Bir neçə gün əvvəl türk televiziya kanallarının birində məhşur qadınlar haqqında çəkilmiş bir verilişdə Sürəyya adı diqqətimi cəlb etdi. Söhbət hüquq professoru Əhməd Ağaoğlunun qızı Sürəyya Ağaoğlundan gedirdi. Bəlkə də artıq bir çoxunuz onun haqqında bilirsiniz, amma mən hələ iki gün əvvəl eşitdim və qürur duydum, sevindim, həyəcanlandım. Və bu həyəcanımı sizinlə bölüşüb, bu qabaqcıl, gözəl insan haqqında yazmaq istədim.
Sürəyya Ağaoğlu 1903-cü ildə Azərbaycanın Şuşa şəhərində, Əhməd bəyin ailəsində anadan olmuşdur. Atası tanınmış ziyalı, yazıçı və siyasətçi, hüquq professoru Əhməd bəy Ağaoğludur. O, hüquq fakültəsini Parisdə bitirmişdir. Sürəyyanın anası Sitarə xanım olmuşdur. Onlar ailədə beş uşaq olmuşlar. Sürəyya ailənin böyük övladı idi. Qardaşları Əbdürrəhman Ağaoğlu mühəndis və iş adamı, Səməd Ağaoğlu ədəbiyyatşünas və hüqüqçu , bacısı Tezer Taskıran müəllimə və millət vəkili, nəhayət, kiçik bacısı Gültəkin Ağaoğlu uşaq həkimi olmuşdur.
Ağaoğlu ailəsi 1910-cu ildə Əhməd bəyin dəvəti ilə Türkiyəyə köçmüşdür. O zaman Əhməd bəy Türkiyədə fəaliyyət göstərirmiş. Uşaqlıq və gənclik illərini atasının işi və idealogiyasına görə Türk Ocaqları üzvlərinin və Mustafa Kamal Paşanın dostları arasında keçirmişdir.
1920-ci ildə İstanbul qız liseyini bitirdikdən sonra, 1921-ci ildə hüquq fakültəsinə qəbul olmaq üçün sənədlərini Darülfünuna (İndiki İstanbul Universitetinə) vermişdir. Hər kəsin başı örtülü gəzdiyi bir zamanda Türkiyədə qızlar üçün hüquq fakültəsi belə yox idi. Sürəyya Ağaoğlu qızlar üçün hüquq fakültəsinin açılmasını tələb etmiş, lakin cavabında "Bir nəfər üçün fakültə açıla bilməz" cavabını almışdır. Bu zaman Sürəyya öz məktəb yoldaşları Melda və Bedianı dilə tutaraq bu fakültəyə qəbul olmağa razı salmış, ilk qızlar üçün hüquq fakültəsi açılmışdır.
1925-ci ildə hüquq fakültəsini bitirdikdən sonra Ankara Dövlət Təzminat Şöbəsində işləməyə başlamışdır. 5 dekabr 1927-ci ildə Ankara Barosunda (Vəkillər Birliyi) qeydiyyatdan keçmiş, 1928-ci ildə sərbəst vəkillik icazəsi alaraq, "Türkiyənin ilk qadın vəkili" adını almış və həyatı boyunca bu sənətdə çalışmışdır. 1936-cı ildə İstambul Barosuna (Vəkillər birliyi) qeyd olmuşdur.
İngilis və fransızcanı mükəmməl bilən Sürəyya Ağaoğlu iş həyatı boyunca çoxlu sayda ölkələrarası konfranslarda Türkiyəni təmsil etmişdir.
1946-cı ildə Beynəlxalq Vəkillər Birliyinə üzv olmuşdur. 1946-1960-cı illər arasında bu birliyin tək qadın aparıcı üzvü olmuşdur. 1960-cı ildə Qadın Hüquqşünaslar Birliyinin Birləşmiş Millətlər Cenevrə Təşkilatının təmsilçisi seçilmişdir. 1980-1982-ci illərdə Hüquqşünas Qadınlar Fedarasiyasının ikinci başkanı vəzifəsinə təyin olunmuşdur.
1948-ci ildə Berlin Millətlərarası Hüquqçular Komissiyasının üzvü olan Sürəyya xanım Azad Fikir Yayma Dərnəyi, Türk-Amerikan Universitetlər Dərnəyi və Sürəyya Ağaoğlu Uşaq Dostları Dərnəyinini yaratmışdır.
