İlk çubuq təxminən 3000 il əvvəl yaranıb, onları çinlilər fikirləşib. Taxta çubuqlar bambuqdan hazırlanırdı və kəlbətinə oxşayırdı. Əvvəlcə onlar yemək hazırlanmasında rahatlıq üçün nəzərdə tutulmuşdu. Taxta kəlbətinlərlə yeməyi çevirmək çox rahat idi. Onların köməyi ilə isti yeməkləri çevirən aşpazın əllərini yandırmaq ehtimalı da azalırdı. Çubuqların uzunluğu 38 sm idi, qida qəbulu üçün onlan 25 sm qədər kiçildi. Tezliklə bu ənənəni digər xalqlar, o cümlədən yaponlar da mənimsədi. Yaponiyada onlar "xasi" adını alıb.
Təkcə yaponlar və çinlilər deyil, həm də koreyalılar və vyetnamlılar da yeməyi çəngəl-qaşıqla yemir.
Quru yeməkləri taxta çubuqla yemək asandır. Tikəni iki taxtanın arasına qoyursan və udursan. Bəs yapn xalqı duru yeməkləri necə yeyir? Bəlkə yaponlar ümumiyyətlə, sup xörəkləri yemir? Yeyirlər, ancaq özünəməxsus şəkildə. Birinci quru yeməklər verilir, onlar quru tikələri supa batırıb çeynəyirlər, daha sonra isə bulyonu içirlər.
Yaponlar deyirlər ki, qaşıq və çəngəllərlə bundan sonra da istifadə etmək niyyətində deyillər. Çünki onlar ağzına dəmir əşyalar salmaq istəmir. Çubuq taxta isə daha təbiidir. Yeri gəlmişkən, bizim ulu babalarımız da taxta qaşıqlardan istifadə ediblər.
Ənənəyə görə, xasi ağacdan düzəldilir, material kimi bambuk, sərv, ağcaqayın, gavalı istifadə edilir. Xasi dəyirmi və ya kvadrat kəsimli ola bilər. Onları bəzən lak və sədəflə bəzəyirlər. Gözəl hədiyyə kimi bəzədilmiş xasi təqdim etmək ayıb deyil. Yeni evlənənlər belə hədiyyəni minnətdarlıqla qəbul edirlər, axı bu, onlarda ayrılmazlıq və birlik rəmzidir. Ənənəyə əsasən, çubuq şəxsi predmeti sayılır, onu istifadə üçün başqa bir insana vermək qəbul edilməyib. Bu məqsədlər üçün bircə dəfə istifadə edilən xasilər var. Xasilər xüsusi altlıqlarda saxlanılır.
Şərqlilər inkişafa yüksək meyili ilə həmişə fərqlənib, onlar başa düşürdülər ki, əllərin taxta çubuqlarla hərəkəti 40 həyati vacib nöqtələri stimullaşdırır. Kiçik barmaq insanın əqli inkişafına müsbət təsir göstərir. Yaponlarda uşaqlar bir yaşına çatan kimi ona çubuqlardan düzgün istifadə sənətini öyrətməyə başlayırlar. Bu sənəti erkən yaşda öyrənən uşaqlar qidanı qaşıqla qəbul edən öz yaşıdlarından sürətlə inkişaf edir.
Yaponlar təkcə bir il ərzində 30 milyarddan çox çubuq istehsal edir. Çində və Rusiyada da xasini ağacdan alırlar.
Yaponlar hesab edir ki, çubuqlar xüsusilə güclü iştahı olan insanlara lazımdır. Çünki qaşıqla yemək daha rahatdır, taxta çubuqla biri tikəni tutmağa çalışana qədər ağızda olan yeməyi daha çox və diqqətlə çeynəməyi çatdırmaq mümkün olacaq. Yəni, ağızda olan qida iri-iri udulmayacaq. Yeməyə başlayandan 15-20 dəqiqə sonra toxluq hissi gəlir və orqanizm artıq qida tələb etmir. Bundan başqa, mədə çox çeynənmiş qidanı daha yaxşı həzm edir.
Aytən
Publika.az
XƏBƏR LENTİ
Rita Ora yay tətilində də maskasını çıxarmır - FOTO
Azərbaycanda təbii qaz təchizatçısı dəyişib - QƏRAR
Bakıda daha bir möhtəşəm tikili-FOTO
Xəbərdarlıq: həkim məsləhəti və ya profilaktik tədbirlərə ehtiyac var
Yeniyetmələrin 71 faizi Facebookdan istifadə edir
Yuxular və yuxuyozmalar (10)
Gürzə (foto resept)
Spinozanın düşüncələri
Ətli, kələmli, pomidorlu salat (foto resept)
"Körpə ayı" tortu (foto resept)
Şakira xəstəxanaya yerləşdirildi-FOTO
Venesiyada maraqlı tapıntı
Düşmənin çox sayda hərbi texnikası məhv edildi - SİYAHI
"Büdcəyə dəyişiklik olunacaq"
Aya iki bombardmançı təyyarə GÖNDƏRİLİR
Smurfiklər şəhəri - FOTO
Koronavirusa isti hava şəraiti təsir edəcək? - Alimlərdən açıqlama
Sağlam dəri üçün təbii maskalar
Kəlbəcər rayonundan 80 minə yaxın məcburi köçkün var
Bakı sakinlərinə şad xəbər: yeni yol açılır
Brad Pitt hansı qadınlara aşiq olur?
HAVA necə olacaq?-19 Sentyabr
Evdə saç rəngini açmaq üçün 2 təbii üsul
Mazurka piroqu
Fonetika - Hərflər (1)
Biskvitlı tort (foto resept)
Tez-tez çimmək ziyandır?
COVID-19 xəstəsi 14 gündən sonra başqasını yoluxdura bilərmi? - VİDEO
Mimikaki
Modapərəst qadınların Must-have geyimləri
Sinoptiklərdən qeyri-sabit hava vədi: şimşək çaxacaq, dolu düşəcək
"Supermen" olmaq istəyirsiniz?
Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva ilin idman təşkilatçısı elan edilib
O yaşda beyin duru
Təcili inflyasiya tapşırığı verildi
Bu qeyri-adi məxluq hər kəsi heyrətləndirir!-VİDEO
Sergey Şoyqu: “Qarabağda dinc bir həyat qurulacağına ümidvaram”
Ronaldodan alqışa layiq ADDIM
Azərbaycanda nikahdankənar doğum halları araşdırılacaq
Bu gün Ümumdünya Qan Donoru Günüdür
2020-ci ilin ayaqqabı trendləri
“Azercell” abunəçilərinə xəbərdarlıq edib
Sevin bir-birinizi...
Son zamanlar uşaq ədəbiyyatına maraq niyə azalıb?
Qadının mədəsində bolt aşkarlandı-FOTO
Bayram üçün kombin tövsiyələri
Xoruzların səhər banlamasının səbəbi öyrənildi
"Süd çörək" (foto-resept)
"Mançester Yunayted"in yeni baş məşqçisi rəsmən bəlli oldu
Səudiyyə Ərəbistanında ilk dəfə qadın baş redaktor oldu
- ŞƏRHLƏR