Aparılmış yeni bir tədqiqatda rəngli görmə qabiliyyətinin genetik təkamülü araşdırılıb. Alimlər bu günkü formada görmə qabiliyyətinin insanda necə yarandığı sualını cavablandırmağa çalışıblar.
Şozo Yokoyamanın başçılıq etdiyi tədqiqatçı qrupun əldə etdiyi nəticələrə görə, ilk əvvəl mavi, daha sonra isə ardıcıllıqla yaşıl və qırmızı rəngləri ayırd etmə qabiliyyəti təkamülləşib. Digər çalarlıqların dərk edilməsi isə bu üç əsas rəngin ayırd edilə bilinməsi nəticəsində baş verib.
"PLOS Genetics" jurnalının buraxılışında dərc edilən məqalədə insan gözü retinasının mərkəzi hissəsinin xüsusi fotoreseptorlara - koni hüceyrələrinə (cone cells) sahib olduğundan bəhs edilir. Bu reseptorlardan ümumi olaraq üç ədəddir ki, onların hər birisi bu və digər rəngin qəbul edilməsini təmin edir. Hər üçünün də zülal mənşəli işığahəssas piqmentləri var.
Alimlər bunların təkamülünü izləyib-araşdıraraq, mavi rəngin dərk edilməsini mümkün edən piqmentin ən başda yarandığını təsdiq ediblər. Bu piqmentin ultrabənövşəyi şüaların qəbul edilməsinə cavabdeh olan zülaldan təkamülləşdiyi məlumdur.
Bir versiyaya əsasən, primatlarda rəngli görmə qabiliyyətinin yaranması gündüz həyatı tərzinə keçid alınması ilə şərtləşdirilib. Bu ilk primatlar yetişən meyvələrlə yetişməyənləri, göyərmə çalarlıqlarını ayırd etmək məcburiyyətində idilər. Beləliklə onlar, yavaş-yavaş uzaq əcdadlarından qalma görmə bacarıqlarını itirərək, əvəzində yenilərini əldə edirlər.
Araşdırma əsnasında alimlər bir çətinliklə üzləşiblər. Məsələ burasındadır ki, belə piqmentlər yaranma anından bu günədək bir neçə dəfə mutasiyalara məruz qalıblar. Zülalın mümkün minlərlə təkamül yolu versiyaları arasından alimlər cəmi səkkizini ayırd edərək, rəngli görmənin necə formalaşdığını aydınlaşdırmağa çalışıblar. Lakin görünür ki, əsaslı sübutlar əldə etmək üçün tədqiqatlarına davam etməli olacaqlar.
Həyatın Təkamülü
XƏBƏR LENTİ
Nağıl kimi toy üçün gəlinliklər
Nəhəng BALİNA-görənləri heyrətləndirir-FOTO
Karantinin uzadılıb-uzadılmamasına qərar veriləcəyi vaxt açıqlandı - RƏSMİ
Bir evdə yolka bəzəmək neçəyə başa gələcək? - QİYMƏTLƏR
Kimə daha çox yaraşır?
Merve Boluğur yanındakı şəxsin kimliyi barədə açıqlama verdi-FOTO
Hava ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ
Sellülit və çatlardan qurtulmağın yolu
Praqa Qradı (Praqa kremli)
İsti suyun faydaları
Azərbaycanda 12 illik orta təhsilə hansı tədris ilindən keçiləcək?
Murad Yıldırım bu addımı ilə hər kəsi TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ
"iPhone 6" rekord qırdı
Kakaolu zəngin tərkibli bulkalar (foto-resept)
Qısa saçlı qadınlar üçün 7 sevdiyiniz toy saçı
Sabahın HAVAsı
Maraqlı şəkillər
Heyvanların da duyğuları var
Blinçik tortu (foto resept)
Fərqli istedada malik gəncimizi siz də tanıyın! - VİDEO
Günün qoroskopu: enerjiniz, özünüzə inamınız, qətiyyətiniz çoxdur
Boş döl yumurtası sindromu və əlamətləri
Azərbaycanda ilk dəfə Milli Qolf Turniri keçirilir
Bu kreditlərdən canımız nə vaxt qurtaracaq?
Buraxılış imtahanlarının siyahısında dəyişiklik edilib
Xoşbəxtlik üçün qidalar
Ayaqlar niyə yorulur?
Məşhur cütlük AYRILDI
Qadin.Netlə birlikdə hamiləlik (26-cı həftə)
Cəbhədən ən son xəbər
İnstaqram yenilik etdi
Popkornlu manqo salatı (foto resept)
Qırxında öyrənən gorunda çalar
"Quba alması"na müştəri tapılmır
“Ya qələbə qazanmalı, ya da əşyalarımızı toplayıb evə qayıtmalıyıq”
Nemtsovun xatirə marşı Moskvanı titrətdi
Kimlərin təqaüdü artıq olacaq?
Hərəkətin möcüzəvi gücü (2)
"Azərbaycan informasiya-kommunikasiya texnologiyaları sahəsində dinamik inkişaf edən ölkələr sırasındadır"
Günün ulduz falı
Fərqli üz cizgiləri necə yarandı?
Xarab lampaları necə istifadə etməli?
YAY FOBİYASI: bu xəstəlik kimləri ölümə aparır?
Əllərdəki ləkələrdən xilas olmaq üçün 3 tövsiyə
Yer kürəsində mövcud olan bütün ağac növlərinin SAYI bilindi
Bakıda avtobus qəza şəraiti yaratdı
Şəkər xəmiri ilə "Qış nağılı" tortu (foto-resept)
Qurban ətini necə yeməli?
Bakının məşhur marketində iyrənc mənzərə
Braziliya deputatları Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllinə dair müraciət qəbul edib
- ŞƏRHLƏR