1992-ci il may ayının 8-nə keçən gecə erməni hərbi birləşmələri keçmiş sovet ordusunun 366-cı alayının hərbi qulluqçularının və 40 zirehli texnikasının köməyi ilə Şuşa şəhərinə hücuma keçdilər. Uzun sürən artilleriya atəşindən və qeyri-bərabər qanlı döyüşlərdən sonra şəhər işğal olundu.
Şuşa işğal nəticəsində ölüm sükutuna qərq olub. Bütün dünyanın, beynəlxalq təşkilatların işğalçı ölkə kimi tanıdığı Ermənistanın silahlı qüvvələri bu şəhərdə Azərbaycan xalqının izlərini silmək, onu unutdurmaq üçün ən ağlagəlməz cinayətlərə əl atmışlar. Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binaları, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, zəngin muzey və kitabxanaları muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir.
Şuşanın işğalı nəticəsində şəhərdə 195 nəfər Azərbaycan vətəndaşı xüsusi amansızlıqla qətlə yetirilmiş, 165 nəfər yaralanmış, onlardan 150 nəfəri əlil olmuş, 552 körpə valideynlərini itirmiş, 20 mindən artıq əhali isə doğma yuvasını tərk edərək məcburi köçkün vəziyyətinə düşmüşdür. Əsir və girov götürülmüş 58 azərbaycanlının taleyi barədə bu günə qədər məlumat yoxdur.
Şuşa şəhərində azərbaycanlıların tarixi izlərini silmək məqsədilə vandallar 600 yaxın tarixi memarlıq abidəsini, o cümlədən Pənahəli xanın sarayını, Cümə məscidini, Aşağı Gövhər Ağa məscidi, Xurşud Banu Natəvanın evini, Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini yerlə-yeksan etmiş, 7 məktəbəqədər uşaq müəssisəsini, 22 ümumtəhsil məktəbini, mədəni-maarif, kənd təsərrüfatı texnikumlarını, orta ixtisas musiqi məktəbini, 8 mədəniyyət evinin, 22 klubu, 31 kitabxananı, 2 kinoteatrı, 8 muzeyi, o cümlədən Şuşa tarix muzeyi, Dövlət xalça muzeyinin filialı və xalq tətbiqi sənəti muzeyi, Qarabağ dövlət tarix muzeyi, turist bazasını, Qafqazda yeganə Şərq musiqi alətləri fabrikini dağıtmış, buradakı nadir sənət incilərini talamış və məhv etmişlər. Ermənilər insanlığa sığışmayan vəhşiliyə də əl atdılar: Üzeyir Hacıbəyov, Bülbül, Natəvan kimi tarixi şəxsiyyətlərin heykəllərini güllələdilər.
Şəhərin tarixi muzeyinin 5 minədək əşyası, Azərbaycan Xalçası və Xalq Tətbiqi Sənəti Dövlət muzeyi Şuşa filialı, Dövlət Qarabağ Tarixi muzeyinin 1000-dək əşyası, professional Azərbaycan musiqisinin banisi, bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin (300-dən çox əşya), vokal sənətimizin əsasını qoymuş böyük müğənni Bülbülün (400-dək əşya), görkəmli musiqiçi və rəssam Mir Mövsüm Nəvvabın (100-dən çox əşya) xatirə muzeylərinin fondları qarət edilib. İşğal olunmuş ərazilərdə erməni işğalçılarının özbaşınalığı, tarix və mədəniyyət abidələrimizin dağıdılması və qəsdən korlanması “Silahlı münaqişə baş verdikdə mədəni dəyərlərin qorunması haqqında” 1954-cü il Haaqa Konvensiyasına, “Ümumdünya mədəni və təbii irsin mühafizəsi haqqında” YUNESKO-nun 1972-ci il konvensiyasına ziddir.
