Elmi təcrübələr ölümün astanasından dönən bütün halların nevro-psixoloji ya da psixoloji əsaslarını ortaya qoyur.
Mütəxəssislərin fikrincə, insan ruhunun bədəndən çıxması, ölmüş yaxınlarla qarşılaşması kimi halların ölümdən sonrakı həyatın qapısının aralanması deyil, beyinin “şıltaqlığının” nəticəsidir.
İstanbulun bir qrup elm adamı insanların ölümün astanasından döndüyü anlarda yaşadıqlarının beyin fəaliyyətinin yoğunlaşmasından qaynaqlandığını bildirirlər. Edinburg Universiteti və Kembric Tibbi Tədqiqatlar Birliyinin mütəxəssisləri bu mövzuda indiyədək aparılan araşdırmaları bir daha nəzərdən keçirtdi.
BBC-nin Türkcə xəbərlərə görə tədqiqatçılardan olan Dr. Caroline Watt, “Beynimiz bizimlə oyunlar oynamaqda çox ustadır” deyir. Ölümün astanasında hiss edildiyini təsdiqləyən təcrübələr göstərir ki, travma anında olan beyin insan bədəninin məruz qaldığı tibbi vəziyyətdəki can yandırma kimidir.Edinburg Universitetinin işçisi olan Dr. Caroline Watt, “Ölümün astanasından döndüyünü deyən insanların sənədlərini incələdiyimiz zaman çoxunun əslində ölüm riski ilə qarşı-qarşıya gəlmədiyini gördük. Lakin öldüklərini fikirləşirdilər. ” deyir. Elmin sübut etdiyi ölümə yaxınlaşma hallarının bütün tərəflərinin bioloji bir təməl olduğu bildirilir. Ölümün astanasından qayıtdıqlarını deyənlərin tez-tez işlətdikləri ifadə “öldüklərini bilmələri”dir. Lakin bu hissin digər vəziyyətlərdə də özünü biruzə verməsi qeyd edilir.
Cotard sindromu və ya “Gəzən cəsəd sindromu” kimi tanınan xəstəlik insanların özlərinin öldüklərini fikirləşmələrinə yol açır. Bunun kimi hallar ağır zədə sonrası ya da tifo və multipl skleroz xəstəliklərinin sonrakı mərhələlərində də ortaya çıxa bilər.
Bir çox adam “o biri tərəfə gedib-gəldikdə”, özünü bədəni xaricində“havada süzülən” kimi hiss etdiklərini deyir.
“Eyni hisslər yarada bilir”.İsveçrəli mütəxəssislər isə belə təcrübələrin beynin məsuliyət daşıyan, qəbul və şüur hissəsinin xəbərdar edilməsi ilə yarana biləcəyini deyirlər.
Hələ, “ucunda işıq olan tunelin” də beynin məqsədli şəkildə xəbərdarlığı ilə yarana bilər. Yerin cazibə qüvvəsindən təsirlənən G-qüvvəsində uçan pilotların bəziləri qan təzyiqinin həddindən artıq qalxması ilə ürəkkeçmələr yaşamaqla, tuneldən keçmə hissinə dala bilirlər ya da gözün görmə qabiliyyəti bir neçə saniyə itə bilər.Hətta ABŞ-da aparılan bir araşdırmada tunelin ucundakı işığı gözə yetərli qədər qan və oksigen getməməsinin səbəbi kimi də açıqlayırlar.
Xoşbəxtlik, fərahlıq, coşqu kimi hisslər isə ketamin və amfetamin kimi dərmanların təsirindən yarana bilər.
Söz gəlişi tədqiqatlarda beynin ifraz etdiyi noradrenalin adlı hormonun da müsbət hisslər, qarabasmalar və o biri dünyaya gedib-gəlmə ilə əlaqəli duyğuları da yarada biləcəyi təsdiq olundu. Təfəkkür Elmləri Jurnalında (Trends in Cognitive Science) dərc olunan məqalədə mütəxəssislərin fikrincə, “Bütün bu elmi təcrübələr ölümün astanasından qayıtma hallarının Nevro-psixoloji və ya psixoloji təməllərinin olduğunu düşündürür”.Nyu-York əyalət Universitetindən Dr.Sam Parnia isə yalnız ölüb-dirilmə hissinin deyil, xoşbəxtlikdən depressiyaya qədər bütün duyğuların beyin süzgəcindən keçdiyini yazır.
