Demək olar ki, istənilən yaşda adamlar tez-tez yarızarafat-yarıgerçək yaddaşlarının zəifləməsindən şikayətlənirlər. Bu zarafat olsa, dərd yarıdır, amma bəzən Altsgeymer xəstəliyi və ya qocalıqla bağlı ağıldankəmlilik hallarına da rast gəlmək olar. Hər iki halda insan sadəcə unutqan olmur, onun əvvəlki illərlə bağlı bütün xatirələri yaddaşından silinir.
Təsadüfi deyil ki, bu məsələ müasir təbabəti ciddi narahat edir, axı hazırda 65 yaşdan yuxarı insanların 5 faizi ağıldankəmlikdən əziyyət çəkir. Yaşı 80-i keçmiş adamlar arasında isə bu göstərici daha yüksəkdir. Lakin araşdırmalar göstərir ki, unutqanlıq heç də həmişə ağıldankəmliyin başlaması əlaməti deyil. Çox vaxt buna səbəb yaddaşın məşq etdirilməməsidir. Aşağıdakı tövsiyyələrə əməl etsəniz, “laxlamış” yaddaşınızı asanlıqla bərpa edə bilərsiniz.
Müntəzəm olaraq fiziki təlimlərlə məşğul olun. Tədqiqatlar nəticəsində sübut olunmuşdur ki, müntəzəm fiziki məşğələlər, hətta qoca yaşda da beyin toxumasının itkilərini xeyli azaldır.
Sağlam qidalanma qaydalarına əməl edin. İlk növbədə qidanın tərkibində şəkər və heyvan mənşəli piylər azaldılmalı, antioksidantlarla zəngin olan qara qarağat, ispanaq və çuğundur kimi meyvə və tərəvəzlər üstünlük təşkil etməlidir. Tünd yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər maqneziumla zəngin olur və yaddaşı bərpa etməyə kömək edir.
Yeni bacarıq və vərdişlər mənimsəməyə çalışın. Daim əvvəllər məşğul olmadığınız təzə bir şey, məsələn, fortepiano çalmaq və ya xarici dil öyrənin. Bu beynin işini stimullaşdırır və sabitləşdirir.
Yuxunuza fikir verin. Alimlər belə hesab edirlər ki, uzunömürlü insanların çoxu sutkada 6-9 saat yatır. Hədsiz az yatmaq diqqətin cəmləşməsinə ziyandır. Lakin həddən çox yatmaq da zərərlidir.
Yaddaşınızı müntəzəm məşq etdirin. Oxuduğunuz kitabda və ya şahid olduğunuz hadisədə ən mühim məqamları qeyd edin və onları yadda saxlamağa çalışın. Insanlarla daha çox ünsiyyət qurmağa çalışın. Söhbətlər, xüsusən də müsbət emosiya doğuran söhbətlər beyni lazımı formada saxlamağa kömək edir.
Vaxtınızı və işinizi təşkil edin. Hər bir mühüm xırda şeyin (açar, eynək və s.) yerini tapın. Görmək istədiyiniz işlərin siyahısını tərtib edin.
Televizordan uzaq olun, mütəxəssislər belə hesab edirlər ki, televiziya verlişlərinə həddən artıq aludə olmaq əsəb sistemini zəiflədir.
Mühim məlumatları qısaca qeyd edin. Bu, qısamüddətli yaddaşın uzunmüddətli yaddaşa keçməsinə kömək edir.
“Başsındıran məsələlər” həll edin. Krossvordlar, kart oyunu və stolüstu oyunlar yaddaşı yaxşılaşdırır.
XƏBƏR LENTİ
Özbaşına tikintiyə mülkiyyət hüququ verilə bilər
Azərbaycanda təbii qaz təchizatçısı dəyişib - QƏRAR
Şah plov (foto resept)
Beren Saat Kənan Doğulunun sözünü yerə saldı-FOTO
Barak Obamadan qəribə açıqlama
Düşmən Talış və Suqovuşanda “Euronews”un çəkiliş qrupunu atəşə tutdu - RƏSMİ
Ermənistan dövlət sərhədində atəşkəs rejimini pozub - RƏSMİ
Gözləriniz işıq saçacaq
2013-cü ilin 9 dırnaq boyası
Daha 6 rayon və 3 şəhər üzrə 190 manat birdəfəlik ödəmə veriləcək
DİM imtahan verəcək şəxslərə MÜRACİƏT ETDİ
Süd verən analara yay tövsiyələri
HAVA necə olacaq?-17 yanvar
Təhsil nazirinin Lənkəranda vətəndaşları qəbul vaxtı dəyişdirilib
Kakoslu piroq (foto resept)
Gözəl qadın, ağıllı qadın
Tanınmış obrazlar fərqli qələmdən
Avropada rouminq ucuzlaşacaq
Müəllimlərin maaşı 40 faizə qədər artacaq
Cehizlik qablar
Mançini: "Onda "Qarabağ"a təbriklər!"
FİFA Messini seçdi
Şəkillərdə gözəl görünməyin yolları
Düşmənin Ağdərədə yerləşən alaylarını silah-sursatla təmin edən anbar partladı - RƏSMİ
Qış aylarında bu dərmanlardan İSTİFADƏ ETMƏYİN!
Dünya yeni ili necə qarşılayır?
Ledi Qaqa bu dəfə də TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ-FOTO
Ermənilər kəndlərimizi atəşə tutdular
Bakı dönərxanalarında qiymət döndü
Kim ölməyi və evlənməyi qadağan etdi
Kişilərin qadınlardan eşitmək istəmədikləri...
Gündən qoruyan kremlər... heç nədən qorumur - ARAŞDIRMA
Karantindən bezdi, evinin altında 120 illik tunel kəşf etdi - FOTO
"Jozefina" tortu (foto resept)
Sevgilisi Hadisənin evinə köçdü
Dekolteli ziyafət donları
Bu adam benzin içərək yaşayır
Seda Sayanı təhqir həbs olundu
"Harry Potter"in yazıçısı koronavirusa yoluxub-FOTO
Demet Acunu məhkəməyə verdi
Daima düşünən insanlarda mövcud olan xüsusiyyətlər
Bu da üzən göydələn
Amerikalı alimlər açıqladı: “Mükəmməl qadın üz cizgiləri bu formadadır”
Dnepropetrovskidən Bakıya birbaşa təyyarə reysi açılır
Vladimir Zelenski koronavirusa yoluxub
Su haqqında bilmədiklərimiz
Prezident İlham Əliyev Belarusda səfərdədir
Damla şokoladlı şirniyyat (foto resept)
“Johnson&Johnson”un koronavirusa qarşı vaksini davamlı immun cavab reaksiyasına səbəb olub
Günün qoroskopu: qətiyyətli, sərt və hətta aqressiv olun
- ŞƏRHLƏR