Dəyərli xanımlarımız,sizlərlə Fitli qazan haqqında bildiklərimi bölüşmək istəyirəm.Doğrusu bu qazanla tanışlığım ailə həyatı qurub İstanbula gəlişimdən sonra oldu.Əvvəlcə bir qədər çəkinsəm də,sonra marağımdan bu qazanla yemək bişirmənin zövqünü çıxardım.Hazırda fitli qazandan ilk qorxu hissim yoxa çıxıb və yeməkləri tez və ləzzətli bişirməyə nail oluram.
Bunları sizlərlə də paylaşım...
Fitli (tezbişirən) qazan yeməkləri sürətli bişirmək üçün buxar gücündən yararlanma prinsipi ilə çalışan qazandır.
Təzyiqlə suyun qaynama dərəcəsi arasındakı əlaqədən hərəkətlə ortaya çıxmışdır. Fitli qazan yeməkləri yüksək istilikdə və tamamilə bağlı halda bişirdiyinə görə, yeməklərin bişmə müddətini ən aşağıya endirən, qaynadığının başa düşülməsi üçün buxar dəliyi əlavə edilmiş qazandır. Fitli qazanlarda partlama təhlükəsinə qarşı, təzyiqə, bu səbəbdən bişmə dərəcəsinə görə nizamlana bilən bir buxar dəliyi vardır və təzyiq qalxınca fit hava qaçıraraq qazanın partlamasına mane olar. Fitli qazan adını da bu səbəbdən almışdır.
İcadı və inkişafı
1679-cu ildə İrlandiyalı fizik Robert Boylanın da assistenti olan Fransız fiziki Denis Papin ağır bir dəmir qazan istifadə edərək bir təcrübə etdi. Üzərinə bir qapaq qoydu və yüksək istilikdə qaynatdı.
Yemək bişirilən qazanın qapağını möhkəm -möhkəm bağlamış, buxarın təzyiqiylə qapağın atılmasını önləmək üçün də üstünə bir ağırlıq oturtmuşdu. Ancaq, qapağın üstünə qoyulan ağırlıq, qazan partlama nöqtəsinə gəldiyində atılıb buxarı havaya buraxacaq qədər olmuşdu. Nəticə olaraq yeməklər normal qazanlara görə çox daha sürətli bişdi. Bu görüş Papinin qazanı olaraq adlandırıldı.
Əvvəllər çuqundan edilən fitli qazanları sonraları torpaq, mis, alüminium, emaye və şüşədən olanlar izlədi.
Yeməklər normal bir qazanda isidildiyində suyun qaynama nöqtəsi olan 100 dərəcəyə gəlindiyində, su bu dərəcədə qaynar və bütün su qaynayana qədər bu istilik sabit qalar və yemək də bu istilikdə bişər. Fitli qazanda isə buxar xaricə çıxa bilmədiyindən qazanın içindəki təzyiq getdikcə artar, bu səbəbdən su 100 dərəcədə qaynamaz, qazandakı istilik 125 °C (257 °F) dərəcəyə qədər çıxar.
Beləcə bişirilməsi istənən qidaların istiliyi suyun qaynama dərəcəsindən çox daha yüksəyə çıxmasına baxmayaraq yüksək istilik yeməyə sürətlə nüfuz etdiyindən, vitamin və minerallar təxribata uğramadan daha tez bişirilməsi təmin edilər. Bu qazanla ət qaynaması ən çox yarım saatda, quru tərəvəzlər iyirmi dəqiqədə bişə bilərlər.
Üstünlükləri
* Suyla bişən yeməklərin vitamin və qidaları yox olar buna görə buxarla bişən yeməklər suyla daha az təmas içində olacaqları üçün qoxuları(aroma) itməyəcəyindən daha ləzzətli olar.
* Fitli qazanda bişən yeməklər oksigenlə təmas etməz.
* Çox qısa müddətdə bişmə əldə olunur...
Diqqət yetiriləcək xüsuslar
* Təzyiqli qazana qoyulacaq vəsait və suyun miqdarı qazanın yarısını keçməməlidir.
* Qazana az da olsa mütləq su qoyulmalıdır. Susuz bişirmə qazanın çatlamasına səbəb ola bilər.
* Bişirmə müddəti təzyiq düyməsi bağlanıldıqdan sonra tutulmalıdır.
* Yemək bişdikdən sonra təzyiqi salmadan qazanın qapağını açmağa çalışılmamalıdır. Bu müddəti qısaltmaq üçün qazan su dolu bir qaba oturdulur ya da axan kran suyunun altına tutulur.
Bu qazan haqqında fikirlərinizi bölüşməyi unutmayın
XƏBƏR LENTİ
Reyhanlı ayran (foto-resept)
Qarağat kokteyli (foto resept)
Şuşaya alternativ mənbədən içməli su çəkilir - RƏSMİ
Avropanı fəth edən Balakən sakini rayonu ayağa qaldırdı
Tarkandan qızına milyonluq hədiyyə
O Ceki Çanın filminə çəkildiyi üçün işdən qovuldu
Qış mövsümündə saça qulluq
Gülben Ergen 1 aya 5 kq arıqladı-FOTO
Maqnitli manikür
Bakıda ildə 78 gün hava yağıntılı olur
Ən böyük şəbəkə Çində olacaq
Bonibonlu bisküvit (foto resept)
Region televiziyalarında "Bizim Yeni il"
Seren Serengil yenidən ərə gedir
Tuba 38 yaşını belə qeyd etdi
Bakıda çörək daşınmasında qadağa olacaq?
Zlatan İbrahimoviç Bakıya gəlir
"Arıqlamaq üçün eşq acısı çəkin"
Cərrahların pasiyentlərin qarnında unutduqları
Elektron siqaretlərdə virus tapıldı
Buz qayalarına belə dırmandılar
"Hər bir kəs ləyaqət, ədəb-ərkan, vətənpərvərlik hissini özü ilə irəli aparmalıdır"
Qərb ölkələrini bürüyən qəribə yeni ənənə
Desert üçün salat (foto resept)
Marsda həyat olduğu üzə çıxdı
"Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli yalnız Minsk Qrupu çərçivəsində mümkündür"
Yasin Quliyev ödənişsiz təhsil alacaq
Qarında qopan vəlvələ
Aktrisa ailə qurdu: "Vallah, ərə getdim" - FOTO
1 sözdən ibarət kitab
Çimərliklərin hansı halda açılacağı bilindi
Valideynlər övladlarına şəxsi nümunədirlər
Makaronun növləri və hazırlanması
Hipertoniya (təzyiq xəstəliyi)
Süni mayalandırma düşünənlər üçün düzgün qidalanma tövsiyələri
İctimai yerlərdə bu sayda toplaşmaq olar - YENİ QƏRAR
Müəllimlərin maaşından xəbər var!
Çağla Şikel məhkəməlik oldu_SƏBƏB
Qeyri-adi milyonçular
20 yaşlı tələbə deputat seçildi
Metropolitenin yeni rəisi kimdir?
Sahil daşlarından hazırlanmış əl işi
DİQQƏT! Bakıda bu marşrutun hərəkət sxemi dəyişdi
Pul elə yerdən çıxdı ki...
Dünyanın ən böyük pomidoru
Qubadlıya rayonun adı yazılmış yeni lövhə quraşdırıldı - VİDEO
Bir-birindən gözəl tortlar
Makiyajsız görüntülənən aktrisa qaçdı - FOTO
Azərbaycanda 10 il uşağı olmayan ailələrə müjdə
Həcc kvotası 600-dən 2000-ə qaldırılıb
- ŞƏRHLƏR