Sübut olunub ki, ilk görüşdə həmsöhbətimizin ən gec fərqinə vardığımız xüsusiyyəti onun dərisinin rəngidir. Buna baxmayaraq bir çox insan iş həyatında kolleqasının və ya partnyorunun irqi ilə əlaqədar məsələlərində özlərini kifayət qədər narahat hiss edirlər və çox şeyi gizlətməyə çalışırlar. Belə davranışa irqi daltonizm adı qoyulub.
Aydın olub ki, irqi daltonizm bir çox anlaşılmazlıqlara gətirib çıxarır. Məsələn, əgər siz iş yerində irqi məsələləri görməməzlikdən gəlsəz və özünüzü narahat hiss etsəz, ətrafınız tərəfindən bu tam əks mənada anlaşıla bilər. Sizi qatı irqçi kimi başa düşə bilərlər.
Belə bir məşhur oyun var: "Tap görüm kimdi?". Bu oyun vasitəsi ilə aparılan təcrübələrin maraqlı nəticələri var. İştirakçılara 32 şəkildən ibarət komplekt təqdim edilirdi və təsvir edilməli olan şəxs göstərilirdi. Şəkildəki insanlardan yarısı qaradərili idi, yarısı isə ağdərili. Aydındır ki, oyunu daha rahat və sürətli oynamaq üçün irqlə əlaqədar bircə sual vermək kifayət edirdi. Çünki bu sualı verməklə, başqa sözlə, tapılası şəxsin ağdərili, yoxsa qaradərili olduğunu aydınlaşdırmaqla, avtomatik olaraq namizədlərdən 50%-ni oyundan çıxarılırdı ki, bu da yükü azaldırdı. Tərəf müqabilindən aslı olaraq iştrakçılar irqlə əlaqədar suallar verirdilər, amma irqi aydınlaşdırmalar zamanı özlərini narahat hiss edirdirlər. 21% iştrakçılardan "afroamerikalı" və "qara" sözlərini istifadə edildi. 10 yaşa qədər olan uşaqlar isə eyni sualı yetkin insanlardan 10 dəfə çox istifadə etdilər. İnsanlar irqlə əlaqədar suallar verməyə çəkinirlər.
Biznes dünyasının bu mövzudan çıxarmalı olduğu vacib dərs var. Yalançı utanc və narahatlıq hisslərini kənara qoyub, sadəcə milli bərabərlik və ədalətlilik prinsipləri ilə hərəkət etmək lazımdır. İrqi daltonizm prinsipcə gərəksiz bir şeydir və əks-nəticələr verir. Aydın məsələdir ki, işəgötürənlər istəmədikləri insanlarla işləmək istəmirlər. Bəzən bu prosesə irqçilik də qoşulur. Tarixən ABŞ-da bu qaradərili insanlara qarşı idisə, bu gün bu digər qitənin üzvlərinə qarşı da nümayiş olunur. Yeri gəldikdə insanlar irqlərində utanmamalı və lazım olduqda bununla əlqdar məlumat da verməlidirlər. Hər halda anlayış kimi "İrqi daltonizm" maraqlı termindir.
Məqalə Harvard Business Review jurnalının, 2013 Sentyabr tarixli buraxılışının törəməsidir.
Orijinal məqalə: səh. 22, Maykl Norton, İrqi Daltonizmin qiyməti"
İbrahim Niftiyev
XƏBƏR LENTİ
Suyun verilməsində məhdudiyyət olacaq - ƏRAZİLƏR
Qara çayın faydaları
Mükəmməl saçlara xüsusi qulluq
Pensiyaçılara ŞAD XƏBƏR
Prezidentlərin görüşü gözlənilir
Qarğıdalı salatı (foto resept)
Davosda sensasiyalı açıqlama: "Avropa Birliyi dağılacaq!"
31 barmaqlı körpə doğuldu
Can Yamanı İspaniyada 2000 fanat qarşıladı
Nə üçün əsgər paltarları xaki rəngdədir?
İnsan orqanizmi üçün zərərli olan ərzaqlar
Quru pomidor salatı (foto-resept)
O qədər xoşbəxtdir ki...
Boksçumuzdan nokaut
Yoluxmalarla bağlı karantinin yenidən sərtləşdirilməsi mümkündür? - AÇIQLAMA
İlham Əliyev soyqırımı qurbanlarını andı - FOTO
Kim Çen In yeni nüvə silahını sınaqdan keçirmək niyətindədir
Rəngarəng donlar
Düşünün və tapın
Qara sarımsağın inanılmaz faydaları
Arıqladan detokslar
Gülüş: qatil, yoxsa xilaskar?
Bicsən, ya ağıllı? (Test)
Dünyanın ən yaşlı atasının taleyi-FOTO
Əsəbləri sakitləşdirən üsullar
Sellülit
Məşhur aktrisa qorxunc qəza keçirdi-FOTO
"Arka sokaklar"ın Mesutu yenidən ata olacaq
Qeyri-adi aksesuarlar
25 ən təhlükəli ərzaq - SİYAHI
Zipjetin araşdırdığı 18 sakit ölkə
Bütün dövrlərin stili
Emir Berke Zincidi kimdir?
Azərbaycan hərbçisindən çağırış - VİDEO
Sürücülər bu xəbəri mütləq izləsin
Cem Yılmaz Fəxri Xiyabanı ziyarət edib - FOTO
Karantin rejiminin sərtləşdirilməsi ilə bağlı MÜHÜM AÇIQLAMA
Bakı bulvarında inanılmaz görüntülər - Minlərlə balıq sahilə çıxdı - VİDEO
Hadise geyimi ilə TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ_FOTO
"Arvadlarınızın açıq-saçıq şəkillərini saxlamayın"
3 il yaşayan qızılgül
Eyni bal toplayanlar arasında seçim necə aparılacaq? - RƏSMİ
Təhsil Nazirliyindən orta məktəblərdə bu günə olan koronavirusa yoluxma ilə bağlı AÇIQLAMA
Ceyhun Bayramov BQXK-nin baş direktoru ilə görüşdü
Estoniya Prezidenti İlham Əliyevi yenidən Azərbaycan Prezidenti seçilməsi münasibətilə təbrik edib
Məşhur aktrisa 80 yaşlı biznesmenə ərə getdi-FOTO
Azərbaycanlı gənclər Türkiyəni HEYRƏTƏ GƏTİRDİ - VİDEO
Gülben Ergendən fərqli etiraf
Bella Hadid ərəblərdən üzr istədi-SƏBƏB
Hava Nəqliyyatında polis işləmək istəyənlərin nəzərinə
- ŞƏRHLƏR