Deyirlər ki, Albert Eynşteynin iştirak etdiyi məclislərdən birində bir nəfər ona yaxınlaşır və tanış olmaq istədiyini bildirir. Bu məqsədlə həmin adam dünya şöhrətli alimə öz telefon nömrəsini deyir:
- 36361144. Yadda qalan nömrədir, elə deyilmi? İki dənə 36, iki dənə 1, iki dənə 4.
- Bəli, yadda qalandır.
- Xahiş edirəm,təkrar edin.
- 6-nın kvadratı, 19-un kvadratı, 12-nin kvadratı.
Gülməli olsa da, bu lətifə böyük alimin intellektual özünəməxsusuluğundan, orjinal təfəkkür tərzindən xəbər verir.
20-ci əsrin ən böyük alimlərindən sayılan Albert Eynşteyn 1879-cu ildə Almaniyanın Ulm şəhərində yəhudi ailəsində anadan olmuşdur. İbtidai təhsilini yerli katolik məktəbində alan Albert altı yaşından skiripka çalır, təbiət elmləri ilə maraqlanırdı.
Belə geniş yayılmış fikir var ki, Eynşteyn orta məktəbdə pis oxuyurdu. Doğrudanmı dahi fizik, Nobel mükafatı laureatı Albert Eynşteyn uşaqlıqda orta məktəb proqramını da mənimsəyə bilmirmiş?
Eynşteynin 1896-cı ildə aldığı orta məktəb attestatından görünür ki,17 yaşlı Albertin cəbr, həndəsə, fizika, tarix fənləri üzrə bilikləri altı ballıq sistemlə ən yüksək qiymətə layiq görülmüşdür. Gələcək dahinin cəmi bir "3"-ü olub: fransız dilindən. Bununla belə Eynşteyn 20 il sonra dünyanın məşhur universitetlərində müxtəlif dillərdə o cümlədən fransız dilində mühazirələr oxuyurdu.
Bəs elə isə Eynşteynin zəif şagird olması haqqında əfsanə necə yaranıb?
Gənc Albert gimnaziya təhsili alarkən müəllimlərlə münasibətləri həmişə gərgin olub. Azad düşüncəli şagirdin aftoritar müəllimlərdən, hərbi qanunları xatırladan davranışlardan heç xoşu gəlmirdi. Müəllimləri də Albertə eyni "məhəbbətlə" yanaşıblar. Bir dəfə hətta müəllimlərdən biri Eynşteynin üzünə demişdi ki,"Sənin burada olmağın bütün məktəbin nüfuzuna xələl gətirir".
Eynşteyn gimnaziyadakı əzbərçilik sisteminə qarşı çıxırdı: "Ən ağır cəzanı da çəkməyə hazıram, təki məni bu cəfəngiyyatı əzbərləməyə məcbur etməsinlər" deyirdi. Amma o, sərbəst şəkildə öz üzərində çalışır, çoxlu mütaliə edir, uşaqlıqdan böyük alim və filosofların əsərlərini oxuyurdu.
Beləliklə, Eynşteyn pis oxuyan yox, mühafizəkar müəllimlərin nəzərində "pis", daim itaətsizlik göstərən şagird olub. Onun attestatında bəzi fənlər üzrə aşağı qiymətlərin olması da çox güman ki, bəzi müəllimlərin ona qarşı şəxsi münasibəti ilə bağlı olub. Belə nəticə çıxarmaq olar ki, Albertin biliyini yoxlayan bəzi müəllimlər gələcək dahinin məntiqi təfəkkürünün dərinliyini və orijinallığını duya bilməmişlər.
Eynşteyni yaxından tanıyan müasirləri onun çox xeyirxah, istiqanlı adam olduğunu yazırlar. Bu dahi haqqında lətifələrin çox olması bəlkə də onun özünün yumor hissinə malik olmasından irəli gəlirdi.
O yalnız elmə qapılıb bütün gününü yazı masası arxasında keçirən alimlərdən deyildi. Eynşteyn musiqini, ədəbiyyatı, bədii filmləri çox sevir, skripkada gözəl çalır, bağçılıq, filateliya ilə məşğul olurdu.
Elmi dairələrdə böyük nüfuza malik olmasına baxmayaraq Eynşteyn təkəbbürdən uzaq adam idi. Həmişə deyirdi ki, o da səhv edə bilər və əgər doğrudan da, səhv edirsə, bunu hamının qarşısında etiraf edirdi.
