İngilis dilindən tərcümədə “dilim” adlanan “çipsi”nin yaradılması tarixi 24 avqust 1853-cü ilə təsadüf edir. ABŞ-ın Saratoqo Sprinqs şəhərində yerləşən bahalı Amerika restoranlarından birində baş aşpaz Corc Kram müştərisi üçün adəti üzrə kartof qızardıb. Lakin müştəri kartofu qalın qızartdığına görə aşpazı məzəmmət edib və sifarişi geri qaytarıb. Bundan əsəbiləşən Kram kartofu nazik doğrayaraq, xırçıldayana qədər yağda qızardıb. Bu, müştərinin çox xoşuna gəlib. Hətta bu yeməyi menyuya “Saratoq çipsi” adı ilə əlavə etmişdilər. Bundan sonra 30 il müddətində “çipsi”ni ancaq bahalı restoranlarda sifariş etmək olardı. Nəhayət, 1890-cı ildə o, küçəyə çıxarıldı. Vilyam Teppenden adlı şəxs Klivlenddə qəlyanaltı furqonunda kartofu “çipsi” qızartdı. Çox keçmədi ki, onun populyarlığı bütün Amerikanı bürüdü. Onun satıldığı xüsusi paket yarandıqdan sonra isə bütün dünyada tanındı.
Bu gün aşpazlar “çipsi”ni iki üsulla hazırlayırlar. Birincisi ənənəvi üsuldur. Bu zaman kartof 15-20 mm qalınlığında doğranır, yuyulur, duz-istiot vurulub yağda qızardılır. Yalnız sonda dadverici əlavələr vurulur. Onlar müxtəlif ölçüdə, çox zaman oval və burulmuş formada xırçıldayana qədər qızarmış olur..
“Çipsi”nin digər hazırlanma qaydası “qəlib” üsuludur. Bu cür “çips”lər un və xəmir kündəsindən hazırlanır.Sonra bu “çips”ləri alan istehlakçılar müvafiq dadvericilər vurmaqla qızardırlar.Xüsusi xəmirdən hazırlandığı üçün belə çipsilərə müxtəlif fiqurlar vermək olurdu. Bu texnologiya ilə “çipsi” nəinki kartofdan, başqa ərzaqlardan da hazırlamaq olar. Maraqlıdır ki, Mərkəzi və Cənubi Ameriakada “çipsi”ni qarğıdalıdan, Cənub-Şərqi Asiyada isə düyüdən hazırlayırlar.
Həkimlər onun tərkibində nə vitamin, nə mineral, nə də keyfiyyətli qida maddələrinin olduğunu deyirlər. Hələ üstəlik, güclü emaldan sonra bütün müsbət keyfiyyətlərini itirən kartof zərərli xüsusiyyətlər əldə edir. Dietoloqlar 100 qr “çipsi”də 300 qr yağ olduğunu hesablayıblar. Bu da həzmetmə sistemindəki problemlərə, piylənmə və əqli fəaliyyətin tormozlanmasına gətirib çıxarır. Eyni zamanda, bütün “çips”lər həddindən artıq duzlu olur ki, bu da həkimlərin rəyinə görə, sümüklərin inkişafına mane olur, maddələr mübadiləsinin pozulmasına və ürəkdə problemlərə gətirib çıxarır. Ona qatılan dadvericilər isə uşaqlarda allergiyaya səbəb olur. Bu qatqılar yeni icad olunduğuna görə, onların təsiri tam araşdırılmayıb
Aynur Alimuradbəyli
XƏBƏR LENTİ
Kişilər üçün: Boynu qılıncdan qoruyan istidə özü bıçağa dönür
Sarkisyan Azərbaycandadır
Quş qripi yenidən xortladı
Uzun omurlu evlilik
Ata oyuncaqdan ölmüş oğlunun ürək döyüntülərini eşitdi – VİDEO
Məsamələri kiçildən 3 təbii maska
HAVA necə olacaq?-9 dekabr
Messi imicini dəyişdi-FOTO
Marsda növbəti həyat əlamətləri
Əroğanın qızının toyundan FOTOlar
15 yaşlı girovdan xəbər var
DƏHŞƏTLİ İSTİLƏR gəlir: temperatur rekord həddə yüksələcək
Rusiyada koronaviruslu körpə doğuldu
Silvestr Stallone məhkəməlik oldu
Heç vaxt görmədiyiniz tərzdə ayaqqabılar
Çingiz xanın qəbri haradadır?
İlk Avropa Oyunlarının yayımı üçün 60-dan çox şirkətlə razılaşma əldə olunub
Payız depressiyası
Bananın ziyanı və xeyri
Dəriyə parlaqlıq verən 2 gözəllik maskası
Dikkensdən Qoqola ədəbiyyatda yeni il ənənəsi
Anası sizi sevmirsə...
Bakıda bağçalarda yoxlamalar başladı
Azərbaycan 4 ölkə ilə Anlaşma Memorandumu imzalayacaq
190 manatlıq ödəmələr üçün nə qədər vəsait sərf olunacaq? - RƏSMİ
TƏBİB: “Koronavirusdan sağalmış şəxsin təkrar test olunması tələb edilməməlidir”
Təhsil Nazirliyindən müəllimlərlə xəbər
Eşqin 7 səviyyəsi
Nemtsovun qətlinin motivi bəlli oldu
Şuşada ilk çörək sexi fəaliyyətə başladı - VİDEO
Salam Allahın salamıdır: Bəs biz kimik?
Konqresmen Azərbaycandan yazdı
Burak və Fahriyə 18 milyonluq ev alır-FOTO
"The Hill": Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin fəaliyyəti müsəlman və ərəb dünyası üçün nümunə oldu
Olimpiya məşəli tarixdə ilk dəfə açıq kosmosa çıxarıldı
Son 45 ildə İLK DƏFƏ - İraqlı qız dünya gözəllik yarışmasında - FOTO
Gülməli heyvan şəkilləri
Günün ulduz falı - 09.02.2014
Binə hava limanı bağlanır
BDU-dan karantinə alınan çinli tələbə ilə bağlı - Açıqlama
Ər və arvad mübahisə zamanı nələri etməməlidir?
Azərbaycanda erkən nikah problemləri: nə etməli?
Obamanın qızı Harvardda oxumağa başladı
Arda Turan doğulacaq oğlunun adını açıqladı-FOTO
Paltaryuyan maşınınızın ömrünü sirkə ilə uzadın!
"Tısbağa" tortu və "Zebra" piroqu
Azərbaycanda əhalinin dolanışığı qonşu ölkələrlə müqayisədə qənaətbəxşdir
Dərini gəncləşdirən 11 qida
Gəlinlik modelləri
Müəllim olmaq istəyən abituriyentlərə müjdəli xəbər
- ŞƏRHLƏR