Dino Bussati “Tatar çölü”
“Həyatımı dəyişən” kitablar sırasında mən hər zaman Ronda Bernin “Sirr” kitabını qeyd edirdimsə bundan sonra artıq o sıraya görkəmli İtaliya yazıçısı Dino Bussatinin “Tatar çölü” romanı da daxil oldu. Əgər “Sirr” məni hər qərarımın arxasınca sonuna qədər getmək üçün ruhlandırırdısa, “Tatar çölü” tam əksinə verdiyim hər qərar haqqında düşünməyə vadar etdi. Maraqlı burasıdı ki, “Tatar çölü” məni pessimizmə sürükləmədi, əksinə.
1906-cı ildə Belluno kommunasının San Pelleqrino məhəlləsində dünyaya gəlmiş Dino Bussati 22 yaşında Milanın ən nüfuzlu “Corriere della Sera” qəzetində redaktor kimi fəaliyyət göstərməyə başlayır və artıq 1930-cu illərdə Bussatinin “kafkasayağı” tərzdə yazdığı ilk romanları dərc olunur. “Altmış hekayə” kitabına görə Streqa mükafatçısı olan yazarın “Tatar çölü” romanını Borxes öz şəxsi kitabxanasında saxlamışdır.
Dünya ədəbiyyatının şedevrləri sırasında olan “Tatar çölü” romanı, yaşadığımız illər ərzində fərqində olmadığımız çox məqamlar var ki, onları oxucusunun üzünə çırpır. Əsəri oxumağa başlayanda ilk səhifələrində mənə elə gəlirdi ki, əsər sanki ağ-qara rənglərdən ibarət bir rəsm tablosudu. Lakin sonradan sanki hər şey canlandı. Əgər əsərin əvvəllərində mən “bu əsər sadəcə söz yığınından ibraətdir” – deyə düşünürdümsə, sonda artıq bu fikirdə olduğum üçün bir utanc hissi keçirdim.
Əsər gənc leytenant Covanni Droqonun yaşantılarından, onun bir ömür boyu tatarlarla döyüşəcəyi günü gözləməyindən, o günləri gözləyərkən nələri itirdiyinin belə fərqində olmamasından bəhs edir. Hərbi akademiyanın yenicə məzunu olmuş Droqo ideal hərbiçi xəyalları qurur və ölkənin sərhədlərində yerləşən Bastianı qalasına təyin edilir. Qalada cəmi dörd ay xidmət edəcəyini düşünən gənc leytenantın buradakı ayları illərə dönür.
Səhifələr çevrilir, aylar və illər keçir. Biz məqsədlərimiz uğrunda sönməz bir iradə ilə çalışırıq, amma birdən dönüb arxaya baxırsan ki, heç bir anı yaşamamışıq sadəcə sonu gözləmişik. Dino Bussatinin təsviri ilə Tatar çöllərindən keçən hər bir oxucu mütləq öz yaşantıları haqqında düşünür. Məncə hər yaşın öz “Tatar çölü” var və hər yaşda bir dəfə də olsa mütləq oxunmalı əsərdi. Əgər “Tatar çölü” iyirmi beş yaşlı oxucusunu hər cümləsi ilə silkələyirsə, indiyə qədər verdiyi qərararın doğru və ya yalnış olması haqqında düşündürürsə, demək italyan yazıçının bu əsəri bir güzgüdü. Məncə mən bu əsəri bundan sonrakı hər yaş dönəmimdə oxusam təkrarən fərqli hisslər keçirəcəm. İndi düşünürüəm ki, mən bu əsəri on yeddi və ya on səkkiz yaşlarımda oxuyan zaman görəsən hansı hissləri keçirərdim? Onda da mənə bu qədər təsirli ola bilərdimi?
