Kompüter arxasında uzun müddət işləmək insanı əlil edir.
Hal hazırda kompüterlər həyatımızın bir çox sahələrində istifadə olunur.
Bir çox peşələri kompütersiz hətta özünə təsvir etmək mümkün deyil. Bəli, kompüterlər işimizi, həyatımızı xeyli asanlaşdırıb. Lakin bu bizim sağlamlığımızın hesabına baş verir.
Kompüterdə uzun müddət ərzində işləyən insanların bir çox orqan və sistemlərinə ciddi ziyan vurulur.
1. Belə ki, kompüterdə işləyən insan uzun müddət ərzində hərəkətsiz oturmağa məcbur olur. Bu isə onurğa sütunda müxtəlif ağır və geriyədönməz dəyişikliklərə səbəb olur. Osteoxondroz (xüsusilə boyun osteoxondrozu), onurğa sütunu yırtıqları belə insanlarda kompüterdə işləməyən insanlarla müqayisədə daha tez-tez müşahidə olunur.
Bundan əlavə uzun müddət ərzində oturan insanda bədənin aşağı hissəsində qan durğunluğu yaranır. Bu isə toxumaların qidalanmasında pozulmalara səbəb olur, damarların divarlarını zədələyir. Nəticədə bu qrup insanlarda kişi və qadın cinsiyyət sistemi pozulmaların, babasilin inkişafı riski olduqca çoxalır. Kişilərdə bu prostatitin inkişafına təkan verir.
2. Kompüterdə uzun müddət ərzində işləyən insanların gözləri daim gərginliyə məruz qalır. Bütün dünya oftalmoloqları etiraf edir ki, uzun müddət ərzində kompüterdə işləyən insanlarda müxtəlif görmə pozulmaları yaranır. Xüsusilə bu görmə problemləri olan insanlar üçün çox təhlükəlidir. Belə ki, miopiyadan (yaxınıgörmə) əziyyət çəkən insan uzun müddət ərzində kömpüterdə işləyərsə, onun görməsi daha da zəifləyəcək. Qlaukoma kimi ağır və korluqla nəticələnə bilən xəstəliyin inkişafı riski kompüterdə uzun müddət ərzində işləyən insanlarda xeyli yüksəkdir.
Oftalmologiyada hətta bir neçə yeni termin əmələ gəlib. Məsələn, "monitor xəstəliyi". "Monitor xəstəliyi" zamanı gözün akkomodasiya qabiliyyəti (gözün müxtəlif məsafələrdə olan şeyləri aydın görməyə uyğunlaşma) pozulur. Müxtəlif məsafələrə (yaxın, uzaq) baxdıqda, göz bülluru öz əyriliyini dəyişir. Bu normal fizioloji prosesdir və bu prosesə xüsusi kiçik əzələlər cavabdehdir. Lakin əgər insan uzun müddət ərzində eyni yerə (monitora) baxırsa, bu əzələlərin fəaliyyətində pozulmalar yaranır. Məhz bu səbəbdən kompüterdə bir neçə saat işlədikdən sonra insan hiss edir ki, uzağa baxdıqda çox dumanlı və pis görür. Belə hal daim təkrarlandıqda görmə zəifləyə bilər.
Daha bir yeni termin "quru göz sindromu". Normada insan 1 dəqiqə ərzində təxminən 20 dəfə göz qırpır. Bu zaman gözün buynuzlu qişası göz yaşı mayesi ilə daim nəmlənir və təmizlənir.
Kompüterdə işləyən insan 3 dəfə az göz qırpır, nəticədə buynuzlu qişa quruyur və bu müxtəlif pozulmalara səbəb olur. Gözlər yanmağa başlayır, qaşınır, qızarır, qözlərin kənarlarında olan damar toru daha aydın görünməyə başlayır. Vaxt keçdikcə bu simptomlar hətta kompüterdə işləmədikdə də yox olmur və daha gözəçarpan olur.
Göz yaşı antiseptik xüsusiyyətlərinə malikdir və gözə havadan və s. düşən müxtəlif infeksiyaları və mikrobları zərərsizləşdirir. İnsan daha gec-gec göz qırpdıqda, bu gözdə infeksiya riskini artırır.
3. Uzun müddət ərzində kompüterdə işləyən insanın barmaqlar və əllərin oynaqları və əzələləri və bazu önü əzələləri daim güclü gərginliklərə məruz qalır ki, bunun nəticəsində bu hissələrdə tez-tez təkrarlanan ağrılar, qıcolmalar olur. Belə ağrılar hətta insanı yuxuda narahat edir, oyanmağa vadar edir
4. Kompüterdə işləyən insanların əksəriyyəti gün ərzində çoxlu müxtəlif məlumatlarla işləyir, bu məlumatları analiz edir, müxtəlif məsələləri həll edirlər. Bütün bunlar isə insanın sinir sistemini daim gərgin vəziyyətdə saxlayır. Bu isə xroniki streslərə, xroniki yorgunluq sindromuna səbəb olur.
