Avropadakı bir universitetdə rəsmi vəzifədə çalışan ilk qadın olan Bassinin Nyutonun düşüncələrinin İtaliyada yayılmasında böyük köməyi olmuşdur. Mariya Katerina Bassi 31 oktyabr 1711-ci ildə Boloqnada anadan olmuşdur. Bassinin ailəsi zəngin idi və vəkil olan atası qızının xüsusi təhsilinin məbləğini qarşılaya bilirdi.
Bassi 13-20 yaşlarında Boloqna Universitetində professor olan ailə həkimləri Qaetano Takkonidən fəlsəfə və riyaziyyat dərsləri alır. Takkoni Bassinin fərqli qabiliyyətlərini aşkar etdiyi üçün onu Baloqnanın akademiya əhatəsində tanıtmağa qərar vermişdi.
Bassinin zəkası və qabiliyyəti Boloqnaya 1731-ci ildə baş yepiskop kimi gələn və daha sonra XIV Papa Benedikt olacaq Kardinal Prospero Lambertinin də diqqətindən qaçmamışdı. Gəncliyində özü də elmi təhsil almış Kardinal Bassini elmi araşdırmalarında cəsarətləndirir və ona hər zaman dəstək olur.
1732-ci ildə Lambertini şəhərin elm və mədəniyyət baxımından yenilənməsi ilə əlaqədar Bassini ictimai müzakirələrə qoşulmağa və bu müzakirələrin simvolik rol almasına razı salır.
Hələ 20 yaşındaykən Bassiyə Avropanın ən qədim universiteti olan Boloqna Universitetində müəllimlik verilir. Bu, çox radikal bir addım idi, Bassi Avropa universitetində rəsmi olaraq ilk qadın müəllimə idi. Doktorluq dərəcəsi isə bir qadına verilmiş ikinci doktorluq idi (Birincisi Yelena Kornaro Lukresiya Piskopiyaya aid idi.)
Doktorluq diplomu Bassiyə böyük məclisdə təqdim edilir. Mərasimdə dəfnə yarpaqları ilə bəzədilmiş gümüş tac Bassinin başına qoyulur, barmağına doktor üzüyü taxılır. Bundan başqa, Bassinin şərəfinə xatirə medalı həkk olunur.
Gördüyü böyük hörmət və fəlsəfə sahəsinə təyin edilməsinə baxmayaraq, iki il sonra Bassinin təhsil vermə imkanları məhdud idi. Onun oğlan tələbələrlə dolu sinifdə dərs deməsi uyğun görülmürdü. Bu səbəblə o, sadəcə qadınların çağırıldığı və xalqa açıq toplantılarda dərs verə bilirdi.
1738-ci ildə Bassi alim Cüzeppe Veratti ilə ailə qurur və cütlüyün 8 övladı olur. Ailə qurduqdan sonra Bassi bir müddət evdə dərs verməyə davam edir. Sonra hamilərinin köməyi ilə daha yüksək əməkhaqqı almaqla universitetə qayıtması üçün razı salınır. Beləcə, evində laboratoriya qurmaq imkanı əldə edir. Bassi və həyat yoldaşı bu laboratoriyada birlikdə elektrik təcrübələri keçirirlər. 1760-cı ilə qədər Bassinin aldığı əməkhaqqı universitetdəki digər professorların aldığı əməkhaqqından daha yüksək idi.
Bassinin adı artıq akademya əhatəsində genış yayılmışdı. Bioqraflardan biri onun üçün "Boloqnada Bassinin təlimçi danışıqlarını dinləməyən kimsə qalmamışdı" demişdi. Müasirləri arasında fransız filosofu Volter də vardı və 1744-45-ci illərdə Bassi Volterin Boloqna Elmlər Akademiyasına üzv olmasına kömək etmişdi.
Bu illərdə XIV Papa Benedikt 25 elm adamından ibarət Benedettini kimi tanınan bir qrup yaradır. Bessi də bu qrupun üzvü olmağa cəhd edir. Qrup üzvləri ona fərqli reaksiyalar veririlər. Nəticədə Bessinin çəhdləri uğurla nəticələnir və Papa onu da qrupa qəbul edir. Bu vəziyyət nəinki ona əlavə gəlir gətirir, eləcə də bir çox iş fürsəti yaradır. 1746-cı ildən 1776-cı ilə qədər Bessi hər il Benediktin akademiyasında elmi təqdimatlar edir.
