Doğmalarım qədər yaxın, elə o yaxınlıq qədər də uzaq olan dağlarım...
İllər keçir... İnsan yaşlandıqca torpağına olan bağlılığı illərin özü kimi artır. Uzun ayrılıqdan sonra bu il hər tərəfdən dağlarla əhatə olunan alınmaz qalamın, torpağımın ziyarətinə getdim. Naxçıvan hər tərəfdən dağlarla əhatə olunub, hardan baxırsan bax mütləq dağları görəcəksən. Dağları, ziyalıları və zəngin mədəniyyət abidələrilə dolu diyarda doğulduğum üçün qürur duyuram. Torpağımın qürur duyulası şəxsiyyətlərindən biri də Bəhruz Kəngərlidir.
Tofiq Mahmudun Azərbaycanın ilk realist rəssamı Bəhruz Kəngərlinin həyatından bəhs edən “Uzaqda ucalan dağlar” əsərini oxumursan, o əsərlə yaşayırsan. Yazıçı məkanları və situasiyaları o qədər gözəl təsvir edir ki, yenidən Xan dikinə dırmanırsan, Mömünə xatunun “xatunluğuna” tamaşa edirsən, Xan sarayına boylanıb xan qızı Narıncın gözəlliyindən gözəllik oğurlamaq istəyirsən, Qızlar bulağının suyundan içib gözəlləşirsən, Haça dağa ay işığında tamaşa edirsən. Bəlkə də bu bir xoşbəxtlikdir ki, Mən Haça dağın əzəmətinə ay işığında tamaşa etmişəm. Bəhruz Şıxmahmud kövşənindən keçib dağlara doğru irəliləyərkən Mən də o kövşəndən keçib öz kəndimizə doğru yol alırdım. Bəlkə əsəri əvvəllər oxusaydım Mən bu cür hisslər burulğanına salınmazdım.
İrvinq Stounun “Yaşamaq yanğısı” əsərininin ön sözündə belə bir ifadə var: “Stoun əsəri yazmamışdan öncə Van Qoqun yatdığı çarpayıda yatıb, içdiyi fincandan çay içib, Qoq olan məkanların çoxun gəzib və uzun araşdırmalardan sonra “Yaşamaq yanğısı” əsərini yazıb”. O vaxt Stounun səbrinə və yaratmaq eşqinə heyran qalmışdım. Əcnəbi yazıçılarda gördüyüm gözəl yaradıcılıq nümunəsin öz ölkəmizin də yazıçılarında görmək kimi qısqanc bir istək oyanmışdı. Hətta bizdə niyə olmasın deyə düşünürəm? Tofiq Mahmudun Azərbaycanın ilk realist rəssamı Bəhruz Kəngərlinin həyatından bəhs edən “Uzaqda ucalan dağlar” romanı üçün 5 il araşdırma apardığını biləndə, sevincimi ifadə edəcək kəlmələrim qalmadı. Tofiq Mahmud qələminin özü də rənglidir, əgər o rəngli olmasaydı Bəhruz Kəngərli fırçasının rənglərini bu cür gözəl ifadə edə bilməzdi. Eşitmə məhdudiyyəti olan Bəhruzun daxili dünyası onun 2000-dən çox olan əsərlərinə çöküb. Bəhruz seyircisinə doğma gəlir, bunun səbəbi isə xalqının yanında olması, sənətinə vətəndaşlıq prizmasından yanaşmasıdır. “Qaçqınlar” silsiləsindən olan əsərləri bu fikrimin bariz nümunəsidir.
Sujet xətti və obrazlar haqqında danışmaq istəmirəm. Lakin qəlbimi titrədən xarakteri, sevgisinin mütisi, lakin müdrik qadın Hürnisə haqqında bircə kəlmə demək istəyirəm – FƏDAKAR.
Əsər boyu bir sual çox düşündürdü: “görəsən Bəhruz öz fırçasıyla özünü necə təsvir edərdi? Hansı rənglərdən daha çox istifadə edərdi?” Sona yaxın rəssamın özünün portiretini aynadan baxıb təsvir etməsi qeyd olunub, lakin Mənim sualım yenə cavabsız qalıb, çünki rəngləri duya bilmədim...
