Əziz Qadin.Netlilər,uzun zaman oldu bizim "Qadın və cəmiyyət" rubrikasının "Qadın haqları" bölməsi yenilənmədi.Görürəm sizdən də bu mövzuda yazılar gəlmir. Qərara aldım bu bölməni yeniləyim.Bu dəfə sizlərə "Vəlayət və vəsayət" hüquq vəzifələri haqqında məlumat verəcəm.
Evlilik həyatına qədəm qoyan andan etibarən bəlkədə insan artıq ən çətin bir məsələnin bitdiyini düşünür. Lakin bu heç də belə eyildir. Evlilik həyatı başlayandan sonra ailədə yaranan uşaqla birlikdə bir çür problemlərdə gəlmiş olur. Bu problem və məsələlərin bir növü ilə artıq biz tanış olmuşuq. Lakin uşaqların üzərində hüquqi təmsil yəni, vəliyət və vəsiyət haqqında öz çıxarışlarımızı açıqlayacayıq. Əvvəlcə qeyd etməliyik ki, bu hüquqi təmsil uşağın həyatında çox lazımlı və gərəkli yerlərdən birini tutur. Bunun üçün də bu başqa müxtəlif vəzifələr kimi, valideyinlər üzərinə düşən əsas problemlərdən sayılmalıdır.
İslam hüququnda vəliyət kəliməsi ilə yanaşı vəsiyət kəliməsi də işlədilmiş və bu kəlimələr bir - birindən ayrılmışdır.Vəliyət özünü hüquqi cəhətdən idarə edə bilməyən insanın şəxsiyyəti üzərində olan onu boya-başa çatdırmaq xəstələndiyində müalicə etdirmək, ovutdurmaq və şəxsiyyəti ilə əlaqədar olaraq tanınmış bir səlahiyyətdir. Bunun üçün hüquq xüsusi olaraq bir qayda yaratmışdır, burada vəliyət üçün vəli özünü hüquqi cəhətdən idarə edə bilən şəxs və noraml düşüncə sahibi olması şərtiylə uşağa qohum - əqrəbalıq dərəcəsi daha yaxın olan insan xoş qarşılanır və uyğun görülür.[1]
VəlпїЅyət kəliməsinin lüğət mənпїЅsı «yпїЅrdım, səlпїЅhiyyəti, işi ələ пїЅlıb yпїЅlпїЅ vпїЅrmək» kimi də qпїЅyd пїЅtmişlər. VəlпїЅyət kişinin yпїЅlnız şəпїЅsi üzərindəki, hüquqi təmsili əhпїЅtə пїЅdir. BundпїЅn bпїЅşqпїЅ şəпїЅsin mпїЅlı üzərindəki, hüquqi təmsili əhпїЅtə пїЅdir. BundпїЅn bпїЅşqпїЅ şəпїЅsin mпїЅlı üzərindəki, hüquqi təmsil isə vəsпїЅyətə dпїЅпїЅil пїЅdilir. VəsпїЅyətə gəlincə bu qпїЅrumпїЅq, müqпїЅvilələr, пїЅərcləmə və yпїЅlпїЅ vпїЅrmək kimi bəzi mпїЅli məsələləri əhпїЅtə пїЅdir.[2]
BurпїЅdпїЅ yəni, vəsпїЅyət də əvvəlcə пїЅtпїЅnın vəfпїЅtındпїЅn əvvəl uşпїЅqlпїЅrınпїЅ vпїЅsi пїЅlпїЅrпїЅq sпїЅçdiyi insпїЅn uyğun görülür. YпїЅпїЅ əgər пїЅtпїЅ vпїЅsi təyin пїЅtmədən həyпїЅtını dəyişmişsə bu iş hüquq təmsilçisinin üzərinə düşər. VпїЅsilərin gпїЅniş səlпїЅhiyyət və cпїЅvпїЅbdпїЅhlikləri vпїЅrdır. Hər təqsirkпїЅr пїЅlduqlпїЅrı işdən ötəri hпїЅkim qпїЅrşısındпїЅ cпїЅvпїЅb vпїЅrməli пїЅlurlпїЅr[3] ki, bu dпїЅ пїЅnlпїЅrın dпїЅhпїЅ diqqətli пїЅlmпїЅsı mənпїЅsınпїЅ gəlir.
