biri...
Prezident İlham Əliyev İordaniyanın yeni təyin olunmuş səfirini qəbul edib
- ŞƏRHLƏR