Ədalətsizlik həmişə Eynşteyndə hiddət doğururdu. Təbiət etibarilə humanist, pasifist olan Eynşteynin ən çox nifrət etdiyi söz "zorakılıq" idi. Ona görə də Almaniyada faşist partiyası hakimiyyətə gələndə böyük alim doğma ölkəsini tərk etməli oldu.
Eynşteyn həm də çox xeyirxah insan olmuşdur. Onun şəxsi həkimi yazırdı ki, alim rəssamlara onun şəklini çəkməyə imkan vermirdi. Çünki onların qarşısında saatlarla oturmağa vaxt sərf etmək istəmirdi. Lakin bir dəfə gənc bir rəssam ona bu haqda müraciət edib utana-utana demişdi:
- Mənim maddi sıxıntılarım var. Sizin portretiniz hesabına ehtiyacdan qurtula, maddi vəziyyətimi düzəldə bilərəm.
Onda Eynşteyn heç kimin tanımadığı bu rəssamı otağına dəvət etmiş və ona bir neçə saat vaxt ayırmışdı.
Ömrünün sonuna yaxın Eynşteyn öz dəyərlər sistemini belə ifadə etmişdi: "Mənim yolumu işıqlandıran, mənə cəsarət və iradə verən ideallar xeyirxahlıq, gözəllik və həqiqət olmuşdur".
XƏBƏR LENTİ
Bu çiçəklər təəccüb doğurur
Saçları uzadan xardal yağı
Evlilik verilişləri bağlanacaq, bütün aparıcılar eyni filmə çəkiləcək
Cazibədar xanımlar üçün donlar
Kahı salatı (foto resept)
Azərbaycanın yunan-Roma güləşçiləri İstanbulda yarışacaqlar
Zebra keks (foto resept)
Uşağınızdan sizə məktub!
Dirsəkdəki qaralmaları aradan qaldıran üsullar
Qadınların kişilərdə sevmədiyi 5 xüsusiyyət
Ön cəbhədə şiddətli atışma
Yeni doğulmuş QOCA - Körpə görənləri dəhşətə gətirdi
Onların da geyimləri var
Daha bir ölkə İŞİD-i vuracaq
Koronavirusla bağlı təhlükəli fırıldağın üstü açılıb
"Qeysəriyyə kəsiyi ilə doğuşda uşağın və ananın sosial uyğunlaşması daha zəif olur"
Dəbli çantalar
Dəbli çantalar
Şəkidən Bakıya qatarla gəlin gətirdilər
Ay qana boyandı
Türkiyəli yazıçıdan Adriana Limaya qeyri-adi EVLİLİK TƏKLİFİ - FOTO
İdeal insanların həyata baxışı
"İrəvanda xal qalmadı", yoxsa...
2019-da 2000-ci illərin trendləri geri qayıdır
Günün qoroskopu: Cəsarətli olun!
Binə hava limanı bağlanır
XİN: Ukraynadakı Azərbaycan vətəndaşlarının təhlükəsizliyi məsələsi nəzarət altındadır
İş yerini dəyişmək istəyən müəllimlərə XƏBƏRDARLIQ
İlham Əliyev və xanımı ən böyük idman kompleksində
Azərbaycan tarixindən yüz şəxsiyyət-19
Qeybətin mənfi tərəfləri
Milli Kino Günü qeyd olunacaq
Milli parklar təhlükədə
Qarderobunuzu qışa hazırlayın
WhatsApp-ın azərbaycanlı istifadəçilərinə şübhəli mesajlar gəlir
İranlı ekstrasensdən şok proqnoz
Qeyri-adi güldanlar
Günün qoroskopu:Səbrsizlik etməyin!
Tanınmış milyarder Bodrumda çimərliyi bağlatdırdı - FOTO
Xarakterimizdən xəbər verən qaş formaları
Azərbaycanda yeni şəxsiyyət vəsiqələri veriləcək
Gəlinin fatasını qaldıran bəy şoka düşdü - FOTO/VİDEO
Demet Akalın xainlikdə ittiham olunur
Serenaya məhkəmədən rədd cavabı
Noxudlu burger (foto resept)
Uşaqların yetişdirilməsində hansı kitabları oxuyuruq?
Beren Saat Kənan Doğulunun sözünü yerə saldı-FOTO
Beyni ölmüş ana sağlam uşaq dünyaya gətirdi
Bakıda ağzı olmayan uşaq dünyaya gəldi
Azərbaycanda şaxta rekord həddə çatacaq
- ŞƏRHLƏR