Muğam Azərbaycanın vizit kartıdır desəm yanılmaram. Muğamda poeziya, bəstəkarlıq və yüksək ifaçılıq mədəniyyəti cəmlənmişdir. Muğam sənətinə əruz vəzninin böyük təsiri olmuşdur. Azərbaycanda "Rast", "Segah", "Şur", "Bayatı-Şiraz", "Çahargah", "Şahnaz" muğamları geniş yayılmışdır. Hər muğamda özünəməxsus əhval-ruhiyyə, hisslər ifadə olunur. "Rast"da hünər, qəhrəmanlıq, "Segah"da məhəbbət hissləri ifadə olunur. Muğamlar qəzəl və qoşma üstündə oxunur.
Muğam ifa etmək böyük ustalıq tələb edir. O melodiyanın tədricən yüksəlməsi və emosional gərginliyin artması, hisslərin təsir qüvvəsinin güclənməsi və son olaraq zilə çatmasıdır. Həmçinin hisslərin və emosiyaların ilk vəziyyətə qayıtması da vacibdir. Ona görə də muğam ifa etmək üçün güclü səs və böyük ustalıq tələb olunur. Azərbaycanda bir çox muğam ifaçları vardır: Mənsum İbrahimov, Güllü Muradova, Elnarə Abdullayeva, Ağaxan Abdullayev və.s
Azərbaycan tarixində ilk dəfə Üzeyir Hacıbəyov "Leyli və Məcnun" milli muğam operasını yaratmışdır. Üzeyir bəy xeyli müddət idi ki, Azərbaycan operasını yaratmağı fikirləşirdi, fərdi qaydada bəstəkarlığın sirlərini öyrənir və nəhayət 1907-ci ildə Leyli və Məcnun operasını yazır. Bəstəkar Məhəmməd Füzulinin eyni adlı poemasına müraciət edir. Poemanın musiqi ifadəsi üçün klassik muğamlarımızdan və xalq mahnlarından istifadə edərək ilk operanı yaradr. Opera yazılsa da onu səhnələşdirmək lazım idi. Əsəri səhnələşdirmək üçün nə pul var, nə teatr, nə də peşəkar aktyor, heç kimdən də kömək yox idi. Yalnız milli, musiqili teatr yaratmaq haqqında əlçatmaz istək və arzu var. Üzeyir bəy dostları ilə həyətlərdə, küçələrdə, bazar meydanlarında gəzərək ilk operasının ifaçılarını axtarmağa başlayır. Çox çətin axtarışlardan sonra nəhayət kişi rollarının ifaçılarını tapmaq mükün olur. Amma qadın rollarına isə heç kəsi tapa bilmir. O dövrdə qadınlar nəinki səhnədə çıxış edə, heç teatr səhnəsinin qapısından bele keçə bilmirdilər. Ona görə də qadın rollarını da kişilər ifa edirdilər. Sənətə olan sevgi elə çox idi ki onlar təzyiqlərə, hücumlara baxmayaraq qadın rolunda səhnəyə çıxmağa razılıq vermişdilər. Onlar milli mədəniyyətin inkişafı naminə bütün çətinliklərə dözərək istəklərinə nail oldular.
Tamaşaya dramatik teatrın aktyoru və rejissoru Hüseyn Sarablinski quruluş verdi, tanınmış yazıçı Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev dirijorluq etdi. Və nəhayət "Leyli və Məcnun" operasının ilk tamaşası göstərildi. 1908-ci il yanvarın 12-i milli operanın yaranma günü kimi Azərbaycan mədəniyyəti tarixinə yazıldı.
Üzeyir bəy musiqisi elə ilk sədalarından tamaşaçıların qəlbini ovsunladı. Opera tamaşasında ilk dəfə çıxış etmələrinə baxmayaraq aktyorlar ilhamla, böyük ustalıqla oxuyurdular. Opera ilk tamaşasından böyük uğur qazandı, bu günə qədər də opera teatr səhnələrindən düşmür və böyük maraqla izlənilir.
XƏBƏR LENTİ
Telekommunikasiya tarixi və müasir cəmiyyətimiz
Ailə qurulması məsləhət olan 15 kişi tipi
Maksim Şevçenko onu öldürməklə hədələyən ermənilərin adlarını açıqladı - VİDEO
Unutqanlığın qarşısını alan məşqlər
5 manata satılan yaşıl yumurta -FOTO
Azərbaycan Kubokunda 1/8 final həyəcanı
Naringili dondurma (foto resept)
Kök şorbası
Vegeterianlıq nədir?
Qarın bölgəsindəki yağları əridən detoks
Aslı Enver idmana başladı-FOTO
Danimarkada qəribə hadisə: Koronavirusa görə öldürülən su samurlarının cəmdəkləri basdırıldıqları yerdən çıxdı
Ən gülməli manekenlər
Qadın.net-lilərin ləqəbləri (2-ci hissə)
Gürcü nazir İrəvanda Azərbaycandan danışdı
Ledi Qaqa yeni ili onunla keçirdi-FOTO
Yerli TV və radiolar yayımlarını dayandıracaq-SƏBƏB
Cennifer Lopez Toy Vaxtını Açıqladı-FOTO
Ağciyərindən mismar çıxdı-FOTO
TƏBİB-dən ölkəyə koronavirus peyvəndinin gətirilməsi ilə bağlı AÇIQLAMA
Gözəl saçlar
Olimpiya çempionumuz yeni vəzifəsi haqda danışdı
Azərbaycanda boşanmaların sayı açıqlandı
Ağır idmanın zərəri
Yeni ildə Azərbaycanı gözləyən təhlükə
Beren Saat sevərlərə bəd xəbər (FOTO)
Övladımla necə dost ola bilərəm?
Qadın DYP avtomobilində uşaq dünyaya gətirdi
WhatsApp-da daha bir yenilik
Qaymaqlı qurabiyə (foto resept)
Yazıqlar məkanı: irəliyə doğru, geriyə...
Nişan üzükləri
"Qarabağ bir neçə günə geri alınacaq"
Dimedrol reseptlə satılmalıdırmı?
Xərçəngin yarandığını göstərən əsas əlamətlər açıqlandı
Günün qoroskopu: Mübahisə etməyin!
Çimərlik çantaları
Hava haqqında - 12.08.2013
Klubumuz planetin ən güclü kollektivləri ilə mübarizə aparacaq
İki ulduz eyni rol üçün mübarizə apardı-FOTO
5 əsas fitness hərəkətinin doğru və səhvləri
“Facebook”da sistem dəyişir
Günün ulduz falı - 11.03.2014
Çində son sutka ərzində COVID-19-a daha 8 yeni yoluxma aşkarlanıb
Neymarın cəzası məlum oldu
Ərtoğrol Cavid (vaxtdan uca)
Bu günün hava proqnozu
Yadplanetlilərlə 4 dəfə görüşən şəxsin – Şok hekayəsi
Disney gözəllərinin oxşarları
Təyyarə ilə səfər zamanı qulaqda yaranan problemlər
- ŞƏRHLƏR