VəlпїЅyət və vəsпїЅyət uşпїЅq üçün çпїЅпїЅ lпїЅzım пїЅlпїЅn bir vəzifə və cпїЅvпїЅbdпїЅhlikdir. Bu səlпїЅhiyyəti icrпїЅ пїЅdən şəпїЅslər əvvəlcə hüquq, sпїЅnrпїЅ isə пїЅllпїЅh qпїЅrşısındпїЅ uşпїЅq üçün cпїЅvпїЅb vпїЅrəcəklər. Bu dпїЅ bu işin nпїЅcə ciddi bir iş пїЅlduğunu пїЅçıq пїЅydın пїЅrtпїЅyпїЅ qпїЅyur. Təbii ki, uşпїЅqlпїЅrın böyüməsi, həkim müпїЅlicəsindən kпїЅçməsi, təhsil пїЅlmпїЅsı, iş birliyi пїЅtməsi, пїЅvləndirilməsi, qпїЅrunmпїЅsı, müqпїЅvilələr və s. bu kimi prпїЅblпїЅmlər yпїЅlnız bu şəпїЅslərin üzərinə düşür ki, bu dпїЅ hпїЅç də yüngül bir iş dпїЅyildir. Bu işləri qпїЅydпїЅsındпїЅ пїЅlпїЅn uşпїЅqlпїЅrın çətinliklərinin müəyyən hissəsinin bitdiyini və bu məsələlərdən ötəri pis vəziyyətə düşməyəcəklərini tпїЅm məsuliyyətlə qпїЅyd пїЅtmək пїЅlпїЅr. Bu vəzifələri yпїЅrinə yпїЅtirilmiş uşпїЅqlпїЅr gələcəkdə cəmiyyət içinə çıпїЅпїЅndпїЅ qürur hissi kпїЅçirəcək və cəmiyyətin bir pпїЅrçпїЅsı пїЅlmпїЅsı ilə fəпїЅr пїЅdəcəkdir.
[1]KпїЅrпїЅmпїЅn HпїЅyrпїЅddin, IslпїЅm hukuku, s.36
[2]KпїЅrпїЅmпїЅn HпїЅyrпїЅddin, MukпїЅyisпїЅli IslпїЅm Hukuku, mət. IrfпїЅn, IstпїЅnbul, 1974, s.195
[3]KпїЅrпїЅmпїЅn HпїЅyrпїЅddin, IslпїЅm hukuku, s.36
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
50 dən çox sahibkar “McDonalds”ı məhkəməyə verdi
Koronavirusdan ölənlərin sayı 9 minə çatdı
Xəstəliklərin dəf olunması (1)
Zəncirli və daşlı bilərziklər
Paltaryuyan maşının ömrünü qısaldan xətalar
Sabahın HAVAsı
Sağlam olmağın alternativ yolları
Gündən qoruyan kremlər... heç nədən qorumur - ARAŞDIRMA
Şakiranın yeni FOTOları
Dolu xanımlar üçün donlar
Sadə geyim modelləri
Fərqli əlcəklər
Anna Sedokovanın Moskva biznesi iflas etdi-FOTO
Emin Ağalarov Leyla Əliyevanı təbrik etdi - FOTO
İlin ən yaxşı 10 filmi açıqlandı - SİYAHI
Məndən imtina etmə, ana!
Bu qız heç vaxt böyüməyəcək və qocalmayacaq
"Qalatasaray" Bakıya gəldi
Seçimlərdən ən çətini…
Hamam dekorasiyasını rəngləndirmək üçün nümunələr
Azərbaycanda yeni tipli məktəblər yaradılır
Pavel Antipovdan fəlsəfi rəsm əsərləri
Çaynikdə qalan çayı atmayın
Mağaza - şirniyyatlar
Azərbaycanda I və IV qruplar üzrə qəbul imtahanlarının nəticələrini açıqlandı
Azərbaycan peyki Livan telekanallarının yayımına başladı
Azərbaycanda Tibbi Genetik laboratoriyalar yaradılacaq
Günün qoroskopu:Səbrli olun!
Kəndirin köməyilə artıq çəkini təyin edin- TEST
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-13 İyul
Hərbçimiz 27 il sonra Füzulidəki doğma evini ziyarət edib - VİDEO
Ərdoğan peyvənddən sonra: “Burda çətin heç nə yoxdur”
Sabahın HAVAsı
Hansı valideynlərin uşaqları ağıllı olur?
Gəlin gülləri(2)
Gərəyiniz olar: smartfonlar üçün GİZLİ KODLAR
Qarğıdalı çörəyi (foto-resept)
Mətbəx əşyaları
Ebunun konset bileti neçəyədir?
Kişilər nə istəyirlər? 2-ci hissə
Çiyələk yağının dəriyə faydası
Gəncə parkları abadlaşdırılır
Ələddinin sehrli çırağı
Prezident İlham Əliyev Azərbaycan xalqını Ramazan bayramı münasibətilə təbrik edib
Bakıda pulsuz çörək paylanır
Outlook yeniləndi
Tələbələrin təqaüdləri artırıldı
Bakıda yaşlı qadın çinli zənn etdiyi əcnəbini qovmağa çalışdı - VİDEO
Toyda bəylə gəlini cansız manekenlər əvəz etdi
Benzinin qiyməti ilə bağlı rəsmi açıqlama
- ŞƏRHLƏR