Elmi təcrübələr ölümün astanasından dönən bütün halların nevro-psixoloji ya da psixoloji əsaslarını ortaya qoyur.
Mütəxəssislərin fikrincə, insan ruhunun bədəndən çıxması, ölmüş yaxınlarla qarşılaşması kimi halların ölümdən sonrakı həyatın qapısının aralanması deyil, beyinin “şıltaqlığının” nəticəsidir.
İstanbulun bir qrup elm adamı insanların ölümün astanasından döndüyü anlarda yaşadıqlarının beyin fəaliyyətinin yoğunlaşmasından qaynaqlandığını bildirirlər. Edinburg Universiteti və Kembric Tibbi Tədqiqatlar Birliyinin mütəxəssisləri bu mövzuda indiyədək aparılan araşdırmaları bir daha nəzərdən keçirtdi.
BBC-nin Türkcə xəbərlərə görə tədqiqatçılardan olan Dr. Caroline Watt, “Beynimiz bizimlə oyunlar oynamaqda çox ustadır” deyir. Ölümün astanasında hiss edildiyini təsdiqləyən təcrübələr göstərir ki, travma anında olan beyin insan bədəninin məruz qaldığı tibbi vəziyyətdəki can yandırma kimidir.Edinburg Universitetinin işçisi olan Dr. Caroline Watt, “Ölümün astanasından döndüyünü deyən insanların sənədlərini incələdiyimiz zaman çoxunun əslində ölüm riski ilə qarşı-qarşıya gəlmədiyini gördük. Lakin öldüklərini fikirləşirdilər. ” deyir. Elmin sübut etdiyi ölümə yaxınlaşma hallarının bütün tərəflərinin bioloji bir təməl olduğu bildirilir. Ölümün astanasından qayıtdıqlarını deyənlərin tez-tez işlətdikləri ifadə “öldüklərini bilmələri”dir. Lakin bu hissin digər vəziyyətlərdə də özünü biruzə verməsi qeyd edilir.
Cotard sindromu və ya “Gəzən cəsəd sindromu” kimi tanınan xəstəlik insanların özlərinin öldüklərini fikirləşmələrinə yol açır. Bunun kimi hallar ağır zədə sonrası ya da tifo və multipl skleroz xəstəliklərinin sonrakı mərhələlərində də ortaya çıxa bilər.
Bir çox adam “o biri tərəfə gedib-gəldikdə”, özünü bədəni xaricində“havada süzülən” kimi hiss etdiklərini deyir.
“Eyni hisslər yarada bilir”.İsveçrəli mütəxəssislər isə belə təcrübələrin beynin məsuliyət daşıyan, qəbul və şüur hissəsinin xəbərdar edilməsi ilə yarana biləcəyini deyirlər.
Hələ, “ucunda işıq olan tunelin” də beynin məqsədli şəkildə xəbərdarlığı ilə yarana bilər. Yerin cazibə qüvvəsindən təsirlənən G-qüvvəsində uçan pilotların bəziləri qan təzyiqinin həddindən artıq qalxması ilə ürəkkeçmələr yaşamaqla, tuneldən keçmə hissinə dala bilirlər ya da gözün görmə qabiliyyəti bir neçə saniyə itə bilər.Hətta ABŞ-da aparılan bir araşdırmada tunelin ucundakı işığı gözə yetərli qədər qan və oksigen getməməsinin səbəbi kimi də açıqlayırlar.
Xoşbəxtlik, fərahlıq, coşqu kimi hisslər isə ketamin və amfetamin kimi dərmanların təsirindən yarana bilər.
Söz gəlişi tədqiqatlarda beynin ifraz etdiyi noradrenalin adlı hormonun da müsbət hisslər, qarabasmalar və o biri dünyaya gedib-gəlmə ilə əlaqəli duyğuları da yarada biləcəyi təsdiq olundu. Təfəkkür Elmləri Jurnalında (Trends in Cognitive Science) dərc olunan məqalədə mütəxəssislərin fikrincə, “Bütün bu elmi təcrübələr ölümün astanasından qayıtma hallarının Nevro-psixoloji və ya psixoloji təməllərinin olduğunu düşündürür”.Nyu-York əyalət Universitetindən Dr.Sam Parnia isə yalnız ölüb-dirilmə hissinin deyil, xoşbəxtlikdən depressiyaya qədər bütün duyğuların beyin süzgəcindən keçdiyini yazır.
