Qiyamətdə gənclik neməti soruşulacaq
Bütün insanlığı həyat verən sözləriylə xəbərdar edən Allahın Elçisi (s.a.s.) "verilən nemətlərin haqqıyla qiymətləndirilməsi" mövzusu üzərində çox dayanmışdır. Belə ki, mövzuyla əlaqədar bir hədisində belə buyurur:
"İnsan oğluna bu beş şeydən hesab soruşulmadıqca onun ayaqları qiyamət günündə Rəbbinin hüzurundan ayrılmayacaq: ömrünü harada keçirdiyindən, gəncliyini harada keçirdiyindən, malını harada qazanıb, hara xərclədiyindən və öyrəndiyi elmə necə əməl etdiyindən" (Tirmizi, Sifəti-l Qiyamə:1).
Göründüyü kimi, burada hər yaşdakı insanı yaxından maraqlandıran beş nemətin hesabının sorulacağı ifadə edilməkdədir.
Ömrünü harada keçirməsinin soruşulması "həyat neməti"nin və insana ehsan edilən "zaman"ın harada sərf olunduğuyla əlaqədardır. İnsana həyatı və zamanı ehsan edən Allah olduğuna görə, bu nemət Onun razılığı və əmrləri istiqamətində istifadə edilməlidir.
Uca Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) , İbni Abbasdan rəvayət edilən bir hədisdə, "İki nemət vardır ki, insanların çoxu bunda aldanmışdır: Səhhət və boş vaxt" (Tirmizi, Zühd: 2405 ) buyuraraq mühüm bir zəifliyimizə diqqət çəkmişdir. Təəssüf ki, xüsusilə səhhət və zaman baxımından bol imkanları olan gənclər bu barədə yanılırlar.
"Gəncliyi harada keçirdiyi"nin soruşulması isə birbaşa gəncləri maraqlandırmaqdadır. Bu sorğu-sual "gəncliyin gözəl yaşamaq, vaxtını xoş keçirmək, gülüb əylənmək" üçün verilmədiyini göstərir. Madam ki, gənclik Allahın nemətləri baxımından bir çox müsbət tərəfləri olan bir dövrdür, o zaman bu neməti Allahın izni dairəsində istifadə etməliyik. Gənclərə ehsan edilən "güc, qüvvət, sağlamlıq" kimi nemətlər daha çox savab qazanmanın bir vasitəsi olmazsa, dünyada da, axirətdə də başımıza bəla ola bilər.
"Malın harada qazanılıb hara xərcləndiyinin" soruşulması da bütün insanları xəbərdar edən bir həyəcan zəngi hökmündədir. Çünki bu cümləylə hər kəsin halal qazanıb halal yollara xərcləməsi istənilir. Pulu Allahın razı olduğu yollarla qazanmaq və Onun razılığına uyğun yerlərə sərf etmək, dünyəvi xərcləmələrimizdə israf etməmək lazımdır.
"Öyrənilmiş elmə necə əməl etdiyi"nin soruşulması vacib olanın öyrənmək deyil, onu həyata keçirmək olduğunu göstərməkdədir. Quranda Rəbbimiz öyrəndiyi elmi tətbiq etməyən insanları "kitab daşıyan uzunqulaqlara" bənzətməkdədir. Çünki hər ikisinin də daşıdığı elmdən bir qazancı yoxdur. Yenə Peyğəmbərimizin (s.a.s.) "İnsanlar həlak oldular alimlər istisna, alimlər də həlak oldular elmiylə əməl edənlər istisna, əməl edənlər də həlak oldular ixlaslı olanlar istisna, ixlaslılar da böyük bir təhlükənin üzərindədir" hədisi hamımızı titrətməli və daha diqqətli olmağa sövq etməlidir.
Yuxarıdakı izahlarla birlikdə bu hədisdə əhəmiyyətli bir suala da cavab var.
Bu hədis "Qocalanda ibadət edərik" deyən gənclərin böyük səhv etdiyini göstərir. Beləcə, insanın yalnız yaşlılıq dövründə deyil, gəncliyində etdiklərindən də məsul olduğu xəbərdarlıq edilir.
Necə ki, Quranın Zilzal surəsində "Kim zərrə qədər yaxşılıq etsə onu görər, kim də zərrə qədər bir pislik etsə, onu görər" buyurularaq insanın bütün ömründə etdiklərindən məsul olduğu ifadə edilmişdir.