Bəhruz dünyasının rənglərini görmək istəyi məndə bu il yenidən Naxçıvana, nuh yurduma getmək həvəsi yaratdı. İndi görüləcək bir iş qaldı, torpağımdakı Bəhruz Kəngərli muzeyinə getmək Bəhruz fırçasının orjinallığına birbaşa tamaşa etmək.
Sonda isə geriyə bir sual qaldı: illər keçməsinə baxmayaraq Gürcüstan və Azərbaycan cəmiyyətləri arasında dəyişən nədir?
Stefan Sveyqə görə elə anlar var ki, zamandan üstündü. Mən də əsərdən zövq aldığım o anları qurumuş çiçək ləçəklərinə hopdurub əsərin səhifələri arasında saxlamaq istəyirəm. Çünki o anlar, o hisslər zamandan üstündü!
İlahə ELDARQIZI
XƏBƏR LENTİ
Azərbaycanın analıq indeksi açıqlandı
Azərbaycanda daha üç nəfər koronavirusdan öldü: 175 yeni yoluxma
ABŞ-da ilk sualtı kitabxanalar yaradıldı
Körpənizin ağıllı doğulmasını istəyirsinizsə...
Qrelandiyada buzlar əriyir-XƏBƏRDARLIQ
Hava haqqında
Məşhur cütlük AYRILDI
Su yoqasının faydaları
Nazirlikdən apteklərdə yeni qiymətlərlə bağlı
Sakit və rahat yatmaq üçün
DÇ-2014: hansı oyun, hansı kanalda?
Filmdəki sevgiləri reala çevrilən məşhurlar
Elçin yeni seriala çəkilir-FOTO
Dəbli və zövqlü koftalar
Ordumuz düşmənin səkkiz topunu canlı qüvvəsi ilə birlikdə məhv edib - VİDEO
Dünyada məşhur qəzet Azərbaycan rayonundan yazdı
Hamilələrə olmaz!
Evliliyi nələr öldürür?
Türkiyədə 6,6 bal gücündə zəlzələ: Binalar yerlə-yeksan oldu - CANLI YAYIM
Yaponlar bu dəfə də heyrətləndirdi
Şəhid generalı qarşılamaq üçün yüzlərlə insan toplaşıb - FOTO
Həkimlərin evə getməsinə qadağa qoyuldu, hotellərdə məskunlaşacaqlar
Tibb işçilərinə nəqliyyat pulsuz olacaq - Nazir açıqladı
Rəqəmlər (4)
Gözəl səyahət yerləri
HAVA necə olacaq?-31 dekabr
Püstəli keks (foto-resept)
Demet Akalından həyat yoldaşına ad günü hədiyyəsi - FOTO
İnstaqramdakı o "zəhləngetmiş"
Burçinin yeni sevgilisi diqqət çəkdi-FOTO
817 dollarlıq maşınla dünyanı dolaşdılar
Hadisenin cavabı gecikmədi:"Onun da..."
"Eurovision" Ermənistanın təxribatına münasibət bildirdi
Selena ilk dəfə Castinə qayıtmasından danışdı
"Mimoza" salatı
Reynmen Ferahla eşq yaşayır? - FOTO
Deputat: "Azərbaycanda erkən nikahların qarşısı maksimum dərəcədə alınıb"
Ebru Polatdan GÖZLƏNİLMƏZ PAYLAŞIM
Uşaqları döymək və alçatmaq qadağan edildi
Şagirdlər üçün VPN-siz işləyən platformalar tətbiq olunacaq - RƏSMİ
Gün necə planlaşdırılmalıdır?
Azərbaycanda son 5 ildə ən çox qoyulan adlar
Günün qoroskopu: qəfil dönüşdə xeyir var
Abituriyentlər üçün vacib xəbər: ballar artırılır!
Ordumuzun qırıcıları erməniləri geri oturtdu
91 yaşlı Baddie Winkle tərzi ilə təəccübləndirir
Hüquqşünaslığı tərk edib hobbit evi tikdi
Prezidentlə xanımı yeni təcili yardım maşınları ilə tanış oldu
114 yaşlı kişi: "Siqareti atmaq istəyirəm" - FOTO
Ramazanda qidalanma xətaları