Sidik tərkibinə görə mineral və duzlarla zəngindir. Bu duzlar qandan fiktrasiya olunur. Sidikdə kalsium, fosfor və digər maddələr normadan çox olduqda, böyrək ləyəni və sidik kisəsində çöküntü, kristal və nəhayət daş yarana bilər.
Onlar getdikcə böyüyüb sərtləşir və bütün böyrək strukturunda olur. Bəzi növ daşlar böyrəkdə olsa da heç bir problem yaradır. Bəzən isə daş hərəkət edib sidik kanalına düşür. Əgər o ölçüsü uyğun olsa, hərəkətə davam etsə, sidiklə orqanizmdən xaric ola bilər. Yox əgər ölçüsü, forması böyük olsa, sidik axarında ilişir, sidiyin yolunu kəsir, bununla da ağrı başlayır.
Alimlər qidalanma, su maye rejimi, piylənmə, iltihab və maddələr mübadiləsi pozğunluğuna diqqət yönəldib. Hazırda tibb daşın yaranma səbəblərini öyrənib, amma bütün mexanizmlər tam açılmayıb.
Böyrəklər böyük adamın öz yumruğu boyda olan cüt orqandır. O, qanı süzərək, filtr rolunu oynayıb, sidik əmələ gətirir.
Böyrəklər orqanizmdə maye mübadiləsini tənzimləyir. Sağlam böyrək qanı şlak, duz və zərərli maddələrdən təmizləyir. Onlar natrium, kaliy və kalsiumu qanda tənzimləyir.
Böyrəklər sidiyi sudan hasil edir, bu suyu da qan gətirir. Ona görə maye azlığı olduqda böyrəklərə az su gəlir və onların işi üçün yetərli olmur.
Neçə növ daş olur?
Tibdə konqramentlər adlanan böyrək daşları müxtəlif rəng, struktur və növdə olur.
Daşların necə olması xəstənin qidalanması, yaşı, maddələr mübadiləsi, su rejimi, həyat tərzi ilə bağlıdır. Amma 70% hallarda kalsi tərkibli daşlar formalaşır. Öz növbəsində kalsium daşlar da fosfat və ya oksalat növlərə bölünür.
Maddələr mübadiləsi pozulduqda, düzgün işləmədikdə hətta kalsium miqdarı normal olan insanda da kalsiyumlu daşlar yarana bilər.
Urat daşları: sidik turşusunun kritstalları sidikdə yaxşı həll olmur və daş yaranır.
Turş sidik sindromu kimlərdə olur: qidalanmasında purinlər çox olanlarda, piylənmə, artıq çəki, II tip şəkər xəstələrində, heyvan mənşəli zülallar yeyənlərdə, podaqrası olanlarda, az meyvə-tərəvəz yeyənlərdə.
Struvit daşlar – az rast gəlinir. Böyrək və sidik kisəsində xroniki iltihab, infeksiya, bakteriyalar səbəbindən yaranır. İflicli, dağınıq skleroz, onurğa xəstəlikləri, xroniki böyrək çatışmazlığı, sidik kanalında kateteri olanlarda çox rast gəlinir.
Daş olmasının əlamətləri
Sidik kisəsi daş xəstəliklərində əlamətlər bəzən özünü göstərmir, hər şey sakit gedir. Yalnız yerini dəyişib böyrəyi tərk edəndə ağrı başlayır.
Daş uzun müddət sidik yolunda tıxanıqlıq yaradanda böyrək genişlənməsi – hidronefroz yaradır.
Böyrək daşı ağrısı kəskin olub, sancılarla başlayır. Ağrılar belə, mədəyə, qarına, ayaqlara yayıla bilir. Ağrılar bədən daşı özündən uzaqlaşdırmaq istədikcə lap kəskinləşir.
Tez-tez, amma az sidiyə getmə, sidiyin çox tünd, qırmızı kimi olması, qan görünməsi, ürəkbulanma, qusma halları olur.
Diaqnoz
İldə bir dəfə böyrəklərin USM və ya rentgeni olunsa, sakit lal daşlar aşkarlana bilər. Kəskin tutmalar zamanı isə dərhal həkimə getmək, USM, rentgen və analizlər etmək lazımdır. Daşın yerləşməsini, ölçüsünü dəqiqləşdirirlər. Daha sonra spazmaqoliklər, maye qəbulu, ağrıkəsicilər və sidik kanalını genişləndirici və iltihab əleyhinə dərmanlar yazılır.
medicina.az
XƏBƏR LENTİ
Hamiləliyin 9-cu ayında nələr olur?
Yumurta salatı (foto resept)
Müdafiə Nazirliyi düşmənin daha bir yalanını ifşa etdi
Məkkədə zəvvarlar şoka düşdülər
Kosmosdan Azərbaycanla bağlı paylaşım
Ermənilər Tərtəri atəşə tutur: Yaralılar var
32 uşaq atası: “Hədəfim 50 övladdır”
Müştərinin evində kosmetik xidmətlərə icazə veriləcək
HAVA necə olacaq? 5 İyul
Məşhurların böyüyən ailəsi
Putindən növbəti Qarabağ addımı
Evlilik ildönümlərini belə qeyd etdilər
Alman tortu (foto-resept)
Müğənni videosuna görə evdən qovuldu
Sirli təbiət-Hissə 2
Hülya Avşar işləyən anaları tənqid etdi
Qadın.Netlə birlikdə hamiləlik (36-cı həftə)
“Küləklə sovrulanlar” filmi ekranlara qayıdır
Qırmızı kəmər incə belə dar gələr
Sevgilisinə 50 min dollarlıq sırğa bağışladı
Türkiyənin Milli Müdafiə Nazirliyi Azərbaycanı Milli Dirçəliş Günü münasibətilə təbrik edib
Sahib olmağımız lazım olan 4 dost modeli
Gözəl bədən üçün ən xeyirli qida məlum oldu
İtaliya ölkəmizə yeni səfir təyin etdi
Xəstəyə ölmüş insanın ürəyi köçürüldü
Yeni 100 dollarlıq əskinaslar dövriyyəyə buraxılacaq
Bu qidalar baş ağrısına səbəb olur
Hamiləlik zamanı ürək bulanmasını necə azaltmalı?
Nazirlikdən tədris ilinin başlama tarixi ilə bağlı AÇIQLAMA
Azərbaycanda hansı benzinin qiymətində dəyişiklik ola bilər?
Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin rəisinə general-polkovnik ali hərbi rütbəsi verilib
Mehriban Əliyeva Əlibaba Məmmədovu 90 illik yubileyi münasibətilə təbrik etdi
Xarici turistlər bölgələrə axın etməyə başladı
“Google” mobil operator olmaq istəyir
Günün ulduz falı
Naringinin xassələri alimləri heyrətə salıb
Uşaqları zəhmətə necə təşviq etməli?
Ayda qeyri-adi obyekt aşkarlandı-FOTO
Düyü şorbası (foto resept)
Çatışmayanı tap
Azərbaycan 900 yeni vaqon alacaq
Aktrisa Türkiyə qanunlarını dəyişdirdi
Qarabağı bu ölkənin ordusu azad edəcək
Yardımlıda yeraltı su mənbələri axtarılacaq
Şəhid Çingiz Qurbanovun nəşi geri qaytarılıb
Teledərslərin sabaha olan cədvəli açıqlandı
Dünyanın ən maraqlı 4 şəfalı su hövzələri
Uşağın oğlan və ya qız olmasının bəzi əlamətləri
Timoşenko koronavirusa qalib gəldi
Yataq dəstləri