Elmi nailiyyətlər bizi çox mühüm nəticəyə gətirir. Kainatın möhtəşəm böyüklüyü! Kainatın ölçüləri haqqında düşündüyümüzdə qarşımıza çox böyük rəqəmlər çıxır.
Yer planeti, bildiyimiz kimi Günəş Sisteminin bir parçasıdır. Bu sistem kainatdakı digər ulduzlara görə orta böyüklükdə olan Günəşin ətrafında dövr edən 8 planetdən və onların 54 peykindən meydana gəlir. Yer Kürəsi bu sistemdə Günəşə ən yaxın üçüncü planetdir.
Günəşin diametri Yerin diametrinin 103 misli qədərdir. Bunu bir bənzətməylə açıqlayaq. Əgər diametri 12.200 km olan Yer kürəsini üzüm dənəsi böyüklüyünə gətirsək, Günəş də futbol topunun iki misli böyüklüyündə olan kürə halına gələr. Amma daha maraqlı olan aradakı məsafədir. Həqiqətə uyğun model qurmaq üçün üzüm dənəsi böyüklüyündəki Dünya ilə top böyüklüyündəki Günəşin arasını təxminən 280 metr etmək lazımdır. Günəş Sisteminin lap xaricində olan planetləri isə kilometrlərlə uzağa aparmaq lazım olacaq.
Ancaq bu qədər nəhəng ölçüyə sahib Günəş Sistemi yerləşdiyi Südyolu Qalaktikasına nisbətdə olduqca kiçik ölçüdədir. Çünki Südyolu Qalaktikasında Günəş kimi və ondan daha böyük təxminən 250 milyard ulduz var. Bu ulduzlardan Günəşə ən yaxın olanı Alfa Sentavradır (Alpha Centauri). Əgər Alfa Sentavranın bayaqkı nisbətə, yəni Dünyanın üzüm dənəsi böyüklüyündə olduğu və Günəş ilə Dünyanın arasının 280 metr olduğu nisbətə yerləşdirsək, onu Günəşdən 78 min kilometr uzağa yerləşdirməyimiz lazımdır!
Modeli bir az da kiçildək. Dünyanı gözlə çətin görülən bir toz zərrəsi edək. Onda Günəş qoz böyüklüyündə olub Dünyaya üç metr məsafədə yerləşəcək. Bu halda Alfa Sentavra Günəşdən 640 km (bəli, kilometr) uzaqda olmalıdır.
Südyolu Qalaktikası aralarında bu cür nəhəng məsafələr olan 250 milyard ulduzu saxlayır. Spiral şəklindəki bu qalaktikanın qollarının birində bizim Günəşimiz yerləşir.
Ancaq maraqlıdır ki, Südyolu Qalaktikası da kosmosa nisbətən çox “kiçik” yer tutur. Çünki kosmosda təxminən 300 milyarda qədər başqa qalaktikalar da var. Bu qalaktikaların arasındakı boşluqlar isə Günəş ilə Alfa Sentavra arasındakı boşluğun milyonlarla misli qədərdir.
Corc Qrinşteyn (George Greenstein), bu heyrətamiz böyüklüklə bağlı The Symbiotic Universe (Simbiyotik Kainat) adlı kitabında belə yazır: “Əgər ulduzlar bir-birlərinə bir az daha yaxın olsaydılar, astrofizika çox da fərqli olmazdı. Ulduzlarda, nebulalarda və digər göy cisimlərində davam edən təməl fiziki proseslərdə heç bir dəyişiklik olmazdı. Uzaq məsafədən baxdıqda qalaktikamızın görünüşü də indikiylə eyni olardı. Yeganə fərq, gecə çəmənlər üzərinə uzanıb izlədiyim səmada çox sayıda ulduz görünərdi. Amma üzr istəyirəm, bəli; bir fərq daha olardı: Bu mənzərəni seyr edən “mən” olmazdım… Kosmosdakı bu nəhəng boşluq, bizim var olmağımızın vacib şərtidir.” (The Symbiotic Universe. s. 21)
Qrinşteyn bunun səbəbini də açıqlayır; kosmosdakı böyük boşluqlar, bəzi fiziki dəyişənlərin insan həyatına ən uyğun şəkildə formalaşmasını təmin edir. Eyni zamanda Dünyanın kosmos boşluğunda hərəkət edən nəhəng göy cisimləriylə toqquşmasına maneə olan faktor da, kainatdakı göy cisimlərinin arasında bu cür böyük boşluqların olmasıdır. Kainatın böyüklüyü və möhtəşəm nizamı təsadüfən meydana gəlməyəcək qədər mürəkkəbdir. Bütün bunlar yaradılış həqiqətini göstərir.
