Elmi təcrübələr ölümün astanasından dönən bütün halların nevro-psixoloji ya da psixoloji əsaslarını ortaya qoyur.
Mütəxəssislərin fikrincə, insan ruhunun bədəndən çıxması, ölmüş yaxınlarla qarşılaşması kimi halların ölümdən sonrakı həyatın qapısının aralanması deyil, beyinin “şıltaqlığının” nəticəsidir.
İstanbulun bir qrup elm adamı insanların ölümün astanasından döndüyü anlarda yaşadıqlarının beyin fəaliyyətinin yoğunlaşmasından qaynaqlandığını bildirirlər. Edinburg Universiteti və Kembric Tibbi Tədqiqatlar Birliyinin mütəxəssisləri bu mövzuda indiyədək aparılan araşdırmaları bir daha nəzərdən keçirtdi.
BBC-nin Türkcə xəbərlərə görə tədqiqatçılardan olan Dr. Caroline Watt, “Beynimiz bizimlə oyunlar oynamaqda çox ustadır” deyir. Ölümün astanasında hiss edildiyini təsdiqləyən təcrübələr göstərir ki, travma anında olan beyin insan bədəninin məruz qaldığı tibbi vəziyyətdəki can yandırma kimidir.Edinburg Universitetinin işçisi olan Dr. Caroline Watt, “Ölümün astanasından döndüyünü deyən insanların sənədlərini incələdiyimiz zaman çoxunun əslində ölüm riski ilə qarşı-qarşıya gəlmədiyini gördük. Lakin öldüklərini fikirləşirdilər. ” deyir. Elmin sübut etdiyi ölümə yaxınlaşma hallarının bütün tərəflərinin bioloji bir təməl olduğu bildirilir. Ölümün astanasından qayıtdıqlarını deyənlərin tez-tez işlətdikləri ifadə “öldüklərini bilmələri”dir. Lakin bu hissin digər vəziyyətlərdə də özünü biruzə verməsi qeyd edilir.
Cotard sindromu və ya “Gəzən cəsəd sindromu” kimi tanınan xəstəlik insanların özlərinin öldüklərini fikirləşmələrinə yol açır. Bunun kimi hallar ağır zədə sonrası ya da tifo və multipl skleroz xəstəliklərinin sonrakı mərhələlərində də ortaya çıxa bilər.
Bir çox adam “o biri tərəfə gedib-gəldikdə”, özünü bədəni xaricində“havada süzülən” kimi hiss etdiklərini deyir.
“Eyni hisslər yarada bilir”.İsveçrəli mütəxəssislər isə belə təcrübələrin beynin məsuliyət daşıyan, qəbul və şüur hissəsinin xəbərdar edilməsi ilə yarana biləcəyini deyirlər.
Hələ, “ucunda işıq olan tunelin” də beynin məqsədli şəkildə xəbərdarlığı ilə yarana bilər. Yerin cazibə qüvvəsindən təsirlənən G-qüvvəsində uçan pilotların bəziləri qan təzyiqinin həddindən artıq qalxması ilə ürəkkeçmələr yaşamaqla, tuneldən keçmə hissinə dala bilirlər ya da gözün görmə qabiliyyəti bir neçə saniyə itə bilər.Hətta ABŞ-da aparılan bir araşdırmada tunelin ucundakı işığı gözə yetərli qədər qan və oksigen getməməsinin səbəbi kimi də açıqlayırlar.
Xoşbəxtlik, fərahlıq, coşqu kimi hisslər isə ketamin və amfetamin kimi dərmanların təsirindən yarana bilər.
Söz gəlişi tədqiqatlarda beynin ifraz etdiyi noradrenalin adlı hormonun da müsbət hisslər, qarabasmalar və o biri dünyaya gedib-gəlmə ilə əlaqəli duyğuları da yarada biləcəyi təsdiq olundu. Təfəkkür Elmləri Jurnalında (Trends in Cognitive Science) dərc olunan məqalədə mütəxəssislərin fikrincə, “Bütün bu elmi təcrübələr ölümün astanasından qayıtma hallarının Nevro-psixoloji və ya psixoloji təməllərinin olduğunu düşündürür”.Nyu-York əyalət Universitetindən Dr.Sam Parnia isə yalnız ölüb-dirilmə hissinin deyil, xoşbəxtlikdən depressiyaya qədər bütün duyğuların beyin süzgəcindən keçdiyini yazır.
