Siqaret və siqaret tüstüsünün tərkibi dəyişkən xüsusiyyətli zərərli maddələrdən ibarətdir. Aparılan araşdırmalar siqaret tüstüsündə 4000-dən çox zərərli maddə olduğunu ortaya çıxarmışdır. Bu maddələrin böyük bir qismi xərçəng xəstəliyinə səbəb olur.
Siqaret tüstüsü tütün bitkisi yarpaqlarının tam yanmaması nəticəsində əmələ gəlir. Siqaret tüstüsünün tərkibindəki maddələr qaz və ya dənəcik halında olur. Siqaretin ağız qismində içə çəkilmə zamanında əmələ gələn tüstü "Ana Duman" adlanır. Yanan siqaretin ucundan və ağız qismindən özbaşına çıxan tüstü isə "Yan Duman" olaraq təyin olunmaqdadır.
Siqaret tüstüsün tərkibindəki maddələrə müxtəlif faktorlar təsir edir. Tütünün növü, yanma istiliyi, siqaretin uzunluğu, siqaret kağızının xüsusiyyətləri, filtr və tütünə əlavə edilən qatqı maddələri bunların başlıcalarıdır. Siqaretin ucunda istilik 900 C dərəcəyə yüksəlir. Ağız hissəsində isə 30 C'dir. Bu istilik səbəbiylə tütün yarpağında olan maddələr dəyişir və bir çox yeni maddə əmələ gəlir. Ana tüstünün 92-95%-i qaz halındakı dəyişik maddələrdən ibarətdir. Aparılan tədqiqatlar təxminən bir nəfəs çəkilişi siqaret tüstüsündə 300 milyon ilə 3.5 milyard arası zərərli dənəciklərin olduğunu ortaya qoymuşdur. Gündə bir paket siqaret çəkən bir insanın ildə 70.000 dəfə tüstü udmağını düşünsək, siqaret çəkənlərin məruz qaldığı zərərli maddə miqdarı aydın olar. Bu səbəblə mütəmadi siqaret çəkənlərin müxtəlif xəstəliklərə yoluxması faktı təəccüblü deyil.
Nikotin siqaret tüstüsündə dənəcik halında olan və asılılığa gətirib çıxaran əsas maddədir. Sinir sisteminə təsir edir, ürək və qan-damarların işini pozur. Nikotinin təsiri nəticəsində qan təzyiqi və nəbz sürətində artım ortaya çıxır. Bu səbəblə ürək daha çox sıxılır və ürəyin oksigen ehtiyacı artır.
Karbonmonoksit siqaret tüstüsündə qaz halında olan zərərli maddələrin ən əhəmiyyətlisidir. Tütünün tam yanmaması nəticəsində ortaya çıxır. Siqaret tüstüsün 2-6%-i karbonmonoksitden yaranmışdır. Siqaret çəkənlərin qanındakı karbonmonoksit səviyyəsi siqaret çəkməyənlərə görə 2-15 qat daha çoxdur. Karbonmonoksit hüceyrələrin qandakı oksigeni istifadə etməsinə mane olur.
Siqaretin səbəb olduğu xəstəliklər.
Tez qocalma-Daimi bir şəkildə siqaret çəkilməsi, dəri quruluşunu pozaraq qırışıqlıqlara gətirib çıxarır. Bundan əlavə dişlər saralır və qaralır, dırnaqlar zəifləyir.
Diş çürüməsi- Siqaret çəkmək dişlərin çürüməsinə və nəticədə tökülməsinə səbəb olur.
Ürək xəstəlikləri - Siqaret çəkənlərin ürək xəstəliyinə tutulma riski çəkməyənlərə nisbətdə 4 qat daha çoxdur.
Qırtlaq xərçəngi-Gündə 25 ədəd siqaret çəkmək 30 qat daha çox qırtlaq xərçənginə tutulma riskini artırır. Bu da əvvəlcə tələffüz çətinliyinə, irəliləyən mərhələlərdə isə tamamilə danışıq qabiliyyətinin itməsinə səbəb olur.
Boğaz xərçəngi - Boğaz xərçəngi xəstəliyinə 80% siqaret səbəb olur.
Mədə xərçəngi - Siqaret çəkənlərin mədə və ya bağırsaq xərçənginə tutulma riski çəkməyənlərdən 2 qat daha çoxdur.
Qaraciyər xərçəngi - Qaraciyər xərçəngi xəstəliyinin 80%-i siqaretin təsirindən olur.
