İnsanlar bir yazını oxuduqdan sonra o mövzu haqqında niyə şərh yazmaq istəməz?
Əslində şərhlər bir yazının təməlidir. Şərhlər sayəsində yazı dəyər qazanar. Şərhlər olmadan yazının da bir mənası olmaz. Yazıya dəyər qatan o yazıya bildirilmiş olan şərhlər, o mövzu ilə bağlı açıqlanmış olan düşüncələrdir. Şərhlər yazının daha yaxşı başa düşülməsini təmin etməklə yanaşı, həmçinin yazının inkişaf etdirilməsi məqsədini də daşıyır. Təəssüf ki, Azərbaycanda şərh yazma və iştirak etmək nisbəti çox aşağıdır.
Yaxşı, insanlar niyə şərh yazmaq istəmir? Psixoloji baxımdan bunun səbəblərini bu şəkildə sıralaya bilərik:
* İnsanlar ümumiyyətlə yalnız mövzuya fokuslanarlar. Yazıda istədiklərini tapdıqlarında daha çox zaman itirmək istəməzlər.
*Bu bir psixoloji haldır. Belə ki, müzakirə etməyin, mövzuya genişlik qazandırmanın özlərinə bir fayda verməyəcəklərini düşünərlər. Qısacası özlərini yormaq istəməzlər. Ancaq şərhlər yazını oxuyan digər insanlara mütləq fayda verər.
*Əgər yazıdakı mövzu çox yaxşı izah edilmişsə, əlavə edəcək ya da razılaşmayacaq bir məqam tapa bilməzlər. Amma hər yazının mütləq əskiklikləri vardır.
* Fikir ifadə etmək, bunun üçün vaxt ayırmaq, müzakirə etmək özlərinə çətin gəldiyi üçün şərh bildirmək istəməzlər.
* Yazı şərh yazmaq üçün yaxşı bir yazı olmaya bilər. Hər yazıya şərh bildirmək kimi bir məcburiyyətimiz də yoxdur. Bəzi yazılar sırf şərhsizdir, yəni şərhə ehiyacı yoxdur. Amma bu yazılarda belə əməyi keçənlərə şərh yazaraq təşəkkür etmək onları başqa yazılar yazmağa, fəaliyyətdə olmağa və fayda verməyə təşviq etmək üçün şərh yazılması yaxşı olar. (Kayzendə bunu + — sistemi əvəz edir)
* Yazının hamısını oxumayan insanlar da vardır və ümumiyyətlə bundan ötəri şərh yazmaq ağıllarına belə gəlmədən yazıdan çıxarlar. Çünki Azərbaycanda oxuma vərdişi təəssüf ki, çox inkişaf etməmişdir. Bu vərdişin olmaması da şərh yazmamanın əsas səbəblərindəndir.
* Yenə Azəbaycanda ümumiyyətlə iştirakçı və təşəbbüskar olmadıqlarından ötəri şərh yazmağı zaman itkisi olaraq qiymətləndirənlər az deyil. Xəbər, məqalə və ya digər yazı növləri 100 dəfə oxunmasına baxmayaraq, bir dəfə də şərh bildirilməz.
Şərh yazmamağın səbəbləri tək bunlarla məhdudlaşmır. Daha çox səbəblər var. Bəzən insanlar bir neçə şərh görər və şərh yazmaq istəyərlər. Kütlə psixologiyasıdır bu. Təbii ki, heç şərh bildirmədiklərində də şərh əlavə etmənin mənasız olduğunu düşünərlər.
Şərh yazmaq mədəni bir davranışdır və həm yazıya, həm yazara, həm də digər ziyarətçilərə dəyər və fayda verər. Bunun üçün qarşılaşdığınız hər yazıyla əlaqədar öz düşüncələrinizi şərh yazaraq ifadə etməniz çox əhəmiyyətlidir.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Yaşlarına rəğmən cavan nənələr
Bakıda çörək daşınmasında qadağa olacaq?
Koronavirus soyuducuda 1 ay yaşayır, onu məhv etməyin yeganə çarəsi
Nişan üzükləri
Azərbaycan insan kapitalı indeksinə görə MDB ölkələri arasında üçüncü yeri tutdu
Borderline müalicəsi (Ruhdakı cənnət və cəhənnəm)-1
TQDK-dan xəbərdarlıq: 1 gün qaldı
"WhatsApp" bombanı partlatdı
Dünyanın ən qorxulu bazarı
"Facebook" serverlərinin müdafiəsini gücləndirir
Şeyma Subaşı Acun haqqında İLK DƏFƏ danışdı
Heyva şirniyyatı (foto resept)
Yunan salatı (foto resept)
HAVA necə olacaq? 18 MAY
Silahlı Qüvvələrin Hospitalında uğurlu əməliyyat
Rusiyada selfi çubuqlarına QADAДћA
Facebook insan həyatını qurtardı
Mikayıl Cabbarovdan "Son zəng"lə bağlı YENİ ƏMR
Doğum evinə götürüləcək ən əhəmiyyətli şeylər
"Qarabağ"ın daha bir potensial rəqibi müəyyənləşdi
Nə istədiyini bilirsənmi?
Gələn həftə “WhatsApp”da pul köçürmək mümkün olacaq
Qanunsuz tikililərlə bağlı müvafiq qərar qəbul olunacaq
Döyüş təyyarələrimiz səmaya qaldırıldı.
İlon Maksın var-dövləti 1 gündə 8 milyard artdı
"Çokoprens" qurabiyyə (foto resept)
Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyeva Azərbaycanın xalq rəssamı Tahir Salahovun sərgisinin açılışında iştirak edib
Su içmək üçün 7 səbəb
Hollivudun ən güclü ulduz cütlükləri - FOTO
Cool olmaq əslində nə deməkdir?
Onlar lobbiçiliyə pulu sel kimi ayırır
Reyhanlı badımcan dolması (foto resept)
Mayli Sayrusdan QALMQALAlı paylaşım
1 həftəyə 5 kiloqram arıqladan qarışım
2017-nin dəbi olacaq rənglər
Mütəxəssislər: Bu oyuncaqlar uşaqlar üçün ZİYANLIDIR
Azərbaycanda daha 2 televiziya açılır
Dövrümüzün "onurğa sütunu" problemi
Azərbaycan elminə ağır itki üz verdi
Ermənistan məhsullarını alardınızmı?
Sosial şəbəkələrdə təhlükəyə çevrilən tendensiyalar - Gündəmi kim dəyişir?
Azərbaycanlı ssenarist Amerikada İLKƏ imza atacaq
Koray Avcı yeni İMİCDƏ-FOTO
Sabahın HAVAsı
Fahriye Evcen qalmaqallı FOTOsu haqqında
Sılanın döyülməsi yalan çıxdı-FOTO
Gülməli şəkillər
Zander (foto resept)
Avropa Liqası: hansı oyun hansı kanalda?
Günün qoroskopu: Büdcənizə nəzarət edin!
- ŞƏRHLƏR