Yuxarıdakı hədisi tamamlayan bu hədisdəki xəbərdarlıqları da dinləmək lazımdır:
"Beş şey gəlmədən əvvəl beş şeyi fürsət bil
1. Ölüm gəlmədən əvvəl həyatının;
2. Xəstəlik gəlməmişdən əvvəl sağlamlığının;
3. Məşğuliyyət gəlib çatmadan əvvəl boş vaxtının;
4. Qocalıq gəlmədən əvvəl gəncliyinin;
5. Kasıblıq gəlmədən əvvəl zənginliyinin".
(Hakim: Müstədrək )
Rəbbim cümləmizi həyatını, sağlamlığını, zamanını, gəncliyini və zənginliyini Allahın rizası yolunda sərf edənlərdən etsin.
Müəllif: Cəmil Tokpınar
XƏBƏR LENTİ
"Gül" salatı (foto resept)
"Azərbaycanda etnik və dini tolerantlıq dövlət səviyyəsində təbliğ edilir"
Onlayn alıcılıq sahəsində Avropa lideri kimdir?
Rusiya XİN: Qarabağda yalnız Rusiya sülhməramlıları yerləşdiriləcək
I və II sinifdə ev tapşırıqları ləğv edilsin - Deputatdan TƏKLİF
Məşhur ermənidən ŞOK ETİRAF
Fotomontaj deyil
Ən çox radiasiya yayan smartfonlar - SİYAHI
SAG 2019: Qırmızı xalça
Gözəl ziyafət geyimləri
Qış aylarında dəri baxımı
30 ilə 145 diplom alan hindistanlı
Azərbaycan dördüncü peykini nə zaman buraxacaq?
Yuxular və yuxuyozmalar (9)
Əl baxımınıza laqeyd yanaşmayın
2,5 milyon uşaq Ebolaya yoluxa bilər
Yenidoğulmuşlar arasında inkişaf qüsurları erkən aşkarlanacaq
Bakıda yeni SÖKÜNTÜ
Deniz Seki ana ola bilməyəcək-SƏBƏB
Diqqət! Hava şəraiti kəskin dəyişir
Müəmmalı sürətli radiosiqnalların Yer mənşəli olmadığı təsdiq edilib
Ölkəmizdə uşaqlara münasibət nə yerdədir?
İnstaqramda trendə çevrilən geyimlər
Whatsapp istifadəçilərinə XOŞ XƏBƏR
Baş infeksionist: "Karantin rejimi yumşalsın, toylar isə..."
Serdar Ortaç Xloye haqqında AÇIQLAMA verdi
"İlin qadını" o oldu-FOTO
Meyvə satan qız dünyanın ən varlı gəlinlərindən olacaq-FOTO
Putin NATO-nu şoka saldı
“Müslüm” filminin qalmaqalları səngimək bilmir
"Saçlarını yol, gətir..."
Məşhur cütlük ayrılıq xəbərləri ilə gündəmdədir
20 yaşlı türk bütün İngiltərəni heyrətləndirdi
Müxtəlif hislərin beyində yaratdığı dəyişikliklər
Kakaolu paxlava(foto-resept)
Yeni girovun 15 yaşı var imiş
Rusiya Ermənistanı qlobal naviqasiya sistemi QLONASS-a qoşur
45 yaşlı Di Kaprio sevgilisinin 23 yaşını yaxtada qeyd etdi
ABŞ Türkiyəyə istintaqda dəstək olacaq
"Dünyanın ən gözəl ombası" yarışına o da qatıldı-FOTO
Gəlinlik yerinə Dinozavr paltarı geyindi-FOTO
Avropanın halı nə olacaq?
Dünyanın gözü yenə Bakıda oldu
İştah artıran vasitələr
2015-ci ilin ən yaxşı filmləri seçildi
Məryəm Üzerli Kralın dəvətini qəbul etdi-FOTO
Qızıl balıq piroqu (foto resept)
Bacısı Maykl Cekson haqqında ŞOK AÇIQLAMA verdi
Məşhur yazara vəzifə verildi
İstifadəyə yararlı çimərliklər - SİYAHI
- ŞƏRHLƏR