Dino Bussati “Tatar çölü”
“Həyatımı dəyişən” kitablar sırasında mən hər zaman Ronda Bernin “Sirr” kitabını qeyd edirdimsə bundan sonra artıq o sıraya görkəmli İtaliya yazıçısı Dino Bussatinin “Tatar çölü” romanı da daxil oldu. Əgər “Sirr” məni hər qərarımın arxasınca sonuna qədər getmək üçün ruhlandırırdısa, “Tatar çölü” tam əksinə verdiyim hər qərar haqqında düşünməyə vadar etdi. Maraqlı burasıdı ki, “Tatar çölü” məni pessimizmə sürükləmədi, əksinə.
1906-cı ildə Belluno kommunasının San Pelleqrino məhəlləsində dünyaya gəlmiş Dino Bussati 22 yaşında Milanın ən nüfuzlu “Corriere della Sera” qəzetində redaktor kimi fəaliyyət göstərməyə başlayır və artıq 1930-cu illərdə Bussatinin “kafkasayağı” tərzdə yazdığı ilk romanları dərc olunur. “Altmış hekayə” kitabına görə Streqa mükafatçısı olan yazarın “Tatar çölü” romanını Borxes öz şəxsi kitabxanasında saxlamışdır.
Dünya ədəbiyyatının şedevrləri sırasında olan “Tatar çölü” romanı, yaşadığımız illər ərzində fərqində olmadığımız çox məqamlar var ki, onları oxucusunun üzünə çırpır. Əsəri oxumağa başlayanda ilk səhifələrində mənə elə gəlirdi ki, əsər sanki ağ-qara rənglərdən ibarət bir rəsm tablosudu. Lakin sonradan sanki hər şey canlandı. Əgər əsərin əvvəllərində mən “bu əsər sadəcə söz yığınından ibraətdir” – deyə düşünürdümsə, sonda artıq bu fikirdə olduğum üçün bir utanc hissi keçirdim.
Əsər gənc leytenant Covanni Droqonun yaşantılarından, onun bir ömür boyu tatarlarla döyüşəcəyi günü gözləməyindən, o günləri gözləyərkən nələri itirdiyinin belə fərqində olmamasından bəhs edir. Hərbi akademiyanın yenicə məzunu olmuş Droqo ideal hərbiçi xəyalları qurur və ölkənin sərhədlərində yerləşən Bastianı qalasına təyin edilir. Qalada cəmi dörd ay xidmət edəcəyini düşünən gənc leytenantın buradakı ayları illərə dönür.
Səhifələr çevrilir, aylar və illər keçir. Biz məqsədlərimiz uğrunda sönməz bir iradə ilə çalışırıq, amma birdən dönüb arxaya baxırsan ki, heç bir anı yaşamamışıq sadəcə sonu gözləmişik. Dino Bussatinin təsviri ilə Tatar çöllərindən keçən hər bir oxucu mütləq öz yaşantıları haqqında düşünür. Məncə hər yaşın öz “Tatar çölü” var və hər yaşda bir dəfə də olsa mütləq oxunmalı əsərdi. Əgər “Tatar çölü” iyirmi beş yaşlı oxucusunu hər cümləsi ilə silkələyirsə, indiyə qədər verdiyi qərararın doğru və ya yalnış olması haqqında düşündürürsə, demək italyan yazıçının bu əsəri bir güzgüdü. Məncə mən bu əsəri bundan sonrakı hər yaş dönəmimdə oxusam təkrarən fərqli hisslər keçirəcəm. İndi düşünürüəm ki, mən bu əsəri on yeddi və ya on səkkiz yaşlarımda oxuyan zaman görəsən hansı hissləri keçirərdim? Onda da mənə bu qədər təsirli ola bilərdimi?
Həmişə düşünmüşəm ki, insan taleyini özü yazır, amma bəzən elə də olur ki, artıq sən yazılmış o taleyə boyun əyməyə məcbursan. Bəs Droqo necə etdi? O, öz taleyinə boyun əydimi? Xidməti vəzifəsini yerinə yetirərkən o tatarlarla döyüşə bildimi? Niyə onun xidmət etmək istəmədiyi bir yerdə ayları illərə dönür?
Zaman bizim heç bir dərdimizə qalmadan öz axarında keçib gedir, nə vaxtsa bizim üçün çox gözəl olan hər şey bir gün bizə mənasız görünür, bu gün bizə çox gözəl görünən nələrinsə sabah bizə mənasız gələcəyi isə labüddü.
XƏBƏR LENTİ
Nağıl kimi toy üçün gəlinliklər
Nəhəng BALİNA-görənləri heyrətləndirir-FOTO
Karantinin uzadılıb-uzadılmamasına qərar veriləcəyi vaxt açıqlandı - RƏSMİ
Bir evdə yolka bəzəmək neçəyə başa gələcək? - QİYMƏTLƏR
Kimə daha çox yaraşır?
Merve Boluğur yanındakı şəxsin kimliyi barədə açıqlama verdi-FOTO
Hava ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ
Sellülit və çatlardan qurtulmağın yolu
Praqa Qradı (Praqa kremli)
İsti suyun faydaları
Azərbaycanda 12 illik orta təhsilə hansı tədris ilindən keçiləcək?
Murad Yıldırım bu addımı ilə hər kəsi TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ
"iPhone 6" rekord qırdı
Kakaolu zəngin tərkibli bulkalar (foto-resept)
Qısa saçlı qadınlar üçün 7 sevdiyiniz toy saçı
Sabahın HAVAsı
Maraqlı şəkillər
Heyvanların da duyğuları var
Blinçik tortu (foto resept)
Fərqli istedada malik gəncimizi siz də tanıyın! - VİDEO
Günün qoroskopu: enerjiniz, özünüzə inamınız, qətiyyətiniz çoxdur
Boş döl yumurtası sindromu və əlamətləri
Azərbaycanda ilk dəfə Milli Qolf Turniri keçirilir
Bu kreditlərdən canımız nə vaxt qurtaracaq?
Buraxılış imtahanlarının siyahısında dəyişiklik edilib
Xoşbəxtlik üçün qidalar
Ayaqlar niyə yorulur?
Məşhur cütlük AYRILDI
Qadin.Netlə birlikdə hamiləlik (26-cı həftə)
Cəbhədən ən son xəbər
İnstaqram yenilik etdi
Popkornlu manqo salatı (foto resept)
Qırxında öyrənən gorunda çalar
"Quba alması"na müştəri tapılmır
“Ya qələbə qazanmalı, ya da əşyalarımızı toplayıb evə qayıtmalıyıq”
Nemtsovun xatirə marşı Moskvanı titrətdi
Kimlərin təqaüdü artıq olacaq?
Hərəkətin möcüzəvi gücü (2)
"Azərbaycan informasiya-kommunikasiya texnologiyaları sahəsində dinamik inkişaf edən ölkələr sırasındadır"
Günün ulduz falı
Fərqli üz cizgiləri necə yarandı?
Xarab lampaları necə istifadə etməli?
YAY FOBİYASI: bu xəstəlik kimləri ölümə aparır?
Əllərdəki ləkələrdən xilas olmaq üçün 3 tövsiyə
Yer kürəsində mövcud olan bütün ağac növlərinin SAYI bilindi
Bakıda avtobus qəza şəraiti yaratdı
Şəkər xəmiri ilə "Qış nağılı" tortu (foto-resept)
Qurban ətini necə yeməli?
Bakının məşhur marketində iyrənc mənzərə
Braziliya deputatları Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllinə dair müraciət qəbul edib