Bir neçə gün əvvəl türk televiziya kanallarının birində məhşur qadınlar haqqında çəkilmiş bir verilişdə Sürəyya adı diqqətimi cəlb etdi. Söhbət hüquq professoru Əhməd Ağaoğlunun qızı Sürəyya Ağaoğlundan gedirdi. Bəlkə də artıq bir çoxunuz onun haqqında bilirsiniz, amma mən hələ iki gün əvvəl eşitdim və qürur duydum, sevindim, həyəcanlandım. Və bu həyəcanımı sizinlə bölüşüb, bu qabaqcıl, gözəl insan haqqında yazmaq istədim.
Sürəyya Ağaoğlu 1903-cü ildə Azərbaycanın Şuşa şəhərində, Əhməd bəyin ailəsində anadan olmuşdur. Atası tanınmış ziyalı, yazıçı və siyasətçi, hüquq professoru Əhməd bəy Ağaoğludur. O, hüquq fakültəsini Parisdə bitirmişdir. Sürəyyanın anası Sitarə xanım olmuşdur. Onlar ailədə beş uşaq olmuşlar. Sürəyya ailənin böyük övladı idi. Qardaşları Əbdürrəhman Ağaoğlu mühəndis və iş adamı, Səməd Ağaoğlu ədəbiyyatşünas və hüqüqçu , bacısı Tezer Taskıran müəllimə və millət vəkili, nəhayət, kiçik bacısı Gültəkin Ağaoğlu uşaq həkimi olmuşdur.
Ağaoğlu ailəsi 1910-cu ildə Əhməd bəyin dəvəti ilə Türkiyəyə köçmüşdür. O zaman Əhməd bəy Türkiyədə fəaliyyət göstərirmiş. Uşaqlıq və gənclik illərini atasının işi və idealogiyasına görə Türk Ocaqları üzvlərinin və Mustafa Kamal Paşanın dostları arasında keçirmişdir.
1920-ci ildə İstanbul qız liseyini bitirdikdən sonra, 1921-ci ildə hüquq fakültəsinə qəbul olmaq üçün sənədlərini Darülfünuna (İndiki İstanbul Universitetinə) vermişdir. Hər kəsin başı örtülü gəzdiyi bir zamanda Türkiyədə qızlar üçün hüquq fakültəsi belə yox idi. Sürəyya Ağaoğlu qızlar üçün hüquq fakültəsinin açılmasını tələb etmiş, lakin cavabında "Bir nəfər üçün fakültə açıla bilməz" cavabını almışdır. Bu zaman Sürəyya öz məktəb yoldaşları Melda və Bedianı dilə tutaraq bu fakültəyə qəbul olmağa razı salmış, ilk qızlar üçün hüquq fakültəsi açılmışdır.
1925-ci ildə hüquq fakültəsini bitirdikdən sonra Ankara Dövlət Təzminat Şöbəsində işləməyə başlamışdır. 5 dekabr 1927-ci ildə Ankara Barosunda (Vəkillər Birliyi) qeydiyyatdan keçmiş, 1928-ci ildə sərbəst vəkillik icazəsi alaraq, "Türkiyənin ilk qadın vəkili" adını almış və həyatı boyunca bu sənətdə çalışmışdır. 1936-cı ildə İstambul Barosuna (Vəkillər birliyi) qeyd olmuşdur.
İngilis və fransızcanı mükəmməl bilən Sürəyya Ağaoğlu iş həyatı boyunca çoxlu sayda ölkələrarası konfranslarda Türkiyəni təmsil etmişdir.
1946-cı ildə Beynəlxalq Vəkillər Birliyinə üzv olmuşdur. 1946-1960-cı illər arasında bu birliyin tək qadın aparıcı üzvü olmuşdur. 1960-cı ildə Qadın Hüquqşünaslar Birliyinin Birləşmiş Millətlər Cenevrə Təşkilatının təmsilçisi seçilmişdir. 1980-1982-ci illərdə Hüquqşünas Qadınlar Fedarasiyasının ikinci başkanı vəzifəsinə təyin olunmuşdur.
1948-ci ildə Berlin Millətlərarası Hüquqçular Komissiyasının üzvü olan Sürəyya xanım Azad Fikir Yayma Dərnəyi, Türk-Amerikan Universitetlər Dərnəyi və Sürəyya Ağaoğlu Uşaq Dostları Dərnəyinini yaratmışdır.
