Delfinlər üçün nəfəs almaq insanlarda və ya digər quruda yaşayan məməlilərdə olduğu kimi bir refleks deyil, iradəli hərəkətdir. (Betty Mamane, Le Surdoue du Grand Bleu, Science et Vie Juniour, Avqust 1998, s.79-84)
Yəni biz necə yeriməyə qərar veririksə, delfinlər də nəfəs almağa qərar verir. Bu, heyvanın suda yatarkən boğularaq ölməməsi üçün görülmüş tədbirdir. Delfin yatdıqda beyninin sağ və sol yarımkürələrini təqribən on beş dəqiqə fasilə ilə işlədir. Bir yarımkürə yatarkən digər yarımkürə nəzarət edərək heyvanın suyun səthinə çıxmasını təmin edir.
Delfinlər balıqlar kimi su içində nəfəs alıb-verə bilmirlər. Bu səbəbdən nəfəs almaq üçün nizamlı şəkildə suyun səthinə çıxırlar. Başlarının üstündə hava alıb-vermələrini təmin edən bir dəlik var. Delfinlərin orqanizmi o qədər mükəmməl quruluşa malikdir ki, heyvan suya baş vurduqda bu dəlik bir qapaq tərəfindən avtomatik bağlanır və bu sayədə içəri su keçməsinin qarşısı alınır.
Su səthinə çıxdıqda isə qapaq yenə avtomatik açılır.Delfinlərin ağızlarındakı dimdiyə bənzərə çıxıntı isə sudakı hərəkətlərini asanlaşdıran başqa bir xüsusiyyətdir. Heyvan bu quruluşu sayəsində suyu daha yaxşı yarır və daha az enerji sərf edərək daha sürətlə üzür. Müasir gəmilərin burunlarında da delfinlərin ağzına bənzər çıxıntı var. Bu hidrodinamik quruluş gəmilərin sürətini də eynilə delfinlərinki kimi artırır.
Bundan başqa delfinlər elm adamlarını təəccübləndirəcək qədər sürətlə üzürlər. Delfinlərin bədənlərinin ətrafından suyun axması qüsursuz şəkildə baş verir. Bunun səbəbi delfinin dərisi üzərində aparılan tədqiqatlar nəticəsində tapılmışdır. Delfinin dərisi üç qatdan ibarətdir.
Xarici qat incədir və çox elastikdir, daxili təbəqə qalındır, plastik tüklü fırçaya bənzəyən elastik çubuqlardan ibarətdir. Ortadakı qat isə süngərəbənzər maddədəndir. Beləliklə, çox sürətlə üzən delfinə dəyən sudan girdab əmələ gəlməyə başladıqda xarici dəri qatı bu girdabın səbəb olduğu yüksək təzyiqi daxili qatlara ötürür və daxili qatlar bu yüksək təzyiqi aradan qaldırırlar. Əmələ gələn girdab, beləliklə, böyüməyə başlamadan itir.
Heyvanlar içində sadəcə delfinlərə xas olan bu formaların hamısı üstün yaradılışın açıq dəlillərindəndir. Hər canlı kimi delfinlər də yaşadıqları şərtlərə ən uyğun bədən quruluşu ilə yaradılmışdır.
R.Əkbərov
XƏBƏR LENTİ
Messi təslim olur
Gülməli heyvan şəkilləri
Yaponiya Aya aparat yollayacaq
Qeyri-adi gücləri olan 4 insan
Dadlı kartoflu yemək (foto resept)
"Daim düşmənçilik edə bilmərik"
Azərbaycan reytinqdə 28 pillə irəlilədi
Rusiya peyvəndinin əks-təsirləri məlum oldu
Qışda dodaqlara qulluq
Nazir: “Azərbaycan şagirdləri digər ölkələrin şagirdlərinə nisbətən 6 həftə az dərs oxuyurlar”
FİFA-da korrupsiya qalmaqalı
Cennifer Enistonu ölümlə hədələdi-FOTO
Qiyməli kələm (foto-resept)
Alim: “Qadınlara savadsız olmaq sərf edirdi”
Öz təbibin ol
Tərbiyədə 9 qızıl qayda
Uşaqlara aid deyimlər
Dəbli ayaq bilərziyi
Uşaqlarda dizenteriya xəstəliyi
Azərbaycanda UNİKAL ƏMƏLİYYAT: "Öləcək", - dedilər, artıq 3 aylıqdır - FOTO
Məntiqi rəngləmələr - 2
Əllər üçün maskalar
Kişmişin faydaları
İnsanı alkoqolizmdən xilas edən birləşmə tapılıb
Siqara börəyi (foto resept)
Robotlar üçün park tikiləcək
Notbuk istifadəçilərinə şad xəbər
8 mindən çox adam öldü
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva ümummilli lider Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
Boyu 2 metr 10 santimetrdir - Nə geyinməyə paltar, nə də..
MN: “Təsdiqlənməmiş məlumatların yayılması hərbi qulluqçularımızın həyatını təhlükəyə atır”
Ananaslı toyuq əti (foto resept)
Eser Yenenler bal ayına 120 min xərclədi-FOTO
Dərmanları evdə necə saxlamalı? - İndiyədək SƏHV EDİRMİŞİK
Müasir insan niyə aşiq ola bilmir?
Süd sudan ucuzdur
Bakıya 1000 nəfərə yaxın xarici rəsmi nümayəndə gələcək
Məşhur rus müğənnisi yenə gündəmdədir-FOTO
Rəngarəng ayaqqabılar
Dünya bu qızdan danışır-SƏBƏB/FOTO
Bu tələbələr təhsil haqqından azaddır!
İnsana toxluq hissi verən yeməklər
Daha bir ölkədə terror aktı: onlarla ölü, yüzdən çox yaralı
NATO Azərbaycanla əlaqələri genişləndirməyin zəruriliyini anlayır
"Eurovision 2012"-nin qalibi İsveç oldu!
Ərdoğanın qeyri-adi kolleksiyası
Ceyhun Bayramovdan koronavirus dövründə tədrisin məhdudlaşdırılması ilə bağlı AÇIQLAMA
Bu gün növbəti qəbul imtahanı keçiriləcək
8 yaşlı qız 3 min illik alət tapdı-FOTO
Leonid Kalaşnikov: “Vladimir Putin və İlham Əliyev hər şeyi anlayırdılar, təkcə Paşinyan başa düşmürdü”
- ŞƏRHLƏR