Muğam Azərbaycanın vizit kartıdır desəm yanılmaram. Muğamda poeziya, bəstəkarlıq və yüksək ifaçılıq mədəniyyəti cəmlənmişdir. Muğam sənətinə əruz vəzninin böyük təsiri olmuşdur. Azərbaycanda "Rast", "Segah", "Şur", "Bayatı-Şiraz", "Çahargah", "Şahnaz" muğamları geniş yayılmışdır. Hər muğamda özünəməxsus əhval-ruhiyyə, hisslər ifadə olunur. "Rast"da hünər, qəhrəmanlıq, "Segah"da məhəbbət hissləri ifadə olunur. Muğamlar qəzəl və qoşma üstündə oxunur.
Muğam ifa etmək böyük ustalıq tələb edir. O melodiyanın tədricən yüksəlməsi və emosional gərginliyin artması, hisslərin təsir qüvvəsinin güclənməsi və son olaraq zilə çatmasıdır. Həmçinin hisslərin və emosiyaların ilk vəziyyətə qayıtması da vacibdir. Ona görə də muğam ifa etmək üçün güclü səs və böyük ustalıq tələb olunur. Azərbaycanda bir çox muğam ifaçları vardır: Mənsum İbrahimov, Güllü Muradova, Elnarə Abdullayeva, Ağaxan Abdullayev və.s
Azərbaycan tarixində ilk dəfə Üzeyir Hacıbəyov "Leyli və Məcnun" milli muğam operasını yaratmışdır. Üzeyir bəy xeyli müddət idi ki, Azərbaycan operasını yaratmağı fikirləşirdi, fərdi qaydada bəstəkarlığın sirlərini öyrənir və nəhayət 1907-ci ildə Leyli və Məcnun operasını yazır. Bəstəkar Məhəmməd Füzulinin eyni adlı poemasına müraciət edir. Poemanın musiqi ifadəsi üçün klassik muğamlarımızdan və xalq mahnlarından istifadə edərək ilk operanı yaradr. Opera yazılsa da onu səhnələşdirmək lazım idi. Əsəri səhnələşdirmək üçün nə pul var, nə teatr, nə də peşəkar aktyor, heç kimdən də kömək yox idi. Yalnız milli, musiqili teatr yaratmaq haqqında əlçatmaz istək və arzu var. Üzeyir bəy dostları ilə həyətlərdə, küçələrdə, bazar meydanlarında gəzərək ilk operasının ifaçılarını axtarmağa başlayır. Çox çətin axtarışlardan sonra nəhayət kişi rollarının ifaçılarını tapmaq mükün olur. Amma qadın rollarına isə heç kəsi tapa bilmir. O dövrdə qadınlar nəinki səhnədə çıxış edə, heç teatr səhnəsinin qapısından bele keçə bilmirdilər. Ona görə də qadın rollarını da kişilər ifa edirdilər. Sənətə olan sevgi elə çox idi ki onlar təzyiqlərə, hücumlara baxmayaraq qadın rolunda səhnəyə çıxmağa razılıq vermişdilər. Onlar milli mədəniyyətin inkişafı naminə bütün çətinliklərə dözərək istəklərinə nail oldular.
Tamaşaya dramatik teatrın aktyoru və rejissoru Hüseyn Sarablinski quruluş verdi, tanınmış yazıçı Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev dirijorluq etdi. Və nəhayət "Leyli və Məcnun" operasının ilk tamaşası göstərildi. 1908-ci il yanvarın 12-i milli operanın yaranma günü kimi Azərbaycan mədəniyyəti tarixinə yazıldı.
Üzeyir bəy musiqisi elə ilk sədalarından tamaşaçıların qəlbini ovsunladı. Opera tamaşasında ilk dəfə çıxış etmələrinə baxmayaraq aktyorlar ilhamla, böyük ustalıqla oxuyurdular. Opera ilk tamaşasından böyük uğur qazandı, bu günə qədər də opera teatr səhnələrindən düşmür və böyük maraqla izlənilir.
XƏBƏR LENTİ
Azərbaycana tələbə köçürmək istəyən xarici ölkə universitetlərinin reytinqi necə olmalıdır?
Qulaqları eşitməsə də dj-lik edir
Günəşdə güclü partlayış: təsirini sabah hiss edəcəyik
Uşaqların dəb dünyası
Erməni işğalçıları Kəlbəcəri tərk edirlər - VİDEO
Davudoğlu Papaya cavab verdi
Məşhur bəstəkar Aleynanı tənqid etdi-FOTO
Anaya və ataya hörmət
Az pul xərcləyərək evlilik təklifi etmək
Uşaqlarda yeriməyi gecikdirən səbəblər
DİN vətəndaşları komendant saatı qaydalarına riayət etməyə çağırıb
Hava haqqında
Koronavirus epidemiyası zamanı ən faydalı məhsullar - FOTO
Symantec-in gəlirləri azalır
Məsafəli sevginin 15 incə məqamı
"Milan" baş məşqçsini qovdu
İçindəki qadını həbsdən çıxar
Bakı Dövlət Sirki köçür?
Orxideya gülünün hazırlanması
Həzi Aslanovun xatirə mərasimi keçirildi
Azərbaycanda qadın məktəb direktorlarının sayı artıb
Dəbli ayaqqabılar
Atalığa namizəd olanlara təsir edən sindrom
1 həftəyə 5 kiloqram arıqladan qarpız pəhrizi
Ana və ata münasibətinin uşağa təsiri
Azərbaycanda 1000 kişiyə 1005 qadın düşür-STATİSTİKA
Liseylərə elektron qeydiyyat başa çatdı
Azərbaycanda şaxta rekord həddə çatacaq
Zövqlü çanta modelləri
Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva: "Əsrlər boyu sivilizasiyalararası dialoqun inkişafına öz töhfəsini verən Azərbaycan tarixən xalqlararası birliyin gücləndirilməsinə səy göstərib"
23 rəqəminin sirri
Günün ulduz falı - 22.02.2014
İtaliya “müharibə” elan etdi
Google Chrome-da səslə axtarmaq mümkün olacaq
Fiziki şəxslərin əmək müqaviləsi olmadan işə götürülməsinə görə cərimələr artırıldı
Məşhur aktrisa Özge Gürel yeni filmə çəkilir
Çivzə və sızanaqlar
Neslihan Atagülün yeni serialı başlayır
Azərbaycanda dolu yağdı, sel sakinləri küçəyə səpələdi
Britaniya sakini işə şəxsi tankı ilə gedir
İnsan zəkası nələrə qadirmiş...
Çöp şiş (foto-resept)
"Məhkəmənin qərarı siyasi yönümlüdür"
Bacı-qardaş olan Hollivud ulduzları
Muxtar Maniyevin ikinci ayağı amputasiya olundu
Pəhriz salatı(foto resept)
Təzə paxlanın faydaları nələrdir?
Balqabaq pəhrizi
"Jara" festivalına o da gəlir-VİDEO
İlk görüşdə bunları yeməyin
- ŞƏRHLƏR