Xəyalə Murad tək-tük yazıçılardandır ki, il ərzində xeyli kitab oxuyur, təhlil edir və nəhayət ortaya bir iş qoymağa can atır. Onun əzimkarlığından,iradəsindən bütün yazarlara arzu edirəm. Ümumilikdə üç əsərini oxumuşam. Birinci nisbətən zəif, ikinci orta, üçüncü isə ortadan bir addım öndə idi. Bu da onu göstərir ki, insan çalışsa, öz istədiyinə nail ola bilər, uğur qazanmaq şansı çoxalar.
Dörd tərəfi su olan torpağa aid üç məşhur əsər oxumuşam.( D.Defo “Robinzon Kruzo”, V.Qoldinq “Milçəklər tanrısı” və Jül Vern “Sirli ada”) Lakin Xəyalə Muradın yeni kitabında hadisələr, insanlar tamam başqadırlar. “Vanuatu adasının sakinləri” macəra romanı Azərbaycan oxucusu üçün fərqli görünə bilər. Az işlənmiş mövzular, hadisələr, çoxumuzun tanımadığı bitki və heyvan adları, onlar haqqında məlumatlar əsəri daha da maraqlı edir. Həssas Lia, vurğun Rəşid, ovçu Maksim və digərləri adaya təsadüfən deyil, planlaşdırıldığı üçün, öz razılıqları ilə gəlirlər.
Ortada mərc varsa, mükafat puldursa, insan vəhşiləşəcək. Mühit insanı dəyişir. Aclıq ən ağır imtahanlardan biridir. On milyon pulu cəmi bir nəfər aparacaq. Ona görə hamı bir-birindən şübhələnir. Hətta sevgili olanlar da, yeni-yeni dostlaşanlar da...
İnsanlar iki yerə bölünür: insan ölümünə alışanlar və alışmayanlar. Alışanlar adətən cinayətkar olmağı rahat qəbul edirlər. Digər qrup insanlar isə hər dəfə şok yaşayırlar. Adanın bütün sakinləri bir-birindən fərqləndiyi üçün hər birinin öz üstünlüyü var. Biri yazıçıdır, biri psixiatr, o biri ovçu, digəri idmançı və s. Ən güclülər deyil, ən hiyləgərlər sona qədər sağ qalır.
Əsərdən çıxarışlarım:
İnsanlıq: On dörd nəfər sakinin hər biri adaya yeni gələndə mehriban idilər. İnsani keyfiyyətlərini göstərməyə çalışırdılar. Bir-birinə əl tutur, məsləhətlər verirdilər. Vaxt getdikcə insanlar dəyişməyə başladılar. Ağır şərtlər onların əsl mahiyyətini üzə çıxarmağa çalışırdı. Yaxşı deyiblər: qızıllar içində oturub kasıblara yardım edən sultan olmağa nə var ? Əsl insanlığı insanlıq olmayan yerdə göstərmək lazımdır. Rəşid sakinlərdən bir neçəsini öldürən cinayətkarlara su və yemək verəndə insanlığını nümayiş elətdirirdi...
Sevgi: Lia ilə Rəşid Leyli vəMəcnunu vurub ötdükləri anlarda pulu düşünmürdülər. Sevgi bütün çirkinliklərə, şər qüvvələrə qalib gəlmişdi. Lakin əsərin sonu müəmma içində bitdiyindən dəqiq heç bir fikrim yoxdur. Əsərin sonunda “ardı var” yazılıb. İkinci kitabı oxuyandan sonra müzakirəni sona yetirmək olar. Azərbaycan ədəbiyyatında sonu müsbət sonluqla bitən əsərlər çox azdır. Hətta A. Şaiq belə Tıq-tıq xanımı suda “boğmuşdu”...
Kitablar: Adada darıxmamaq üçün bəzi sakinlər kitab oxuyurdular. Bu da maraq doğuracaq amildir. Robinzon Kruzo ancaq yazırdı. Kitablaşmaq, kitaba sevgi onları xilas edə bilərdi. Müəllif bir neçə kitabın adını çəkir və onlar haqqında ətraflı danışır.
Azadlıq: Ən çox rəğbət bəslədiyim obraz ovçu obrazı idi. Onun azadlığı, uşaqlıqda meşədə azdığı üçün meşəyə olan xüsusi simpatiyası, heyvanları, bitkiləri tanıması, soyuqqanlı olması onu azad edirdi. Hər işi tək görür, hamı üçün çalışırdı. Babək haqqında çəkilən filmdə deyildiyi kimi: Azadlıq - təkcə o idi məni döyüşdən döyüşə aparan.