Həmişə düşünmüşəm ki, insan taleyini özü yazır, amma bəzən elə də olur ki, artıq sən yazılmış o taleyə boyun əyməyə məcbursan. Bəs Droqo necə etdi? O, öz taleyinə boyun əydimi? Xidməti vəzifəsini yerinə yetirərkən o tatarlarla döyüşə bildimi? Niyə onun xidmət etmək istəmədiyi bir yerdə ayları illərə dönür?
Zaman bizim heç bir dərdimizə qalmadan öz axarında keçib gedir, nə vaxtsa bizim üçün çox gözəl olan hər şey bir gün bizə mənasız görünür, bu gün bizə çox gözəl görünən nələrinsə sabah bizə mənasız gələcəyi isə labüddü.
XƏBƏR LENTİ
Körpə ağlamağında gizlənən fayda
İctimai yerlərdə bu sayda toplaşmaq olar - YENİ QƏRAR
Şeyma Subaşı sevgilisindən ayrıldı
İnkişaf etmək üçün 30 vərdiş
İnstaqram Madonnaya qadağa qoydu
Hava soyuyacaq
Tarkan izləyicilərindən kömək istədi
Hollivudun məşhur prodüserinə 23 il həbs cəzası verildi
Qızıl xeyli bahalaşdı
Sabahın HAVAsı
Alimlər teleskopla yadplanetliləri izlədi – İnanılmaz olay
Hansı yağ hansı dəri tipinə faydalıdır?
Saçları gurlaşdıran bildirçin yumurtası
Cütlüyün təyyarə sərgüzəştləri təəccübləndirir-FOTO
Ramazan ayının ikinci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
"Üç qəhrəman" tortu (foto-resept)
Paltar yuyan zaman yol verilən 8 səhv
Bayram günü ABŞ və Kanadada yarım milyon ev qaranlıqda qaldı
Nigar Rəfibəylinin 100 illik yubileyi keçiriləcək
Məşhur aktyor yeni "Batman" olacaq-FOTO
Alimlərdən koronavirusla bağlı şok iddia: D vitamini...
Ev dekorasiyasında öz tərzinizi yaratmağın yolları
Dünyada ilk selfi muzeyi açıldı – FOTO
Castin Biber evlənəndən bir il sonra TOY etdi-FOTO
Azərbaycanda daha 38 nəfər koronavirusa yoluxdu 42 nəfər sağaldı - RƏSMİ
8 ildir qəbul olunan qanun niyə hələ də işləmir?
Bakıda istifadəyə yararlı çimərliklər açıqlandı - SİYAHI
Azərbaycan Kuboku: 1/8 final oyunları
Mehriban Əliyeva Azərbaycan xalqını Novruz bayramı münasibətilə təbrik etdi
Bulvarda 15 gün "Lazer şou" olacaq
Ən mükəmməl əsərlərin siyahısı açıqlandı
Oyun zamanı "Qarabağ"dan sürpriz
ABŞ-da seçkilərdə fransız buldoq qazandı
27 sentyabr Azərbaycanda Anım Günü elan olundu - SƏRƏNCAM
Heydər Əliyev Mərkəzinin binasının beynəlxalq arxitektur təqdimatı keçiriləcək
Sükan arxasında mürgüləmək ölümə aparır
Şahzadə Diananın avtomobili Satışa Çıxarıldı - ŞOK MƏBLƏДћ
Dərviş Kiyevi partladır və kəsək daşa ağlayanda
Roma imperiyası dövrünə aid yaşayış məskəni tapıldı
Sabah Milli Məclis 10 məsələyə baxacaq
Millət vəkili Ramil Səfərovun evində
Televizorsuz həyat varmı?
Cəbhədən son məlumatlar - VİDEO
Üzən dövlət nə vaxt hazır olacaq?
Perseid meteor yağışından sonra baş verənlər sakinləri qorxutdu - VİDEO
Unutqanlıq üçün faydalı olan qidalar
İşıq saçan delfinlər peyda oldu – VİDEO
Yumoristik FOTOlar
Ərdoğan Qarabağa görə Moskvaya gedir
II və III ixtisas qruplarına qəbul imtahanının nəticələri elan edilib