Həyatının sonrakı mərhələsində Bessi fizikadakı təcrübələri ilə mexanika, hidravlika, elastiklik və qazların xüsusiyyətləri ilə bağlı araşdırmaları və dərsləri ilə şöhrət qazanır. 1776-cı ildə həyat yoldaşı ilə birlikdə fizika təcrübə sahəsinə təyin edilir. İki il sonra vəfat edir. Həyatı boyunca əldə etmiş karyerası da sona çatır, elm dünyasında qadınlar üçün əhəmiyyətli bir qapı açmış olur.
Bassi Avropada universitet üzrə rəsmi vəzifə tutan ilk qadın kimi xatırlanır. Ancaq onun elmi araşdırmaları daha öndə dayanırdı. Onun əsl maraq dairəsi məşhur fizik və riyazıyatçı Nyutonun çalışmaları idi. O, İtaliyada Nyutonçu naturalist fəlsəfəsini öyrədən ilk elm insanı olub.
Bassi Nyuton fizikası ilə bağlı 28 il dərs verdi. O, karyerası boyunca elmin müxtəlif sahələrində tədqiqatlar aparıb. Əsasən fizika və hidravlika sahələri üzrə 28 məqaləsi dərs edilmişdir. Bu məqalələr təhsilə böyük köməklik göstərmişdir.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Nə üçün axşam vaxtı dırnaq kəsmək yaxşı deyil?
Avtobuslardan istifadə nə vaxtadək pulsuz olacaq? - AÇIQLAMA
Düşməndən növbəti TƏXRİBAT - Cəbhədə nə baş verir?
Ombusdman aparatı aydınlıq gətirdi: Səbinə Əliyeva hazırda... - Rəsmi açıqlama
Millimiz İndoneziyada 9-cu medalını qazandı
Hazal Kaya hamilədir-FOTO
Mərci salatı (foto resept)
Salma Hayek İlk dəfə Etiraf etdi-FOTO
Cəbhənin Xocavənd istiqamətində düşmənin mövqelərinə artilleriya zərbələri endirilir - VİDEO
FHN rəsmi məlumat yaydı
Müge Boz izləyicilərini TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ-FOTO
Bədən quruluşuna görə geyinməyin sirri
Azam Ali – Ov
Tanınmış heykəltəraş vəfat etdi
Günel Behbudovadan gəlinlik kolleksiyası
Yadplanetlilər varmı? – Alimlərdən AÇIQLAMA
Balıq qoxusunu aradan qaldıran üsullar
Sarımsağın bilmədiyimiz faydaları
Milena Trampın 50 dollarlıq ayaqqabısı bəyənilmədi-FOTO
Günün ulduz falı
Həyatımızın ən yadda qalan geyimi
Köynək düymələri
Azərbaycanda 5 gün iş olmayacaq
Ordumuzun qələbəsi Bakıda qeyd olunur - FOTO/VİDEO
Dəbli geyim dəstləri
HAVA necə olacaq?- 20 APREL
Rusiya Ermənistandakı səfirliyinin fəaliyyətini iki həftəlik dayandırıb
Azərbaycan tələbələri üçün yeni şans
Smartfonların beyinə təsiri açıqlandı
Üzgüçülərimiz qızıl medal aldılar
Şəkər xəstəliyinin birdəfəlik çarəsi tapıldı
"Ramo" möhtəşəm ssenari ilə qayıdır
Twitter-də peyğəmbəri təhqir etdi, sonra isə...
İşsizlərin müavinəti 30-40% artırılacaq
Məşhur aktrisa hər kəsi TƏƏCCÜBLƏNDİRDİR-FOTO
Qondarma rejimi təbliğ edən “Johnson & Johnson”ın Azərbaycanda satışa çıxardığı məhsullar - SİYAHI
Kiçik evlər üçün faydalı mebellər
2012 çanta modası
Adınıza saxta profil yaradılıbsa...
İtə görə təyyarə yerə endi
Hacı Şahin şəhidlərimizdən yazdı: "Bu olay onu göstərdi ki..."
Maliyyə direktorları nəyə etibar edir?
Yay üçün köynək nümunələri
Həyatın hər dəqiqəsinin qədrini bilməliyik
Mango 2012 Günəş Eynəyi Kolleksiyası
"Ayntraxt"ın prezidenti: "Oyun Bakıda yox, Qarabağda keçirilməliydi"
700 bal toplayan qəzalı məktəbin şagirdi
Kıvanç Tatlıtuğ bal ayı FOTOlarına görə məhkəməyə getdi
Cəbhədə erməni təxribatı
Günün ulduz falı - 19.02.2014
- ŞƏRHLƏR