Əsərin ümumi yazılışı sadədir. Çətin, yorucu, baş ağrıdan cümlələr görmədim. Uillis əsərinin çıxarışları özündən xeyi çox alınır. Çox obrazlı əsərləri yazmaq çətindir. Müasir dövrün yazıçıları ümumiyyətlə çox obrazlılıqdan qaçır. Xəyalə Murad isə çətinliyin üstünə qaçır. Ada sakinlərindən başqalarını saymasaq, on dörd insanı idarə etmək asan gəlməsin.
Bu kitabın ssenarisi yazılsa, filmini çəkmək olar. Ümumiyyətlə əsər geniş yazıldığından haqqında çox danışmaq olar. Hər bir yazıçının yaradıcılığında pik nöqtəsi olur. Ümid edirəm müəllif “Vanuatu adasının sakinləri” ilə kifayətlənməyərək daha da dərin əsərlər yazacaq. Dağın zirvəsinə çıxmaq asandır. Lakin sonra enmək istəmirsən...
Nemət Mətin
XƏBƏR LENTİ
Ramiz Mehdiyevdən ermənilərə sarsıdıcı zərbə
Təşvişə düşən Ermənistan yeni silah axtarışına çıxıb
Məşhur cütlüyün model qızı 17 yaşını belə qeyd edir-FOTO/VİDEO
Qışda saçlara qulluq
Jennifer Lopezin illərə görə dəyişən tərzi
İsrail parlamentində yolka yasaqlandı
Hava haqqında
Təsirli Lamborghini Aventador
Mən quldur Ermənistan hakimiyyətindən xilas olmağımızı həsrətlə gözləyirəm!
Erməni taborunun şəxsi heyəti müdafiə mövqelərini tərk edərək qaçır - RƏSMİ
Ermənilərin Xankəndidən qaçmasının görüntüləri yayıldı - VİDEO
Qadınlar niyə yalan danışır?
Ali Baş Komandan: “Müharibəyə hazırlaşırdıq və bunu gizlətmirdik”
Azərbaycanda daha bir nəfər koronavirusdan öldü: 110 yeni yoluxma
Microsoft strategiyanı dəyişdi
"Ermənistanda başa düşürlər ki, Azərbaycan Ordusuna qarşı dayana bilməyəcəklər"
Məşhur alimdən yadplanetlilərlə bağlı sensasion açıqlama
"Şahdəniz"in işlənməsi üzrə müqavilənin müddəti 2048-ci ilə kimi uzadılır
Yanan binaya erməni sevinСЃi
COVID-19 peyvəndi 2021-ci ilin ilk yarısında yoxsul ölkələrə çatacaq - ÜST
Ramazan ayına görə 500 məhsulun qiyməti endirildi
Qəhvəli piroq (foto-resept)
Üzgüçülüyün faydaları
Hamilə xanımlar üçün
"Mançester Yunayted"in yeni baş məşqçisi rəsmən bəlli oldu
Məşhur cütlük evləndi
Suvenirin hazırlanma qaydası
Mədən faciəsində hamını ağladan mənzərə
Nazani Ə : "Mən heç kimə, özümə də etibar etmirəm..."
Baxmaqdan doymayacağınız 11 göz makiyajı
Dünyanın ən fotogenik qadını - FOTO
"Uğur sərhəd tanımır"-(Sosial Çarx)
Bu hiylələr çox işinizə yarayacaq
Dünyada ilk dəfə robot filmdə baş rola çəkiləcək - FOTO
Özəl Məsut: onu fərqləndirən nədir?
2020-ci ilin sağlamlıq QOROSKOPU - Hansı bürcü nə gözləyir?
iPad mini-də Retina olacaq
Şahzadənin nişanlısı təriqətini dəyişdi
Bu gün Məhərrəm ayı başlayır
Yeməkdən sonra isti çay içənlərin NƏZƏRİNƏ
Dövlət Xidməti ordu üçün xüsusi ixtisaslı kadrlar hazırlayacaq
Şahzadə toyuna xalqı da ÇAДћIRDI
Uhanda çəkiliş aparan jurnalistlər itkin düşüb - VİDEO
V, VIII və X sinif şagirdləri hansı hallarda sinifdə qalacaqlar?
Dəri çatları üçün yosun maskası
Qvinet Peltrou kimi yaşımıza qalib gələk-1
Öldükdən 5 il sonra qızının doğum gününə...
Xəz-dəri geyimləri - dünən və bu gün
Tərəvəzli makaron (foto-resept)
Demi Lovato hər kəsi TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ-FOTO
- ŞƏRHLƏR