Uzun müddət ərzində kompüterdə işləyən insanlarda güclü və tez-tez təkrarlanan baş ağrıları, qulaqlarda küy, başgicəllənməsi, ürəkbulanması kimi simptomlar yaranır.
Kompüterdə uzun müddət ərzində işləyən insanlarda spesifik psixiki pozulma olan "kompüter asılılığı" yarana bilər.
5. Uzun müddət ərzində kompüterdə işləyən insanlarda azhərəkətlilik və xroniki streslər ürək-damar sistemi pozulmaların, şəkərli diabetin riskini artırır.
Həzm sistemində də müəyyən pozulmalar yaranır - qəbizlik və s.
Təbii ki, kompüterlərdən tam imtina etmək mümkün deyil. Lakin onların bizim orqanizmimizə olan mənfi təsirini azaltmaq mümkündür.
- Bunun üçün işinizdə hər 30 dəqiqədən bir bir neçə dəqiqəlik fasilə edin, ayağa qalxın, gəzişin.
- Hər 20-30 dəqiqədən bir gözlərinizi monitordan çəkib uzağa (pencərədən çölə və s.) baxın.
- Kompüterdə oyunlar oynamayın, İnternetdən lazım olandan artıq istifadə etməyin.
- Məntləri mümkün qədər monitorda yox, kağızda oxuyun (çap edin və oxuyun).
- Kompüterdə hər hansı sizdən asılı olmayan proses getdikdə, monitora baxmayın. Telefonla danışdıqda, fikirləşdikdə monitora yox, uzağa baxın.
- Monitor göz səviyyəsindən bir qədər aşağıda yerləşməlidir.
- Daha tez-tez açıq havada olun, sağlam qidalanın, idmanla məşğul olun, kifayyət qədər yatın və dincəlin.
Op.Dr.Uzman Fariz Sadıqov
XƏBƏR LENTİ
ABŞ-ın növbəti prezidenti DONALD TRAMPdır
Cem Yılmazın uşaqlıq fotosu
Günün ulduz falı
Sevginin sağlamlığa 5 faydası
İlin vacib tədbiri başlayır - ilk qonaqlar gəldi
Rahat yuxu üçün yataq dəstləri
Yayda koronavirusla mübarizədə yol verilən səhvlər
Dəbdəbəli saç topuzu necə hazrlanır?
Orqanizmin düyü ilə təmizlənməsi
Azərbaycanda görmə qabiliyyəti məhdud və itirilmiş insanlar üçün yenilik
Jeniffer Aniston yeni FOTOsu ilə diqqət çəkdi
İçimizdə böyüyən şiş...
Azərbaycanda işsizlərə sığorta pulu veriləcək
İlanların intiqamı ağır oldu
Yetər ki, qərar verin!
"Həzi Aslanov" stansiyası bağlanır? - RƏSMİ CAVAB
İbrahimoviç Qəbələyə gedir
Azərbaycanda dərmanların alınması qaydası dəyişdiriləcək
Ailə üçün təhdid: yuxuda danışmaq
"Ustad" dərgisinin 18-ci sayı-FOTO
Ermənistan silahlı qüvvələrinin təxribatının qarşısı alındı, düşmən itki verərək geri çəkildi
Koronavirusun qarşısı almaq üçün istifadə olunacaq dərmanlar açıqlandı
Fahriye Evcen Arıqladı!-FOTO
Bacı həsrəti
İsaak Nyuton
Tacikistanın xarici işlər naziri Azərbaycana rəsmi səfərə dəvət olunub
Şəhid Xudayar Yusifzadənin büstü hazırlanıb - FOTO
İngiltərə Premyer Liqası: "Everton" avtoqolla sevindi
Düşmənin raket hücumundan sonra Gəncə - VİDEO
Beşinci dəfə Ceyms Bond olacaq-FOTO
Yuxular və yuxuyozmalar (9)
Günün qoroskopu: problemlər az deyil
Dostoyevskidən seçmələr
Sahildə tapılan qəribə canlılar hər kəsi təəccübəndirdi – FOTO
NATO Rusiya ətrafında həlqəni daraldır
Bu iki barmağın uzunluğu xarakterinizi ələ verir
2017-ci ilin ən gözəl təbiət şəkilləri
“Hərbçilərimizin qisası alınıb” - İlham Əliyev
Təhsil müəssisələrində tətilin vaxtı uzadıldı - RƏSMİ + VİDEO
Ballı çay içdikdən sonra ağzınızı yaxalayın
Vanna otağı mikroblardan necə təmizlənməlidir?
Vilayət Eyvazov aparıcıya rütbə verdi
BMT-dən Ermənistana yardım
"Kəpəz" Qəbələ səfərində qalib gəldi
Azərbaycanda şimşək çaxacaq, yağış yağacaq
Azərbaycanda qəribə heyvan skeleti tapılıb
ABŞ yenidən İraqa qayıdır
100 ildən sonra ilk dəfə NƏHƏNG tısbağa tapıldı-FOTO
Unikal mirvarilər
"Düşməndən güclü olduğumuzu bu yaxınlarda sübut edəcəyik"
- ŞƏRHLƏR