Ebola virusu Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) tərəfindən “bəşər tarixinin ən qəddar virus xəstəliyi” adını alıb. Ebola bir çox hallarda ölümlə nəticələnən ciddi infenksiya xəstəliyidir. Bu virusun 5 müxtəlif tipləri var və yoluxanların həyatda qalma şansı 25 faizdən 90 faizədək dəyişir.
Qərbi Afrikada yayılmaqda olan Ebola virusu az qala 4500 adamın ölümünə səbəb olub. Bu, 40 il əvvəl aşkar edilmiş virusun törətdiyi ən geniş epidemiya halıdır.
Ümümdünya Səhiyyə Təşkilatına əsasən virusa 9 mindən çox adam yoluxub.
Ebola virusunun ilk yayılma halı 1976-cı ildə Konqo Demokratik Respublikasının Ebola çayı ətrafında qeydə alınıb.
Virus xəstə adamın qan, qusuntu, ishal,bədəndaxili mayelər, dəri cildinin bütövlüyünün pozulması, ağız və burnu ilə təmas vaxtı ötürülür.
O həmçinin, sidik və spermada ola bilər.
Xəstənin paltarı, çamaşırı və toxunduğu səthlərdəki virus yalnız təmasda olan şəxsin dəri cildinin bütovlüyünün pozulduğu halda ötürülə bilər.
Xəstəlik qrip kimi hava vasitəsilə ötürülmür və yoluxma yalnız virus daşıyıcısı ilə bilavasitə yaxın təmasla baş verir.
Xəstəliyin ilk simptomları özünü göstərənə kimi 21 günədək vaxt keçə bilər.
Bu müddət ərzində virus yoluxucu deyil.
İnfeksiyaya yoluxmanın əlamətləri bədən hərarətinin qəfil yüksəlməsi, əzələ ağrıları, ümumi halsızlıq, başağrısı və boğaz iltihabıdır. Növbəti mərhələdə xəstədə qusma, ishal, bədəndə səpki, böyrək nasazlığı və qara ciyər fəaliyyətində problemlər müşahidə olunur. Bəzi hallarda xəstədə daxili və xarici qanaxmalar baş verə bilər. Hələ ki, bu infeksiyanın qarşısını ala biləcək heç bir müalicə və vaksin yoxdur.
Virusun qarşısını almaq üçün heç bir əlac mövcud deyil.
Susuzlaşmanın qarşısını almaq üçün ağır xəstələrə təcili damardaxili maye inyeksiyaları verilməlidir.
Onlar başqa xəstələrdən təcrid olunmalı və intensiv baxım altına alınmalıdır.
Potensial vaksinlər sınaqdan keçir. Onlar uğurlu olduğu təqdirdə vaksinlər ilk növbədə tibb işçilərinə veriləcək.
ZMapp kimi eksperimental dərmanlardan istifadə edilib. Lakin onlar xəstələrin hamısını qurtara bilməyib.
Sağ qalan xəstələrin qanının köçürülməsi də potensial müalicə üsulu kimi istifadə olunub.
Ebola pasientlərilə yaxın təmasda olanların hamısı risklə üzləşir.
Xəstələri müalicə edən tibb işçiləri bütün bədəni örtən qoruyucu geyim və gözlükdən istifadə edirlər. Buna rəğmən yüzlərlə adam ölüb.
Xəstənin ailə üzvləri risk kateqoriyasına aid edilir. Qərbi Afrika ölkələrində mərhuma toxunmaq və sarılmaq adəti var və cəsəd dəfn olunmazdan öncə yuyulur.
Ölümdən sonra bədəndəki virus hələ də təhlükəli qalır. Hazırda əhalini çevik və təhlükəsiz dəfnlərə səsləyirlər.
2014-cü ilin mart ayından bəri yayılan virusa ən çox yoluxma halları Qvineya, Liberiya və Syerra-Leonedə qeydə alınıb.
Bunlar Qərbi Afrikada epidemiyanın ən geniş yayıldığı ölkələrdir.
Xəstəlik halları Nigeria və Senegalda da qeydə alınıb. Lakin, Ümümdünya Səhiyyə Təşkilatının yaydığı məlumata görə, Nigeriya Ebola virusundan azad zona elan edilib. Son 42 gündə ölkədə heç bir yeni yoluxma halı qeydə alınmayıb.
Təşkilat nümayəndəsi Rui Qama bazar ertəsi bu xəbərin “möhtəşəm bir uğur hekayəsi” olduğunu deyib.
Nigeriyada indiyədək 20 ebola halı qeydə alınıb və nəticədə 8 nəfər dünyasını dəyişib.
Liberiya prezidenti Ellen Conson Sörlif dünya ölkələrini 4500 nəfərin ölümü ilə nəticələnən bu epidemiyanın yayılmasının qarşısını almaq üçün lazımı səhiyyə infrastrukturuna investisiya qoymağa səsləyib.