Kazımov İzhar
XƏBƏR LENTİ
Bu ölkələr 2018-ci ili qeyd etməyəcək
Aparıcı gimnastlar açıq məşqə çıxacaqlar
ABŞ-da qorxulu statistika: Bir həftədə rekord sayda uşaq koronavirusa yoluxdu
Moruqlu bisküvit (foto resept)
Hadisə həbs etdirdiyi fanatından danışdı
Bakının bir ay bağlı qalacaq yolları
Uğur mələyi
Morris sindromu
Alimlərdən qorxulu proqnoz: Yer üzü bir həftə qaranlığa qərq olacaq - VİDEO
45,5 milyon dollar uddu
Məşhurlar gözəl qalmağı necə bacarırlar? (3)
Səmada bir anda iki atmosfer fenomeni baş verdi - FOTO
Azərbaycanlı həkimdən ev heyvanları saxlayan şəxslərə XƏBƏRDARLIQ
Kirayə geyimlər xəstəlik mənbəyidir?
Ziyafət donları
Bunları bilmək maraqlıdır
Hidrogen avtobusları xəttə buraxıldı
Yanvarın 10-dan 11-nə keçən gecə Ay tutulması olacaq
Azərbaycanda zəlzələ
Ən çox istifadə etdiyimiz makiyaj vasitələri
Viza rejimi ləğv edilir - 1 sentyabrdan etibarən...
“Türkiyə və Rusiya eyni missiyanı yerinə yetirəcək” - Atəşkəsə nəzarətlə bağlı AÇIQLAMA
Gənc qız ol artıq!
EMİN: "Seçim qarşısında qalsam, biznesi seçərdim"
Toyuq ətinin faydalarını bilirsinizmi?
Ledi Qaqanın 12 milyonluq villası-FOTO
Ön cəbhədə pulemyotlar işə düşdü
Ana laylası
Düyü şorbası (foto resept)
Alkoqol immuniteti artırır
McLaren damını itirdi
Əlləri ilə dünyanı kiçildən sənətkar
Anamın əl işləri(2)
Haydi Klum koronavirusa yoluxub?-FOTO
"Azərbaycan bu gün beynəlxalq aləmdə öz sözünü deyən və öz maraqlarını qoruyan bir ölkə kimi tanınır"
Cazibədar xanımlar üçün donlar
Ordumuz düşmənin daha dörd PUA-sını zərərsizləşdirdi - RƏSMİ
Ətəklə necə dəbli görünmək olar?
Düyülü balıq şorbası (foto resept)
Bal ayını niyə təxirə saldıqları məlum oldu-FOTO
Günün qoroskopu - 31.10.2013
Quru dərilərə xeyirli olan qidalar
İlham Əliyev və xanımı media kəndində
Zərif yaxalığıın hazırlanması
İtalyan lazanyası (foto resept)
Baha qiymətə satılan qeyri-adi əşyalar
Baş Nazirdən pandemiya dövründə kafe və restoranlarla bağlı QƏRAR
"Mimoza" salatı
Fotoşəkillərdə effektli çıxmanın yolları
Roma papası Harli Devidson motosikletini satır
- ŞƏRHLƏR