Azərbaycan xalqının mədəniyyətinin, əsrarəngiz musiqisinin beşiyi sayılan, tarixi Azərbaycan torpaqlarının əbədi və ayrılmaz parçası, böyük alimlərin, bəstəkarların, şairlərin vətəni olan Qarabağın paytaxtı – Şuşa şəhəri artıq iyirmi ildir ki, təcavüzkar Ermənistan Respublikasının işğalı altındadır. Düz iyirmi ildir ki, yadlar tapdağı olan Şuşa ölüm sükutuna qərq olub. Bütün dünyanın, beynəlxalq təşkilatların işğalçı ölkə kimi tanıdığı Ermənistanın silahlı qüvvələri bu şəhərdə Azərbaycan xalqının izlərini silmək, onu unutdurmaq üçün ən ağlagəlməz cinayətlərə əl atmışlar. Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binaları, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, zəngin muzey və kitabxanaları muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Prezident xanımı ilə ziyafətdə - FOTO
Azərbaycanda paytaxt Bakıdan savayı bir neçə yarımmərkəz yaradılacaq
Quba xalçalarının qiyməti
Bir az əylənək
Azərbaycanlılar batan gəmidə
İnternetin keyfiyyəti artacaq
Azərbaycanda bu xəstəliyin daha çox yayıldığı rayonlar
Şərq təqvimi üzrə 2019-cu İL PROQNOZU
Suriya Türkiyəni vurdu: yaralılar var
Bizi yuxusuz qoyan nədir?
Bakıda keçiriləcək Yeni İl yarmarkalarının ünvanları açıqlandı
Yay bitir, Bakının dərdi oyanır
Çəkinin artmasına səbəb olan xəstəliklər
Danimarkada qəribə hadisə: Koronavirusa görə öldürülən su samurlarının cəmdəkləri basdırıldıqları yerdən çıxdı
Rəcəb Tayyib Ərdoğan Bakıya gələcək
Bütün zamanların istilik rekordu qeydə alındı
Azərbaycan filmləri qardaş ölkədə
Bu şəxslərə ŞAD XƏBƏR: Pulun üstünə pul gələcək - VİDEO
DİN-dən əhaliyə XƏBƏRDARLIQ
“İnstagram” və “Facebook” çökdü
Zaman səyahətçisindən qorxunc açıqlama-70 dərəcə istilər
Ata sevgisi
Hörgülü şal modelləri
Bir az möhlət istəyirəm ömürdən...
"İndiki ağılımız olsaydı"-bunu heç düşünmüşükmü?!
Ərinizin xəyanətini necə qarşılamalısınız?
Paşinyanla Merkel arasında növbəti telefon danışığı baş tutub
Azərbaycan və Ermənistan prezidentləri Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həlli prosesini aktivləşdirmək barədə razılığa gəliblər
Lermontov dueldə öldürülməyib - FAKT
Övladınızı internetdə gözləyən təhlükələr
Yuxusuzluq yaradan ərzaqlar
Azərbaycanda müəllim ordusu qadınlardan ibarətdir
Azərbaycanlı hakerlər 30-dək erməni saytını dağıdıblar
Pulsuz dərmanla təmin edilən xəstələrin sayı açıqlandı
Şeyma Subaşı yeni döyməsi ilə gündəm oldu - FOTO
Sıla və Hazerin toy günü məlum oldu-FOTO
Kənd turizmindən pul qazanmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
Yeni manikür trendi - Şotlandka
Həftə sonunun HAVAsı
"Şəkərbura" (foto-resept)
Ərdoğan: Sübut edə bilməsən, alçaqsan, namərdsən
O daş altda Məmməd Araz yaşayır...
Pensiyalar artırılacaq - RƏSMİ
Nikol yeni filmini qızlarına qadağan etdi-SƏBƏB
Meyvəli-kakoslu desertlər (foto resept)
Çində COVID-19-un ikinci dalğasının olmamasının səbəbi izah edildi
Fahriyeylə Burakın oğlunun ilk FOTOsuna 2 milyon verirlər
Kompüteriniz üçün maraqlı şəkillər
Qadin.Netlə birlikdə hamiləlik (27-ci həftə)
Bu robot dəfnlərdə rahibləri əvəzləyir
- ŞƏRHLƏR