Washington Post qəzetindəki məqalədə prezident Sörlif beynəlxalq reaksiyanın ləng olmasından gileylənib, və bunun Liberiyada ebolanın yayılması nəticəsində ölkənin səhiyyə sisteminin çökməsinə gətirib çıxardığını bildirib.
Xanım Şörlif bildirib ki, səhiyyə sistemi tərəfindən epidemiyanın ilkin mərhələlərində virusa qarşı sürətli və səmərəli şəkildə tədbirlər görülsəydi, indi Amerika əsgərlərinin Liberiyada müalicə mərkəzləri qurmasına ehtiyac olmazdı.
Prezident Uqandanı nümunə göstərərək bildirib ki, təlim və resursların köməkliyi ilə, həkimlər virusu diaqnozlaşdıra bilib, xəstələri karantinə salıb, özlərini də yoluxmadan qoruya biliblər
Xanım Şörlif onu da bildirib ki, ebola epidemiyasının təkrarlanmasının qarşını almağın yolların araşdırmaqla bu virus nəticəsində dünyasını dəyişən insanların xatirəsinə ehtiram göstərmiş olarıq.
Ümumilikdə 9100 ebola halının qeydə alındığı Liberiya, Qvineya və Sierra Leone ən çox ebola hücumuna məruz qalan ölkələrdir.Virus Qərbi Afrikadan kənar regionlara da yayılıb ki, bunların sırasına İspaniya da yer alıb. İspaniya rəsmiləri bildirir ki, eboladan əziyyət çekən iki keşişə qulluq edən zaman virusa yoluxan tibb bacısı artıq sağalıb.
Mənbə: ANS PRESS
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
"Lirikada fizika və dünyəvilik" (1)
Hadisədən Qalmaqallı FOTO
8103 SMS icazə sisteminin qüvvədə olma müddəti uzadıldı - RƏSMİ
İlin astroloji təhlili – 2020-ci ilə hazır olun!
Eyni vaxtda 4 böyük universitetə qəbul oldu - Azərbaycanda İLK
Gün şüalarından özünüzü qoruyun
Britaniyada istiyədavamlı şokolad icad edilib
3 şahmatçımız medalla dönür
Hamiləlik dövrləri (11-19 həftələr)
Düşməni məhv etdi, yaralı yoldaşlarını ərazidən çıxardı, doğum günündə şəhid oldu
44 ildən sonra ata ola biləcək - Nadir hadisə
Rəqibimiz "Barselona" oldu
Özünü ifadə etmək və dinləmək
Yeni qatarlar keçdiyi yerlərdən "od salacaq"
Bakıda güclü partlayış
Ağıllı şəhərlər trilyonlar qazandıra bilər
Ermənilər Tərtər və Ağdamı atəşə tutur - RƏSMİ
Pensiyaçılara ŞAD XƏBƏR
Kişilər evləndikdə niyə kökəlir?
190 manat ailədən bir neçə nəfərə verilə bilər - Rəsmi
Windows-da boşluqlar sürətlə artır
Ermənistan çıxılmaz vəziyyətdə: Ordumuza qarşı indi də qız uşaqlarını silahlandırır
"Çarpışma"nın aktrisasını ölümlə hədələdi
Azərbaycanın mobil rabitə operatoru MNP xidmətinin tətbiqi hesabına abonent bazasının artmasını gözləyir
Ən isti ili yola salırıq
Bijuteriyalar
Cəlil Cavanşir kampaniya başlatdı!
"Nokia" yeni 3310 modelini təqdim etdi
HAVA necə olacaq?
3 saat maşın sürdü 48 min dollarlıq cərimələndi-FOTO
Xankəndi tamamilə boşaldılıb – FOTO
Prezident Şəkinin "Marxal"ında
Qoltuqaltındakı qaraltını necə aradan qaldırmalı?
Şəhzadə ilə evlən Meghanın bahalı gəlinliyi
Etna oyandı
Cəfərinin faydaları
Türkiyə idmançısı Bakıda çempion oldu
Prezident İlham Əliyev şəhidlərin əziz xatirəsini yad edib
Repetitor yanına gedənlərə xəbərdarlıq -VİDEO
"İqtisadi imkanların genişlənməsi güclü sosial siyasətlə tamamlanır"
"Zəhərlənmə mövsümü" gəlir
"Çingiz mənim kumirimdir"
Badamla gözəlləşin
Simgeni Yıldız Tilbeyə bənzətdilər
Qış ayaqqabısını necə seçməli?
Övladı I sinfə gedəcək valideynlər üçün VACİB MƏLUMATLAR
Xarço-Gürcü mətbəxi (foto resept)
Dünyanın ən sağlam 10 qidası
Qeydiyyatda olmayanların DİQQƏTİNƏ
Türkiyə Prezidenti Azərbaycana səfərə gəlib
- ŞƏRHLƏR