“Beyində bunlardan məsul olan sahələri tapmaq, ya da eyni hissi yarada bilmək təcrübənin həqiqi olmadığı mənasını vermir. Əks halda eşq, xoşbəxtlik və depressiya da gerçək deyil, demək lazım idi” deyir. Parniyaya görə “bir çox adam da beynin işləmədiyi (ürək böhranı kimi) anlarda bir şey gördüyünü izah edir. Bunları sırf beyin ilə açıqlamaq mümkün deyil.” Parnia, “yaşayanlar baxımından gerçək görünən bu cür ölümün astanasından dönmə halları bizlər üçün də ölümün necə bir şey olduğuna dair ipucu verir ”deyir.
XƏBƏR LENTİ
Saqqal iqtisadiyyata zərər vurdu-SƏBƏB
Qarğıdalı unu maskası ilə 3 problemin həlli
Meyvəli dondurma
Müqəddəs Kəbə evinin içərisində nə var?
İlin ƏN YAXŞIları seçildi-SİYAHI
Almalı mütəkkə (foto resept)
Bu ərazilərdə qaz olmayacaq
Haydi Klumun geyimi Diqqət Çəkdi-FOTO
Ahmet Kural ilk dəfə onunla görüntüləndi -FOTO
Dondurmalar mövsumu hansı təhlükələrlə gəlir?
Hazar Amani Sıla haqqında AÇIQLAMA verdi-FOTO
Zamana meydan oxuyan babalar - FOTO
Mükəmməl makiyajın sirləri
Windows Phone platforması iOS-u ötəcək
Mədə qıcqırması və müalicəsi
Məşhur cütlük ayrılıq xəbərləri ilə gündəmdədir
Alıcılar supermarketlərdən imtina edir
"Brent" və "Layt" markalı neftlərin qiymətləri azalıb
"Qabusnamədən dəyərli sözlər" I hissə
Alman dili 6-cı dərs
İlk baxışda tanıya bilməyəcəyiniz məşhurlar
Medvedev: "Rusiya tənəzzülə uğraya bilər"
Koronavirusun daha bir simptomu aşkarlandı
"Dünyanın ən əzələli uşağı" indiki halı - FOTO
Forest Uitaker 20 illik xanımından BOŞANIR-FOTO
Paytaxtda iri marketlər bağlanır
Satıcı robot bir həftədən sonra işdən çıxarıldı
Emre Aydın imicini dəyişdi - FOTO
Uşaqları istidən qoruyun
Demet və Alişan barışdı!
Oksana kraldan olan oğlunun üzünü göstərdi - FOTO
Alla Puqaçovanın makiyajsız görünüşü - FOTO
Ağır döyüşdən çıxan Azərbaycan əsgərləri: “Ermənilər qaçır, zəfər bizimlədir”
“Armani” brendi tibbi xalat istehsalına keçdi
Səbəbsiz yorulursunuzsa, fibromialgiyalı ola bilərsiniz
Qadın
“Namizəd sırasına qadın əlavə edilməlidir ki, ATƏT-in xoşuna gəlsin?”
Pilotsuz aparatlar vurulacaq
Azərbaycanın Füzuli və Cəbrayıl rayonlarının Ermənistan ordusu tərəfindən işğalından 20 il ötür
İbrahim Kalın və Süleyman Soylu koronavirusa yoluxub
Di Kaprio mafiya ilə vuruşacaq
Orlando Blum və Keti Perri yenidən birlikdə-FOTO
Qadınlar niyə aldadılır?
Sərt karantin günlərində aptekdən dərman sifariş verməyin qaydası
Paxlava rekordlar kitabına düşdü
Ayı qızla "selfie" çəkdirib getdi - VİDEO
Sebi Bebidən gözəllik tövsiyələri
Azərbaycanda nadir təbiət hadisəsi
Qadın otu-Ərküdə
Məşhur aktrisa illər sonra etiraf etdi-FOTO
- ŞƏRHLƏR