Fransalı naşir Fransuaza Verni atalarının sənətini davam etdirən yazıçı uşaqlarının əsərlərindən ibarət qeyri-adi bir seriyanın nəşrinə başlayıb. Hətta bəzi nəşrlər tam bir yazıçı sülaləsinə həsr olunub - ata, ana, oğul, qız və s. əsərləri toplu şəkildə oxuculara təqdim olunur. Həmin nəşr alimlərin çoxdan bəri araşdırmaqda olduqları “istedad irsən ötürülürmü” sualının praktik olaraq cavablandırılması baxımından son dərəcə qiymətlidir. İstər naşirin, istərsə həmin seriyadan kitabları tədqiq edən mütəxəssislərin bu məsələyə dair qənaəti olumsuzdur - istedad irsən ötürülmür. Elm aləminə məlum olan həqiqət F.Verninin serialında öz təsdiqini tapıb: “Atalarda yorulan istedad uşaqlarda dincəlir”.
Fransa mətbuatında həmin bu nəşrlər ətrafında sürən müzakirələrdə yazıçı uşaqlarının, bir qayda olaraq, istedadsız olmaları, lakin yaradıcılıq mühitində yetişmələrinin onlarda bir sıra vərdişlər aşıladığı, həmin vərdişlərin, nəyin bahasına olursa olsun, ədəbiyyatda təsdiq olunmaq ambisiyasını yaratdığı öz ifadəsini tapıb.
Tarixdə musiqiçi ailəsindən yaxşı musiqiçilərin, həkim ailəsindən yaxşı həkimlərin, aktyor ailəsindən yaxşı aktyorların və s. çıxdığı haqqında nümunələr çoxdur. Lakin ədəbiyyatda, sən demə, məsələ başqa cürə imiş: ədəbiyyat mühitində yetişmək insanda, uzaq başı, sözə qarşı həssaslıq, sevgi öyrədə bilər, onlar ən yaxşı halda qrafoman ola bilərlər.
Məsələn, ata Aleksandr Düma hər zaman oğlunu yazıçılıq peşəsinə həvəsləndirməyə çalışıb, hətta buna nail olub, bir ara “Kameliyalı qadın” əsərini nəşr etdirəndən sonra oğul Dümanın şöhrəti atanı kölgədə qoyub. Lakin tarix hər şeyi yerbəyer edib: nəhəng atanın müqabilində oğul Düma bu gün çox cılız görünür.
Yaxud “Taraskonlu Tartaren” əsərinin müəllifi Alfons Dodenin oğlu Leon, o qədər də istedadsız olmamasına baxmayaraq, tarixdə yazıçı kimi deyil, özünün intriqabazlığı, demokratiyanın qatı düşməni olması ilə qalıb. Halbuki yaşadığı dövrdə atasının ənənəvi üslubu ilə müqayisədə o, yenilikçi təsiri bağışlayırdı, oxucular tərəfindən sevilirdi.
Buna bənzər hadisəl Jül Vernin oğlu Mişelin də başına gəlib. Ancaq tarix Mişelin adını öz səhifələrində saxlamayıb.
Hətta məşhur Fransua Moriakın oğlu Klod Moriak istedadlı olmasına baxmayaraq, heç vaxt atasının təsirindən çıxa bilməyib, onun əsərlərində də bu özünü göstərib.
“Böyük Ata” kompleksini dəf edə bilməyən Klaus Mişel isə (Tomas Mannın oğlu) bunu etiraf edərək 1949-cu ildə 42 yaşında intihar edib.
Həmin seriyadan olan kitablar arasında Emis Kingsli və oğlu Martin Kingsli tandemi öz əksini tapıb. Mütəxəssislər bir qayda olaraq oğul Kingslinin uğursuzluğunu qeyd edirlər.
Bütün bu müqayisələrdən və sübutlardan çıxan nəticələri göz qabağındadır: yazıçı törəmələrinin ədəbi şöhrət dalınca qaçmaları qarşısıalınmazdır, onlar istedadın irsən ötürüldüyünə inanarlar. Tarix isə birmənalı şəkildə bunun əksini sübut etməkdədir - fransalı tədqiqatçıların qənaəti belədir.
Rasim Qaraca
XƏBƏR LENTİ
Deyirdilər ki, Yuri Syominin vaxtı keçib..
İbrahim Tatlısəsdən Azərbaycana dəstək
Azərbaycanlı məşhurlar itlərlə bağlı ÇAĞIRIŞ ETDİ - VİDEO
Romantik yataq otağı dekorasiyası
Qırmızı bibər şorbası
Polis olmaq istəyirsiz?
"Nar Mobile" ən sadiq abunəçilərini mükafatlandırdı
Kompüteriniz üçün maraqlı şəkillər
Avropada hansı antivirusdan daha çox istifadə edirlər?
Dahi yazıçını əridən qadın...
Meray Keri bunu pul qazanmaq üçün edirmiş - FOTO
Hindistanlı qız dünya gözəli seçildi - FOTO-VİDEO
Dondurma ilə bağlı VACİB XƏBƏRDARLIQ
Ordumuz şəhid verdi
Zirəddin Rzayevin QƏBUL QİYMƏTİ
Kiyev kotleti (foto resept)
Kəsmikli-ananaslı piroq (foto resept)
Burnundakı sızanağı sıxan qız ölüm təhlükəsi ilə üz-üzə qaldı
Üzü qardan qorumağın yolları
Dodaq boyasının rənginə görə xarakter analizi
Quru meyvəli, yulaflı, şəkərsiz bisküvit (video-resept)
"Messi ilə rəqabət hər ikimizə motivasiya verir"
Ailə bağlarını gücləndirmək üçün ...
Uşaqlarla şəkil çəkin (2)
Dəridəki ləkələri yox edən maska
Putin: “Qarabağ Azərbaycanın ayrılmaz hissəsidir”
Yüksək təzyiqin zərərləri nədir?
Məleykə Abbaszadə imtahanlarla bağlı son məlumatları açıqlayıb - VİDEO
Sevgiyə aid ən yaxşı 11 türk filmi
Zeze__cards - 5
Kainat gözəlinin bu hərəkəti mübahisə yaratdı - FOTO
Əllərə qulluq
Gözəl və möhkəm dırnaqlar üçün məsləhətlər (FOTO).
Gürcüstanda azərbaycandilli radio açıldı
Murad Boz paylaşımı ilə izləyicilərini təəccübləndirdi-FOTO
Ucuz Nokia Lumia 630 göstərildi
Emin Leyla Əliyevanın qızı ilə
90 kiloqram arıqlayıb belə oldu
Maska taxmaq mübahisəsinə ELMİ AYDINLIQ gətirildi
Emin yeni klipini təqdim etdi-VİDEO
Güclü yağış Daşkəsənin 6 kəndi ilə rayon mərkəzinin əlaqəsini kəsib
Gerard Depardiye Türk vətəndaşı olmaq istəyir-FOTO
Bakıda mənzillərin qiymətləri
Çiyələkli frozen (foto-resept)
Koronavirusa yoluxma ən çox bu bölgələrdədir - SİYAHI
Dünyanın ən axmaq qadağaları
“Google”un intellekti süni intellektlər yaradacaq
Hamilə xanımlar üçün ziyafət geyimləri
"Texnikabank"ın əmanətçilərinə kompensasiyaların ödəniləcəyi tarix açıqlandı
Selena Gomez Kann festivalında göz oxşadı-FOTO
- ŞƏRHLƏR