Həyatda görülən işlərin mənalı və daha faydalı olması üçün görülmüş müəyyən işə qiymət verərkən onun qüsurlarını görüb lazımi qaydaya salmaq həmişə yararlı olur. Ancaq bunu ifadə edərkən elə etmək lazımdır ki, bu, ətrafındakıları incitməsin. Onlara zərər verməsin. Bunun üçün ifadərin həmişə müsbət niyyətli olması vacibdir. Çünki düzgün tənqid səhvləri düzəltməyə yönəlmiş olur. Cəmiyyətdə, ailədə mənfi tənqidə meyl edənlər hər işdə bir çatışmazlıq axtarır. Halbuki, hər işdə zərrə qədər də olsa xeyir tapa bilərik. Mənfi tənqidə meyl edən insanlar üçün tənqid bir vərdişə çevrilib. Zərərli tənqid edən insanlar şəxsi mənafelərini güdürlər. Və bu tənqidlər hissi xarakter daşıyır.
Qısqanclıq və paxıllıq hissi də tənqidə yol açır. Amma bu tənqid çərçivəsindən təhqir müstəvisinə keçir ki, bu da heç kim tərəfindən bəyənilmir və xoş deyil.
Bu cür edilmiş tənqid həm tənqid edən, həm də tənqid olunana zərər vurur, nüfuzdan salır. Ən doğrusu hər bir məsələyə tənqidi yanaşmazdan əvvəl şəxsi münasibətlər rəqabət nəfsini nəzərə almamaq, hər bir fikirdə real və səmimi olmaq lazımdır. Belə münasibətlə yanaşsaq, zərərli tənqidin qarşısını ala bilərik və əminəm ki düzgün tənqiddən heç kim inciməz.
Zərərli tənqidin ictimaiyyətə və cəmiyyətimizin inkişafına çox mənfi təsirləri var. Hətta xəstəliyə çevrilə bilir. Qarşılıqlı diskussiya və düzgün formada aparılan müzakirə cəmiyyətin inkişafına yol açır, təkan verir. Bəzən tənqid edənlərin fikrinə qulaq asanda mənə elə gəlir ki, xüsusi insanlar var ki onlar qəsdən tənqid edərkən qarşısında duran tərəfin əzab çəkməsindən zövq alır. Bu isə heç xoşagələn hal deyil. Bu tənqid mütləq bir tərəfə xeyir gətirsə də digər tərəfə zərər verir.
Mənfi tənqiddə empatiya çatışmazlığı olur. Tənqid edərkən qarşıdakının əhvalı və halı nəzərə alınmır ki, bu da heç etik hesab olunmur. Lazımınca empatiya qura bilən insanlar ümumiyyətlə mənfi tənqid etmirlər.
Mən kimi tənqid edərdim?
1. Allahını yalniz çətin gündə xatırlayanları;
2. Bir an belə haqq yolundan dönənləri;
3. Həyatda düzgün yolda olmayanları;
4. Tənbəl insanları;
5. İşində səhlənkar olanları;
6. İşinə laqeyd münasibəti olanları;
7. Millətini, vətənini sevməyənləri;
8. Dostluğa sadiq olmayanları;
9. Ailəsinə, ata-anasına qiymət qoymayanları və s.
Tənqidi necə edərdim?
1. Niyyətim məlum olsun, yaxşılığa doğru yönəlsin;
2. Həmsöhbətimin mənə qarşı çıxmamasına çalışardım;
3. Tənqidi qışqıraraq və sərt deyil, sakit, yumşaq formada edərdim;
4. Tənqidin nəticə verməsi üçün fikrimi əsaslandırardım;
5. Qarşımdakı insanı utandıracaq bir hərəkət və ifadə işlətməzdim;
6. Yersiz tənqid etməzdim ki, sözüm qiymətdən düşməsin;
7. Tənqidimin münaqişə yaratmasına imkan verməzdim;
8. Tənqidi dedi-qoruya çevirməzdim...
Həyata baxış aşağıda qeyd olunan kimi olsa nə qəlb qırılmaz, nə də mənfi davranış olmaz.
Gözəl görən gözəl düşünər, gözəl düşünən bu dünyadan və həyatdan zövq alar....
Əzizlərim, bəs siz xoşunuza gəlməyən bir məsələni necə tənqid edirsiniz?
XƏBƏR LENTİ
Qadın.Net-dən öyrəndiklərim
28 may Respublika günü
2019-un trendi: Rəngli papaq və şərflər
Restoranlarda qablardan koronavirusa yoluxmaq mümkündür? - AÇIQLAMA
Bakıda dünya çempionatı olacaq
“Instagram” öz messencerini sınaqdan keçirəcək
Ölüləri dirildir, insanları 500 il yaşadırlar...
Dekorasiyada mərmər dəbi
Şeron Stoundan yeni FOTOsessiya
Azərbaycan və Çexiya hərbçiləri təhlükəsizlik məsələləri üzrə məsləhətləşmələr aparacaqlar
Keçmiş sevgilisinin anasından BEREN SAATA MESAJ
Pınar Altuğ İMİCİNİ DƏYİŞDİ-FOTO
Uğrunda can verdiyimiz müqəddəs bayrağımız
Azərbaycanın dövlət saytları çökdü
Lolipop keks ( foto resept)
Ermənilərin Türkiyə qorxusu
Manana ailəsindən danışdı - FOTO
Yun çırpdığı üçün dəlixanaya salınan azərbaycanlı
Qara Qısa Saç modelləri 2014-2015
“WhatsApp"da YENİLİK!
Qarın bölgəsindəki yağları əridən içki
Meryem Üzerli anasını belə təbrik etdi-FOTO
“Gün keçdi” filmi (1971) haqqında
Bakı sakinlərinə XƏBƏRDARLIQ: 18:00-dan sonra çalışın küçəyə çıxmayın
Bakıda 64 yaşlı qadın əkiz anası oldu-FOTO
Bayram süfrəsi arxasında sərxoş olmamaq üçün 5 MƏSLƏHƏT
Yaşıl çay necə içilməlidir?
Hillari Klinton: "Putin çox dikbaş adamdır"
Rusiya COVID-19 peyvəndini uşaqlar üzərində sınayacaq - RƏSMİ
Bu şəxslərin PENSİYA YAŞI ARTIRILDI
Qarabağ həllini tapacaq
17 yaşlı azərbaycanlının heyrətamiz uğuru – ABŞ-da 6 UNİVERSİTET!
Xoşbəxtliyin ayaq səsi
Ermənilər Tərtəri atəşə tutur: Yaralılar var
Azərbaycanlı şagirdlərin üz qarası
Külək nə vaxtadək davam edəcək?
Cennifer bu dəfə də hamını özünə heyran qoydu - FOTO
Rəngli mətbəx dekorasiyası
Məntiqsiz qorxu – fobiya
Carnival Row-un fraqmentləri yayımlandı - VİDEO
Rinanna Geyimi ilə seçildi - FOTO
Alkoqola görə 226 sayt bloklandı
Buraxılış imtahanı təxirə salındı-SƏBƏB
İkinci bahar
Pizza dilimləri ilə böyüyən körpə
Nazirlikdən turistlərə xəbərdarlıq
Bayraq, himn və gerblə bağlı layihələr yenidən müzakirəyə çıxarılır
İdeal Ailənin "İnqridiyentləri"
Fərqli istedada malik gəncimizi siz də tanıyın! - VİDEO
Avtobusların normadan artıq sərnişin daşıması qadağan edildi - RƏSMİ
- ŞƏRHLƏR