Menapoz- Siqaret çəkən qadınlarda vaxtından 5-10 il əvvəl menapoz baş verir. Bu da sümüklərin daha tez incəlməsinə və əriməsinə səbəb olur.
Vaxtından əvvəl doğum-Gündə yalnız 5 ədəd siqaret çəkən hamilə bir qadının vaxtından əvvəl doğum etməsi, ya da olduqca kiçik və sağlam olmayan bir körpə doğma riski inanılmaz ölçüdədir.
Şəkər xəstəliyi - Siqaret çəkmək, bədənin insulin ifraz etmə qabiliyyətini azaldır. Bu da şəkər xəstəliyinə yol açır.
Qanqren - Ağciyərlər zəiflədiyi üçün, bədənə çox az oksigen yayılır. İnsan bədəni bu çox az miqdardakı oksigeni daxili orqanlara paylamaq məcburiyyətində qalır. Buna görə ürəyə ən uzaq orqanlar olan barmaq uclarından etibarən hüceyrələr sürətlə zəncirvari olaraq ölür. Çox vaxt qollar, ya da ayaqlar kəsilə bilər.
Qida borusu xərçəngi - Bu xərçəngə tutulmağın səbəbi məhz siqaret çəkməkdir
XƏBƏR LENTİ
"Gül" salatı (foto resept)
"Azərbaycanda etnik və dini tolerantlıq dövlət səviyyəsində təbliğ edilir"
Onlayn alıcılıq sahəsində Avropa lideri kimdir?
Rusiya XİN: Qarabağda yalnız Rusiya sülhməramlıları yerləşdiriləcək
I və II sinifdə ev tapşırıqları ləğv edilsin - Deputatdan TƏKLİF
Məşhur ermənidən ŞOK ETİRAF
Fotomontaj deyil
Ən çox radiasiya yayan smartfonlar - SİYAHI
SAG 2019: Qırmızı xalça
Gözəl ziyafət geyimləri
Qış aylarında dəri baxımı
30 ilə 145 diplom alan hindistanlı
Azərbaycan dördüncü peykini nə zaman buraxacaq?
Yuxular və yuxuyozmalar (9)
Əl baxımınıza laqeyd yanaşmayın
2,5 milyon uşaq Ebolaya yoluxa bilər
Yenidoğulmuşlar arasında inkişaf qüsurları erkən aşkarlanacaq
Bakıda yeni SÖKÜNTÜ
Deniz Seki ana ola bilməyəcək-SƏBƏB
Diqqət! Hava şəraiti kəskin dəyişir
Müəmmalı sürətli radiosiqnalların Yer mənşəli olmadığı təsdiq edilib
Ölkəmizdə uşaqlara münasibət nə yerdədir?
İnstaqramda trendə çevrilən geyimlər
Whatsapp istifadəçilərinə XOŞ XƏBƏR
Baş infeksionist: "Karantin rejimi yumşalsın, toylar isə..."
Serdar Ortaç Xloye haqqında AÇIQLAMA verdi
"İlin qadını" o oldu-FOTO
Meyvə satan qız dünyanın ən varlı gəlinlərindən olacaq-FOTO
Putin NATO-nu şoka saldı
“Müslüm” filminin qalmaqalları səngimək bilmir
"Saçlarını yol, gətir..."
Məşhur cütlük ayrılıq xəbərləri ilə gündəmdədir
20 yaşlı türk bütün İngiltərəni heyrətləndirdi
Müxtəlif hislərin beyində yaratdığı dəyişikliklər
Kakaolu paxlava(foto-resept)
Yeni girovun 15 yaşı var imiş
Rusiya Ermənistanı qlobal naviqasiya sistemi QLONASS-a qoşur
45 yaşlı Di Kaprio sevgilisinin 23 yaşını yaxtada qeyd etdi
ABŞ Türkiyəyə istintaqda dəstək olacaq
"Dünyanın ən gözəl ombası" yarışına o da qatıldı-FOTO
Gəlinlik yerinə Dinozavr paltarı geyindi-FOTO
Avropanın halı nə olacaq?
Dünyanın gözü yenə Bakıda oldu
İştah artıran vasitələr
2015-ci ilin ən yaxşı filmləri seçildi
Məryəm Üzerli Kralın dəvətini qəbul etdi-FOTO
Qızıl balıq piroqu (foto resept)
Bacısı Maykl Cekson haqqında ŞOK AÇIQLAMA verdi
Məşhur yazara vəzifə verildi
İstifadəyə yararlı çimərliklər - SİYAHI
- ŞƏRHLƏR