“Beyində bunlardan məsul olan sahələri tapmaq, ya da eyni hissi yarada bilmək təcrübənin həqiqi olmadığı mənasını vermir. Əks halda eşq, xoşbəxtlik və depressiya da gerçək deyil, demək lazım idi” deyir. Parniyaya görə “bir çox adam da beynin işləmədiyi (ürək böhranı kimi) anlarda bir şey gördüyünü izah edir. Bunları sırf beyin ilə açıqlamaq mümkün deyil.” Parnia, “yaşayanlar baxımından gerçək görünən bu cür ölümün astanasından dönmə halları bizlər üçün də ölümün necə bir şey olduğuna dair ipucu verir ”deyir.
XƏBƏR LENTİ
Bakıda yollarda piyadaların cərimələnməsi ilə bağlı açıqlama
Onlar enerji kəsiləndə də yanacaqlar
Ömrü Allah verir, "fast-food" alır: ayaqüstü qidadan niyə əl çəkmirik?
Çinli koronavirusdan qorunmaq üçün zürafə kostyumu geyinmək qərarına gəldi - VİDEO
Azərbaycanda koronavriusa 112 yeni yoluxma qeydə alınıb, son sutkada ölüm olmayıb
Lissabonda Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı vacib müzakirə baş tutub
Gəncə 2016-cı ilin "Avropa gənclər paytaxtı" seçildi
Zehni gücləndirən 3 ƏN YAXŞI MƏHSUL
O, SSRİ-də bu mükafata layiq görülən ilk qadın idi... - 7 FAKT
Azərbaycanın 45 saniyəlik reklamı (VİDEO)
Sabahın HAVAsı
Bengü ANA OLACAQ-FOTO
Müdafiə Nazirliyindən cəbhədəki son vəziyyətlə bağlı AÇIQLAMA
Azərbaycanda şəhərlərin ümumi və baş planlarının monitorinq müddəti müəyyənləşdi
Halit Ergenç xəstəxanaya yerləşdirildi-FOTO
Solaxaylar daha ağıllıdırlar?
Ölünün dirini xilas etməsi
Demet Akalın Serenay və Cem Yılmaz münasibətinə söz atdı
Lopez Ledi Qaqanı ağlatdı - FOTO
Laçın-Sünik sərhədində dalğalanan bayrağımızın görüntüsü yayıldı - FOTO
Bir yerdə idman edək-3
Bu il qarşımıza daha çox çıxacaq trendlər
Məşhur aktyor Boeing-ini hədiyyə etdi
WhatsApp-da möhtəşəm yenilik
"Atiye" filminin Tanıtım Çarxı yayımlandı-VİDEO
İbrahimoviçin şərəfinə axtarış sistemi yaradıldı
Mehriban Əliyeva Prezidentlə birlikdə səfər etdikləri Cəbrayıldan görüntülər paylaşdı - VİDEO
HAVA necə olacaq?
Çimərlik həvəskarlarına şad xəbər
Yeyərək arıqlayın
Bu ilin trendi: Mavi
Xocavənddə düşmən təxribatı: Şəhidimiz var, altı erməni məhv edildi - RƏSMİ
Bu kafedə qız ofisiantlar müştəriləri öz əlləri ilə yedirirlər - FOTO
Fevralın 26-da ilk dərs saatı Xocalıya həsr ediləcək
Çağla yeni il planlarından danışdı-FOTO
Moskvanın mərkəzində Azərbaycan rayonu
Məşhur cütlük barışdı-FOTO
Qayda pozuntuları mobil telefonlara göndəriləcək
Son model gəlinliklər
Kişilər nəyə diqqət edir?
7 düşüncə ilə dəyiş
Putinin Serjə əsas zərbəsi
Quru meyvəli, yulaflı, şəkərsiz bisküvit (video-resept)
Gündəlik yemək - 5 səhv
Volkswagen-dən hibrid Golf GTE
Bu ərazilərdə QAZ olmayacaq!
Neft ucuzlaşdı
Məşhur aparıcı koronavirusa yoluxdu
At onunla selfi çəkdirən oğlanı öpdü
Bu gün 11-ci sinif şagirdləri üçün imtahanlar keçirilir
- ŞƏRHLƏR