1949-cu ildə Amerikada səyahətdə olan Sürəyya Ağaoğlu orada kimsəsiz uşaqlar üçün yaradılmış mərkəzi görür və qayıtdıqdan sonra belə bir mərkəzi Türkiyədə də yaratmağı qərara alır. Döndükdən sonra yuxarıda adı çəkilən dərnəyi yaradır.
1960-cı ildə Ekrem Alicanın liderliyi ilə yaradılan Yeni Türkiyə Partiyasında siyasi həyata atılır və partiyanın İstanbul bölməsinin başçısı olur. “Londonda gördüklərim” və “Bir ömür belə keçdi” adlı kitablarında çox sayda hüquqi məqalələr yazmışdır. Sürəyya Ağaoğlu atası və qardaşı Səməd Ağaoğlunun vəkilliyini də özü etmişdir.
1950-ci ilin əvvəllərində alman hüquqşünas Verner Taschenberqer ilə evlənən Sürəyya xanımın evliliyi 1960-cı ilədək davam etmişdir. Bu evlilikdən onun övladı olmamışdır.
Sürəyya Ağaoğlu 1989-cu il dekabrın 29-da İstanbulda qatıldığı “Qadın hüquqları və çağdaşlaşma” adlı iclasdan çıxarkən pilləkənlərdən yıxılaraq beyninə qan sızması nəticəsində vəfat etmişdir.
İndi Türkiyədə onun adını daşıyan küçə vardır. Yaratdıgı Sürəyya Ağaoğlu Uşaq Dostları Dərnəyi hələ də fəaliyyət göstərir.
XƏBƏR LENTİ
Uşaqlarda məktəb fobiyası
Kökəltməyən 7 qida
Super Dünyalar
Soğanın faydaları
YouTube-da canlı yayım işə düşdü
Uşaqlar üçün: Habil və Qabil
Koronavirusu yayan daha bir TƏHLÜKƏ: Hər toxunuş...
Qadin.Netlilərin qorxu dolu anları (III hissə)
Bu nasazlıqlara görə 50 manat cərimə oluna bilərsiniz
Allah yanında ən sevimli iş nədir?
Qucaqlaşmaq əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırır və ağrıları azaldır
Ermənilərin döyüş meydanında atıb qaçdığı hərbi texnikaların görüntüləri - VİDEO
Bakıda sürücülərə şad xəbər
Anamın əl işləri(2)
Bu taksilər benzinsiz işləyir
Bu dəfə də sirli sütun Britaniyada peyda oldu - FOTO
"Mançester Yunayted" portuqaliyalı ulduzu alır?
Bu şəkillərə iki dəfə baxmalı olacaqsınız
Quşüzümlü portağal şirəsi (foto resept)
Sağlamlığa ziyan vuran 4 vərdiş
Günün qoroskopu: necə davranmağınızdan bu gün çox şey asılıdır
Dünyanın ən bahalı şokoladı
Yatmağa kömək edən qidalar
27 günə 1 milyard qazandı
"Azərbaycan Ordusu bir saata mövqelərimizi tutdu"
“Fikri oxuyan” qurğu yaradıldı - VİDEO
Həkim Bəhram Bağırzadənin vəziyyətindən danışdı - YENİLƏNİB
"Krep" - axıtma (foto resept)
“WhatsApp”da yeniliklər edildi
Naxçıvanda Kətə festivalı keçirilir
Mercedes-Benz-dən super Brabus
Rubl Rusiyadakı azərbaycanlıları ağır günə salıb
Məşhur aktyor kitab yazır-FOTO
Qurbanlıq qoyun neçəyədir?
Beyons illər sonra eyni mükafatı aldı-FOTO
Bu gün Günəş tutulacaq
Hava haqqında
Prezident əsgərlərə hədik payladı
Beş il sonra...
Xərçəng riskini artıran amillər
Özünü inkişaf etdirmə
Ərinizi bu cür məcbur edin ki, siqareti tərgitsin
Bu gün Qırğızıstanda koronavirusa görə milli matəm günüdür
Günün ulduz falı
Kamal Abdulla, Mənsum İbrahimov və Nailə Vəlixanlı “Şərəf” ordeni ilə təltif ediliblər - SƏRƏNCAM
Sabahın hava proqnozu
İlham Əliyevə “putyovka” hədiyyə olundu
Şayiələr hər tərəfdən hücuma keçir
Dell biznesdən uzaqlaşmayacaq
2018-in yay saç rəngləri
- ŞƏRHLƏR