Dəyərli xanımlarımız,sizlərlə Fitli qazan haqqında bildiklərimi bölüşmək istəyirəm.Doğrusu bu qazanla tanışlığım ailə həyatı qurub İstanbula gəlişimdən sonra oldu.Əvvəlcə bir qədər çəkinsəm də,sonra marağımdan bu qazanla yemək bişirmənin zövqünü çıxardım.Hazırda fitli qazandan ilk qorxu hissim yoxa çıxıb və yeməkləri tez və ləzzətli bişirməyə nail oluram.
Bunları sizlərlə də paylaşım...
Fitli (tezbişirən) qazan yeməkləri sürətli bişirmək üçün buxar gücündən yararlanma prinsipi ilə çalışan qazandır.
Təzyiqlə suyun qaynama dərəcəsi arasındakı əlaqədən hərəkətlə ortaya çıxmışdır. Fitli qazan yeməkləri yüksək istilikdə və tamamilə bağlı halda bişirdiyinə görə, yeməklərin bişmə müddətini ən aşağıya endirən, qaynadığının başa düşülməsi üçün buxar dəliyi əlavə edilmiş qazandır. Fitli qazanlarda partlama təhlükəsinə qarşı, təzyiqə, bu səbəbdən bişmə dərəcəsinə görə nizamlana bilən bir buxar dəliyi vardır və təzyiq qalxınca fit hava qaçıraraq qazanın partlamasına mane olar. Fitli qazan adını da bu səbəbdən almışdır.
İcadı və inkişafı
1679-cu ildə İrlandiyalı fizik Robert Boylanın da assistenti olan Fransız fiziki Denis Papin ağır bir dəmir qazan istifadə edərək bir təcrübə etdi. Üzərinə bir qapaq qoydu və yüksək istilikdə qaynatdı.
Yemək bişirilən qazanın qapağını möhkəm -möhkəm bağlamış, buxarın təzyiqiylə qapağın atılmasını önləmək üçün də üstünə bir ağırlıq oturtmuşdu. Ancaq, qapağın üstünə qoyulan ağırlıq, qazan partlama nöqtəsinə gəldiyində atılıb buxarı havaya buraxacaq qədər olmuşdu. Nəticə olaraq yeməklər normal qazanlara görə çox daha sürətli bişdi. Bu görüş Papinin qazanı olaraq adlandırıldı.
Əvvəllər çuqundan edilən fitli qazanları sonraları torpaq, mis, alüminium, emaye və şüşədən olanlar izlədi.
Yeməklər normal bir qazanda isidildiyində suyun qaynama nöqtəsi olan 100 dərəcəyə gəlindiyində, su bu dərəcədə qaynar və bütün su qaynayana qədər bu istilik sabit qalar və yemək də bu istilikdə bişər. Fitli qazanda isə buxar xaricə çıxa bilmədiyindən qazanın içindəki təzyiq getdikcə artar, bu səbəbdən su 100 dərəcədə qaynamaz, qazandakı istilik 125 °C (257 °F) dərəcəyə qədər çıxar.
Beləcə bişirilməsi istənən qidaların istiliyi suyun qaynama dərəcəsindən çox daha yüksəyə çıxmasına baxmayaraq yüksək istilik yeməyə sürətlə nüfuz etdiyindən, vitamin və minerallar təxribata uğramadan daha tez bişirilməsi təmin edilər. Bu qazanla ət qaynaması ən çox yarım saatda, quru tərəvəzlər iyirmi dəqiqədə bişə bilərlər.
Üstünlükləri
* Suyla bişən yeməklərin vitamin və qidaları yox olar buna görə buxarla bişən yeməklər suyla daha az təmas içində olacaqları üçün qoxuları(aroma) itməyəcəyindən daha ləzzətli olar.
* Fitli qazanda bişən yeməklər oksigenlə təmas etməz.
* Çox qısa müddətdə bişmə əldə olunur...
Diqqət yetiriləcək xüsuslar
* Təzyiqli qazana qoyulacaq vəsait və suyun miqdarı qazanın yarısını keçməməlidir.
* Qazana az da olsa mütləq su qoyulmalıdır. Susuz bişirmə qazanın çatlamasına səbəb ola bilər.
* Bişirmə müddəti təzyiq düyməsi bağlanıldıqdan sonra tutulmalıdır.
* Yemək bişdikdən sonra təzyiqi salmadan qazanın qapağını açmağa çalışılmamalıdır. Bu müddəti qısaltmaq üçün qazan su dolu bir qaba oturdulur ya da axan kran suyunun altına tutulur.
Bu qazan haqqında fikirlərinizi bölüşməyi unutmayın
XƏBƏR LENTİ
Gülən insanın yaddaşı yaxşıdır
Rusiyanın ən varlı qadını bəlli oldu-FOTO
“ASAN xidmət” mərkəzləri sabahdan müvəqqəti bağlanır
Gerenuk
Brend çanta modelləri
Həm səmərəli, həm sərfəli
Bakı metrosunun açılacağı tarix məlum oldu
53 min dollara başa gələn KOSTYUM
“Bakcell” rouminq qiymətlərini yarıdan çox endirdi.
Google yeni şirkət aldı
Ev bitkilərinə necə qulluq etmək lazımdır? (I hissə)
Ziyafət donları
Melaniya Trampın bioqrafiyası nəşr olunur-ŞOK Faktlar
Bu günün hava proqnozu
Valideynlərin nəzərinə!
Geyimlərə yeni dizayn qazandıran Jillian Owens
"İlk Avropa Oyunlarının məşəl estafeti Azərbaycanın 51 şəhərini əhatə edəcək"
Acunun Şeymaya ödəyəcəyi alimentin məbləği MƏLUM OLDU
Çəltik (düyü)
Şahzadə oğlu şahzadənin ilk bayramı
Göz ətrafına günəşdən qoruyucu krem çəkmək niyə vacibdir?
2 həftəyə 8 kiloqram arıqlayın
Paşinyan Qarabağdan əlini üzdü
Sükan arxasındakı it sürət həddini aşdı
Ən gülməli və qeyri-adi - Lady Gaga
Əsgərlərimiz "qan ocağı"ndan döndülər
Xəstə oğlunun ən böyük arzusunu reallaşdırdı-FOTO
Xiyar salatı (foto resept)
Salvador Dali
Su altı həyat
Qrip çayları
Məşhurlara bənzəyən sadə insanlar (FOTO)
Aya meteorit düşdü - Yer üçün təhlükə varmı?
Bakıda şəxsi maşınla yük daşısaq
Bağlanmış bankların borcunu ödəmək üçün kredirt götürüləcək
Kökəlmək üçün nə etməli?
Təhsil nazirindən yeni tədris ilinin başlaması ilə bağlı AÇIQLAMA
Məşhur model ananasdan zəhərləndi-FOTO
Üzüm çəyirdəyinin faydaları
Cizgi film qəhrəmanından möhtəşəm evlilik təklifi – VİDEO
Beyini skanı intihar barədə məlumat verə bilər
Ən qapalı ölkə İnstagram-da
Boşanma zamanı uşaqların hüquqları necə qorunmalıdır?
Günün ulduz falı
Günün qoroskopu - 21.11.2013
Əmrah Azərbaycana "yox" dedi
65 yaşlı müğənni ana olmaq istəyir
Ev üsulu coco star (foto-resept)
Putinə 200 mlrd-lıq zərbə
Kartoflu hinduşka ətindən zapekanka
- ŞƏRHLƏR