“Beyində bunlardan məsul olan sahələri tapmaq, ya da eyni hissi yarada bilmək təcrübənin həqiqi olmadığı mənasını vermir. Əks halda eşq, xoşbəxtlik və depressiya da gerçək deyil, demək lazım idi” deyir. Parniyaya görə “bir çox adam da beynin işləmədiyi (ürək böhranı kimi) anlarda bir şey gördüyünü izah edir. Bunları sırf beyin ilə açıqlamaq mümkün deyil.” Parnia, “yaşayanlar baxımından gerçək görünən bu cür ölümün astanasından dönmə halları bizlər üçün də ölümün necə bir şey olduğuna dair ipucu verir ”deyir.
XƏBƏR LENTİ
Azərbaycanda qeyri-ərzaq məhsulları bahalaşdı
Leyla Əliyeva milyonuncu ağacı əkdi
Ərdoğan: Ermənistan silahlı qüvvələri Qarabağı dərhal tərk etməlidir
RİO-2016: 48 idmançımiz çıxışını başa vurub - SİYAHI
İki rəngli piroq (foto resept)
Görmənin gigiyenası
İncə naxışlı gəlinliklər
Jefri həm dostunun, həm də dostunun ərinin böyrəyini daşıyır-VİDEO/FOTO
NAACP mükafatları: Qırmızı Xalça
ABŞ-da əkizlər yüz il fərqi ilə başqa-başqa pandemiyaların qurbanı oldu
Hərəkətsiz qalmayın
Bakıda dayanacaq özbaşınalığı ilə bacarmaq mümkündürmü?
Snayder 36 minlik təzminat ödəyəcək-FOTO
Türkiyədə dəhşətli həbsxana tapıldı
Sizləri yaradan Allahı nə qədər tanıyırsınız?-1
Maraqlı fincanlar
Qadın.Netlə birlikdə hamiləlik (32-ci həftə)
Məşhur cütlük qaçqın uşaqlara 2 milyon bağışladı
Vəsiqəlik şəklimizi niyə sevmirik?
Dahilərdən gözəl sözlər (14)
Evlənmək kişiləri daha xoşbəxt edir.
Təhsil naziri Emin Əmrullayev “Haber Global”a müsahibə verir - CANLI
HAVA necə olacaq?-20 Avqust
Həkim - xəstə lətifələri
Zəncəfilin faydaları
Sabah Bakıda hava yağmursuz olacaq
Lipoma, anqiolipoma və müalicəsi
Qadın ev işlərini görməyə məcburdurmu?
Uşaq sakit oturursa…
Kinoşünaslar gənclərə dəstək çıxdı
BMT Təhlükəsizlik Şurasında Qarabağla bağlı nələr müzakirə edildi?
Bakı metrosunda qadın işçilər ixtisar edilir? - RƏSMİ AÇIQLAMA
İtalyan pizzası (foto resept)
Şeyma Subaşıdan imtina etdilər-SƏBƏB
"Azərbaycanın mədəniyyət və turizm sahəsində yeni islahatlara ehtiyac var"
Şəkər xərçəng hüceyrələrinin inkişafına yardım edir
Hamiləlikdə ürəkbulanma necə keçər?
Mərci plov (foto resept)
Toyda bəylə gəlini cansız manekenlər əvəz etdi
İki yüzdən çox rolda səhnəyə çıxan sənətkar
Vanqanın qorxulu xəbərdarlığı
Günün qoroskopu: sizə təzyiq göstərməyə çalışan adamlar tapılacaq
Gündəlik saç yığımları
Yenəmi eyni hədiyyələr? Biz harada səhv edirik?
Kıvanç Tatlıtuğun “Hadi Be Oğlum” filmi hər kəsi göz yaşlarına boğacaq - VİDEO
Nanə bitkisinin müalicəvi əhəmiyyəti
Anası ilə sevgilisini səhv saldılar - FOTO
Xanım kaprizi salatı(foto resept)
Nemtsovla bağlı şok iddia
Gün var əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
- ŞƏRHLƏR