1949-cu ildə Amerikada səyahətdə olan Sürəyya Ağaoğlu orada kimsəsiz uşaqlar üçün yaradılmış mərkəzi görür və qayıtdıqdan sonra belə bir mərkəzi Türkiyədə də yaratmağı qərara alır. Döndükdən sonra yuxarıda adı çəkilən dərnəyi yaradır.
1960-cı ildə Ekrem Alicanın liderliyi ilə yaradılan Yeni Türkiyə Partiyasında siyasi həyata atılır və partiyanın İstanbul bölməsinin başçısı olur. “Londonda gördüklərim” və “Bir ömür belə keçdi” adlı kitablarında çox sayda hüquqi məqalələr yazmışdır. Sürəyya Ağaoğlu atası və qardaşı Səməd Ağaoğlunun vəkilliyini də özü etmişdir.
1950-ci ilin əvvəllərində alman hüquqşünas Verner Taschenberqer ilə evlənən Sürəyya xanımın evliliyi 1960-cı ilədək davam etmişdir. Bu evlilikdən onun övladı olmamışdır.
Sürəyya Ağaoğlu 1989-cu il dekabrın 29-da İstanbulda qatıldığı “Qadın hüquqları və çağdaşlaşma” adlı iclasdan çıxarkən pilləkənlərdən yıxılaraq beyninə qan sızması nəticəsində vəfat etmişdir.
İndi Türkiyədə onun adını daşıyan küçə vardır. Yaratdıgı Sürəyya Ağaoğlu Uşaq Dostları Dərnəyi hələ də fəaliyyət göstərir.
XƏBƏR LENTİ
Beren Saat yeni layihə ilə hər kəsi sevindirdi-FOTO
Hava haqqında
Yılmazın Belçimə verdiyi təzminat açıqlandı
Yunanıstan Avropanı və Azərbaycanı şantaj edir
Azərbaycan mühəndislərindən yeni kəşfiyyat-döyüş maşını
Köməkçi internetsiz işləyəcək
Bədəndəki toksinləri atmaq üçün çay
Taner Yıldız: "Türkiyə Rusiyadan qazın qiymətləri üçün endirim tələb edəcək"
"Cəbhədə vəziyyət çox dəhşətdir"
Qırmızı kadife tort (foto resept)
Günün ulduz falı
Nazir: "Azərbaycanda bütün növ pensiyalar artırılacaq"
Müasir insanı kökəldən sudur
Sabahın HAVAsı
''Kirpi'' salatı (foto resept)
Mensturasiyanız gecikirsə, bu bitkilərdən istifadə edin!
Azərbaycan teatrının 140 illiyinə həsr olunmuş elmi-praktiki konfrans keçiriləcək
Cəbhədə erməni təxribatı
Antibiotiklər xəstəxanalıq etdi
Aclıq hissini yox edin
Bakıda təhlükəli uşaq qidası satılır
10 uşaq anası ideal bədən quruluşu ilə təəccübləndirdi-FOTO
Ermənilər hərbçimizi vurdular
Smartfonlar üçün cib printeri təqdim olundu
Sızanaq və qara nöqtələrə son!
Sürətli oxu - 4
Hadisə bu fotolara görə lağa qoyuldu
Məşhur müğənninin geyimi mübahisələrə səbəb oldu - FOTO
Dəbli üzük modelləri
Dünyanın ən bahalı brilyantları
Azərbaycan nefti bahalaşıb
2020-ci ildə ən çox satılan kitablar – SİYAHI
60 saniyədə Madrid turu
"Neftçi"nin futbolçusu: "Rəqib bunlardan istifadə etdi"
Bakı zooparkında bir sıra yeniliklər edilib
Varlanmaq üçün iki şey lazımdır
Arıqlamaq üçün Yoqa (DVD)
Qeyri-adi dekorasiyalar
Gözəl saçlar
Həkimlər möcüzə etdilər: uşağı soyudub ölümdən qaytardılar
Milyarder özünə toy etdi: gəlinə 10 milyonluq üzük verildi-FOTO
Prezident və birinci xanım sərgidə - FOTO
"Şinitzel" toyuq (video-resept)
Çində 2 günə xəstəxana tiktilər!-Tarixdə İLK DƏFƏ-FOTO
Ailə büdcəsi proqramı
Super Mario Bros oyununu 30 minə alıb 100 min dollara satdı
Millimiz bu ölkələrlə qarşılaşacaq
Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban Əliyeva Buzovna, Binə Türkan qəsəbələrində körpələr evi-uşaq bağçalarının və yeni poliklinikanın açılışında iştirak edib
Xocavəndin Böyük Tağlar kəndindən görüntülər - VİDEO
"Qarabağ"da Reynaldo şoku
- ŞƏRHLƏR